En sasez era la decisiun davart ina cunvegna da prestaziun cun ina chasa da vegls e da tgira – ubain cun Glion ubain cun Flem – tractanda per la radunanza da quest venderdi. La decisiun da spustar pervia dals dubis giuridics ha il president communal, Ralf Schlaepfer, communitgà en in scriver a la populaziun da Schluein in di avant la radunanza.
La suprastanza communala è sa decidida da spustar quella fatschenta fin che la situaziun è sclerida cun il chantun e cun la regiun da sanadad.
Raschun per quella decisiun è ina brev dal Departament da giustia, segirtad e sanadad, drizzada la mesemna passada a tut las vischnancas sursilvanas. En quella vegn il departament a la conclusiun che la vischnanca na dastga atgnamain far naginas cunvegnas cun chasas da vegls e da tgira u cun instituziuns da sanadad sche quellas han gia fatg cunvegnas cun corporaziuns da vischnancas. Quella brev ha la vischnanca da Schluein medemamain tramess a la populaziun. Vitiers scirva la suprastanza che questa brev mussia ch'il punct da partenza saja er per giurists dubitaivla. La brev dal departament e la decisiun da spustar la tractanda n'èn però betg la suletta raschun per il scirver dal president communal a la populaziun anc avant la radunanza.
Brev averta – raschun per sa drizzar a la populaziun
Il president dal cussegl da fundaziun dalla chasa da vegls e da tgira da Glion, Gerold Hafner, è sa drizzà en ina brev averta a la populaziun da Schluein la mesemna passada per persvader votantas e votants da la cunvegna da prestaziun cun la chasa da vegls e da tgira da Glion. Ina brev averta che ha intimà la suprastanza communala da far intginas rectificaziuns. Betg correct è tenor la suprstanza:
- La pretensiun da Gerold Hafner che las vischnancas stoppian dapi il 2010 far cunvegnas da prestaziun cun chasas da vegls e da tgira na constat betg sin fundament da las explicaziuns dal departement.
- La vischnanca da Schluein refusa era l’infurmaziun ch’en media dals onn 2013 fin 2023 hajan nov persunas da Schluein abità en la chasa da vegls e da tgira da Glion. Tenor la vischnanca èn sulet ina fin tschintg persunas stadas a Glion dal 2017 fin il 2023.
La brev dal departament ha era il president da la fundaziun da la chasa da vegls e da tgira da Glion, Gerold Hafner, legì e conceda che la situaziun giuridica saja grev chapibla. Sin fundament da la lectura vegn era el a la conclusiun:
I dat basegn da sclerir la situaziun cun il chantun.
Pertutgant sias cifras da persunas da Schluein che han abità ils ultims 10 onns en la chasa da vegls e da tgira da Glion resta el tar sias indicaziuns. Lur cifras sa basian sin fatgs e sajan publitgadas regularmain en lur rapports annuals.
La situaziun cumplexa – en detagl
Che la situaziun giuridica è detg cumplexa e para, almain per part cuntrastanta sa mussa en la brev dal departament. La brev sa referescha principalmein a l'aritgel nov da la Lescha per promover la tgira da malsauns ed al messadi dal matg 2020 che la regenza ha publitgà per la revisiun parziala da la lescha. Uschia vegn il departament al la conclusiun: la vischnanca da Schluein na possedia negina cumpetenza da far ina cunvegna da prestaziun cun ina instituziun da tgira, da vegls u da sanadad saja quai entaifer u ordaifer la regiun da sanadad.
Il departament vesa quella cumpetenza per far cunvegnas da prestaziun sulet tar las regiuns da sanadad. E quai a partir dal prim da schaner 2021 cura che la revisiun da la Lescha per promover la tgira da malsauns è ida en vigur. Il departament fa medemamein attent a la lescha da vischnancas grischuna che regla la collavuraziun dallas vischnancas en furma da contracts da dretg public u corporaziuns da dretg public. La Sana Surselva è ina tala organisaziun dal dretg public. Malgrà che la vischnaunca da Schluein ha visà sia commembranza tar la Sana Surselva saja ella anc commembra durant il temps da visada da dus onns enfin la fin 2025, scriva il departement.
La brev citescha dentant er ils statuts e principalmein l'artitgel dus da la corporaziun Sana Surselva che di che la corporaziun da vischnancas possia far cunvegnas da prestaziun cun las instituziuns da sanadad. Ina formulaziun che laschia supponer che betg sulet la corporaziun da vischnauncas, pia la Sana Surselva, haja la cumpetenza da far quellas cunvegnas – scriva il departament e concluda: uschia pon las vischnauncas vinavant far cunvegnas da prestaziuns cun las instituziuns sche quellas instituziuns n'han betg gia fatg talas cunvegnas cun las regiuns da sanadad.