Il parlament grischun ha cumenzà mesemna uffizialmain cun la lavur. La politicra socialdemocratica Beatrice Baselgia ha avert la sessiun d’avust, cunquai ch’ella è la deputada ch’è il pli ditg en uffizi. En ses pled è ella sa drizzada direct a las novas deputadas ed ils novs deputads ed ha motivà els dad er s’engaschar uschè ditg en la politica sco quai ch’ella fetschia. Plinavant è Beatrice Baselgia sa mussada cuntenta ch’il nov parlament è pli feminin e pli giuven. Uss valia dentant er da nizzegiar questa schanza.
Igl è l'emprima sessiun dal nov parlament, quai munta che 54 da 120 deputadas e deputads han lur premiera en il Cussegl grond. Cun ils pleds «jau engir quai» ubain «jau empermet» han las novizas ed ils novizs sincerà da vulair exequir lur uffizi tenor meglier pudair e savair.
Persunal e traffic public stattan en il center
Il Cussegl grond sto far trais revisiuns da leschas en sia emprima sessiun en nova constellaziun. Cun grondas discussiuns èsi cunzunt da quintar tar la revisiun da la lescha dal persunal dal chantun.
La lescha da persunal dal chantun dovra ina revisiun perquai ch'ella na correspunda betg pli al temp dad oz. Las cundiziuns per il persunal chantunal duain vegnir meglieradas ed adattadas a la fiera da lavur. Dapi intgins onns dettia dapli problems da chattar avunda persunal dal fatg e persunal che maina, argumentescha la regenza.
Las fracziuns dal Cussegl grond èn per gronda part da principi d'accord cun la revisiun, crititgeschan dentant singuls puncts. Sulet la PPS renviescha ella dal tut, cunzunt ch'i duai dar sustegn per la tgira d'uffants saja deplazzà.
Anc duas revisiuns da leschas ...
Sper la lescha da persunal sto il Cussegl grond er reveder la lescha davart il traffic public. Entras novas furmas da mobilitad e tecnologia u er cun meglierar areals da staziuns e purschidas turisticas vul la regenza meglierar la purschida e motivar Grischunas e Grischuns sco er giasts da nizzegiar bus e trens.
In'ulteriura finamira da la revisiun totala da la lescha è da promover la transparenza en connex cun ils plans dal traffic public. La nova lescha sa referescha al Green Deal dal chantun. Entras ina meglra purschida duai la populaziun nizzegiar dapli il traffic public ed uschia sbassar las emissiuns da CO2. Sper quai duain per exempel er vehichels electrics vegnir integrads en il traffic public.
Temp è vegnì stgars – revisiun vegn stuschada
Per finir fiss anc la lescha davart la protecziun da la natira e da la patria restada. Cunquai ch'il temp è vegnì stgars ha la conferenza da presidents dal Cussegl grond decidì la gievgia saira da stuschar la revisiun sin la sessiun da l'october. Igl è be ina mini-revisiun da la lescha che prevesa che possessuras e possessurs survegnan dapli dretgs en connex cun la tgira da monuments: Da nov duai esser pussaivel da far recurs cunter ina decisiun da metter lur edifizis en l’inventari chantunal. Quai propona la regenza e realisescha uschia in’incumbensa or dal parlament. L’onn 2019 era vegnì crititgà che possessuras e possessurs vegnian involvids memia tard e memia pauc en l’entir process d’inventarisar objects ch’èn degns per vegnir protegids. Il dretg da far recurs è la suletta midada – uschiglio resta la lescha per proteger la natira e la patria sco ella è.
Laud per petiziuns dal parlament da mattas
Il Cussegl grond ha venderdi avantmezdi dà ina vusch a las giuvnas. El ha numnadamain surdà cun gronda maioritad duas petiziuns or dal parlament da mattas a la regenza. Il parlament da mattas pretenda in traffic public pli ecologic, per exempel cun vehichels electrics. Sper quai veglian las giuvnas che lavur mobila duai esser pussaivla en l'entir chantun, e che l'administraziun chantunala va ordavant cun bun exempel en quest connex. Sco davosa petiziun han ellas inoltrà la proposta che chasas da scola duain daventar neutralas al clima, quella n'è dentant betg vegnida surdada a la regenza. Or da las retschas dal Cussegl grond hai dentant dà bler laud per las giuvnas che s'engaschan per temas che pertutgan ellas uss ed en l'avegnir.
Plinavant stat sin il program...
- Elecziun dal nov president dal Cussegl grond Tarzisius Caviezel
- Elecziun dal nov vicepresident dal Cussegl Grond Franz Sepp Caluori
- Elecziuns da las cumissiuns per la legislatura 2022-26
- Petiziuns or dal parlament da mattas
- Dumondas ed incumbensas
- In apéro per il cumenzament da la legislatura e la festa cun il nov president a la fin da la sessiun