Siglir tar il cuntegn

dialog Traffic da Pasca – mesiras actualas cunter las colonnas en Svizra

I curseschan diversas ideas cunter las lavinas da plech: da colonnas «artifizialas» fin ad in «sistem da slot» u er il bajegiar ora las autostradas. Qua vai per quellas mesiras. Plus: debattai surlonder!

Mintg’onn il medem maletg: las colonnas da Pasca. Cunzunt al Gottard vegn era quest onn puspè spetgà ad in spetgar. Betg ch’ins fiss insè betg perdert avunda – gist sco tar il viadi quotidian a la lavur. Mo che lez sa lascha evitar bler mender ch'in viadi en il Tessin en il temp da truscha.

«Nov record da colonnas»

Avrir la box Serrar la box

Las colonnas da kilometers da Pasca èn quellas ch'èn spezialmain preschentas en las lingias grassas. Ma er uschiglio datti bleras colonnas en Svizra. Da tala guisa, ch'igl ha dà in nov record tar las uras da colonnas. Tenor las ultimas cifras actualas da l’Uffizi federal da vias Astra è il traffic sa stagnà l’onn 2022 durant 39’863 uras. Cumpareglià cun l'onn passà correspundia quai ad in augment da 22,7% e saja uschia la pli auta valur ch'è vegnida mesirada insacura. 

Passa la mesadad da las uras en colonna èn vegnidas mesiradas tenor l'Astra en las regiuns Turitg/Argovia, Basilea, Berna/Solothurn, Lucerna, Tessin ed en la regiun dal Lai da Genevra. La gronda part da las uras da colonna sajan d’attribuir a surchargiaziuns da las vias. La rait da las vias naziunalas saja en blers lieus engrevgiada talmain che gia pitschens disturbis hajan chaschunà pli lungas colonnas.

Ma i dat ideas co che las colonnas pon vegnir evitadas resp. reducidas:

Sistem digital da reservaziun

Il chantun Uri emprova da dar dumogn a las colonnas en il sid cun ina sort «sistem da slots». Per quel hai dà l'onn passà glisch verda dal parlament chantunal. L'idea è che viagiaturs reservan via ina plattafurma digitala lur passagi tras il tunnel durant in tschert temp. Tgi che arriva senza reservaziun al Gottard sto parcar e spetgar fin ch'el è en roda.

In sistem che na po en il sid dal tunnel betg persvader tuts – tant en il Tessin sco en il Grischun.

Tips per il trip en il Tessin cun traffic public

Avrir la box Serrar la box

Bun da savair: sch’in tren è fullanà, lura na va el betg tras il tunnel da basa dal Gottard. Sche nagin na sorta dal tren, lura resta il tren en la staziun. En l’intervista cun SRF declera la pledadra da medias da las Viafiers federalas pertge ch’ins prendia questa mesira e co ch’i vegn decidì, tgi che sto sortir. La recumandaziun da las Viafiers federalas: Reservar ad uras plazzas da seser en il tren per las vacanzas da Pasca en il Tessin u tschertgar rutas alternativas tar il tunnel dal Gottard. Ins po era ir via il traject panoramic. Quai cuzza alura circa in'ura pli ditg.

Taxa dal Gottard

Ins pudess era regular il passagi tras il tunnel cun ina taxa che vegniss pli chara durant las uras principalas dal traffic. Ina proposta ch'è gia vegnida fatga pliras giadas e ch'è l'onn passà puspè vegnida si.

Era qua datti opposiziun dals chantuns dal sid. En il Tessin teman insaquants in dischavantatg economic e social dal chantun. En il Grischun fan ins quitads che la taxa pudess effectuar in augment dal traffic sin l’axa dal San Bernardino. Auters sa dumondan, schebain la taxa saja cumpatibla cun las cunvegnas bilateralas cun la UE.

Engrondir las autostradas

L'A1 duai vegnir schlargiada sin 6 vials en posts neuralgics. Uschia ha decidì il parlament. Quai correspunda er a la strategia a lunga vista dal Cussegl federal. Cunter quests plans d'engrondiment è dentant sa furmada opposiziun. Il schaner ha l'allianza «Stop a la construcziun d'autostrada» inoltrà in referendum a la chanzlia federala. Ina votaziun dal pievel vegn spetgada per l'atun 2024. L'allianza sa cumpona da 29 organisaziuns, federaziuns e partidas e vegn manada dal VCS sco era da l'organisaziun per l'ambient che s'engascha en la politica dal traffic «Umverkehr».

Simulaziun da colonnas davant vitgs

En il Grischun han ins tschernì in’autra via. Perquai che bleras automobilistas e blers automobilists guntgeschan tar colonnas sin la A13 mintgamai en ils vitgs, ha quai chaschunà traffic supplementar en las vischnancas – ed era dapli malruaus. Per evitar quai ha l’uffizi da construcziun bassa decidì da fermar il traffic davant ils vitgs mintgamai per duas minutas e suenter puspè laschar passar 40 autos. Quai ha per consequenza ch'ils apparats da navigaziun na proponan betg a las automobilistas ed als automobilists sin l'A13 da guntgir via la via chantunala.

«Ina pausa bainvegnida…»

Avrir la box Serrar la box

Cler, ils onns 1960 hai dà bler pli paucs autos sin las vias svizras. Ma era quella giada è il traffic per exempel sa fermà davant barrieras da viafier. «Ina pausa bainvegnida per persuna e maschina» hai num en quest connex en il video da Swissinfo.

Parallelamain vegn la sveltezza maximala sin l'A13 reducida per part en omaduas direcziuns. Uschia duai il traffic vegnir armonisà e la capacitad da la A13 vegnir nizzegiada meglier

video
Il traffic da Pasca è stà pli quiet che spetgà
Or da Telesguard dals 11.04.2023.
laschar ir. Durada: 1 minuta 51 Secundas.

Tenor ils responsabels saja il nov sistem sa cumprovà.

Actualitad sur Pasca

Artitgels legids il pli savens