Decisiuns communalas - Las fatschentas sin nivel communal sin in'egliada

Puntraschigna

La dumengia saira, ils 17 da november, ha il suveran da Puntraschigna reelegì Nora Saratz Cazin sco presidenta communala da Puntraschigna. Ella resta cunquai en uffizi in'ulteriura perioda d'uffizi fin il 2028. La presidenta communala actuala e politicra verd-liberala ha survegnì en tut 472 da las 51 0 vuschs valaivlas.

Per ils sezs da la suprastanza da Puntraschigna hai dà in cumbat electoral – nov persunas han candidà per sis sezs. Sco la vischnanca ha communitgà èn vegnids elegids nov en la suprastanza da Puntraschigna Urs Dubs e Nadia Höhener-Puorger. Reelegì han ils e las da Puntraschigna Diana Costa, Peter Käch, Mark Hulsbergen e Joel Schäfli. Betg pli part da la suprastanza èn Migg Lenz e Richard Plattner. Migg Lenz n'ha betg cuntanschì las vuschs necessarias e Richard Plattner ha stuì chalar pervi da la limita da temp en uffizi.

Er ils commembers e las commembras dals ulteriurs gremis communals èn vegnids elegids.

Samedan

A Samedan datti elecziuns communalas, i va per il presidi, ils sezs en suprastanza e quels en la cumissiun da gestiun per la perioda d'uffizi 2025 enfin 2028. Per il presidi stat a disposiziun il president actual Gian Peter Niggli. Per ils sis sezs en la suprastanza communala stattan a disposiziun sis persunas, trais èn gia en uffizi e trais persunas candideschan da nov.

• Candidata e candidats en uffizi: Alice Bisaz, Paolo La Fata, Gian Reto Melchior
• Novs candidats: Duri Joos, René Oswald, Reto Roner

Tusaun

Il suveran da Tusaun elegia las autoritads communalas per la perioda d'uffizi da 2025 enfin 2027. Per il presidi communal datti in cumbat electoral. A disposiziun stattan il president en uffizi Curdin Capaul da la Partida liberaldemocratica ed Ivo Rohrer da la Partida verd-liberala . Rohrer era gia stà cuntracandidat da Capaul avant trais onns. Lezza giada aveva el pers l'elecziun cun 368 cunter 448 vuschs.

Sper il presidi communal elegia il suveran er la suprastanza communala, per ils sis sezs candideschan set persunas. Quatter dad ellas èn gia commembras da la suprastanza e trais èn candidats novs.

• Candidatas e candidats èn uffizi: Werner Casutt, René Frauenfelder, Marlene Hürlimann, Veselin Stjepanovic
• Candidats novs: Leo E. Bassy, Werner Elmer, René Stutz

Domat

Ils da Domat decidan per l'ina davart il preventiv 2025 che mussa in deficit da 341'574 francs, per l'autra davart il pe da taglia. Quel duai restar tar 85% da la taglia chantunala simpla. Cunquai che la vischnanca quinta da far grondas investiziuns ils proxims onns duai il pe da taglia restar e betg vegnì sbassà, hai num en il messadi.

Sper quai elegia il suveran da Domat ses cussegl da vischnanca. Il Cussegl da vischnanca è il parlament ed ha 15 commembras e commembers. A disposiziun stattan passa 30 candidatas e candidats – quels èn sin quatter glistas da las partidas il Center, Partida liberaldemocratica, Partida socialdemocratica e Partida populara.

Grono

A Grono vegn elegì il cussegl communal, pia il parlament per la perioda d'uffizi dal 2025 enfin il 2028. Per ils en tut 15 sezs candideschan 18 persunas ch'èn sin trais glistas da las trais fracziuns da vischnanca (Grono, Verdabbio e Leggia). Sper quai elegia il suveran anc ulteriurs gremis communals.

Panaduz

A Panaduz vegn elegì in commember u ina commembra per in sez en la suprastanza communala. Sper quai elegia il suveran er anc in commember per la cumissiun da gestiun.

Sumvitg

Per garantir ina regiuvinaziun natirala dal guaud da protecziun da Puzzastg sur Surrein dovri ina saiv enturn il guaud. Per realisar questa saiv decida il suveran davart in credit da 1'440'000 francs. La suprastanza communala e la radunanza communala proponan da conceder il credit. Avant ils plans per la saiv aveva la vischnanca gia empruvà differentas mesiras per ch'il guaud sa regiuvineschia, quellas èn dentant stadas senza success. La saiv vegn tratga sur ina distanza da 2,8 kilometers e vegn ad esser 2,5 meters auta. La finamira è che la selvaschina d'ungla che maglia las frastgas vegn sclausa da l'areal.

San Murezzan

Il suveran da San Murezzan decida davart la revisiun parziala da la planisaziun locala. Concret vai per reveder la zona «Talstation» nua che la staziun da la pendiculara Signal stat. Cun reveder questa zona en la planisaziun locala èsi pussaivel d'avair la basa per remplazzar la staziun a val da la pendiculara Signal. L'idea da la Engiadina San Murezzan Mountains SA è da stgaffir in edifizi multifuncziunal ch'è tant implant da pendiculara, da sport e temp liber sco er spazi per butias e biros.

Tavau

Il suveran da Tavau decida davart extender il Museum Kirchner cun in edifizi cumplementar. Concret vai per ina contribuziun da quatter milliuns francs sco er ina garanzia da maximalmain quatter milliuns francs. Tenor il messadi da la vischnanca saja il bajetg annex necessari per preschentar e conservar las ovras da la collecziun Ulmberg. Ils depots actuals e las pussaivladads d'exponer n'hajan betg avunda plaz per novas collecziuns ed exposiziuns. Il parlament (Grosser Landrat) sustegna cun gronda maioritad il project d'extender il museum.

Vaz

Votantas e votants da Vaz han da decider davart duas fatschentas communalas. Ina è in credit d'impegn da 3,2 milliuns francs per renovar la lingia d'aua da baiver da las funtaunas da Sanaspans e construir in'ovra idraulica cun aua da baiver da Dieschen. Quels dus projects sajan per l'ina impurtants per segirar il provediment d'aua da baiver e per l'autra per producir electricitad ed uschia cuntanscher finamiras relevantas per il clima.

Er tar la segunda fatschenta a Vaz vai per in credit d'impegn. Numnadamain in da 6 milliuns francs (per 2025 e 2026) per extender la corporaziun da chalur a distanza da Lai. Extender la centrala da stgaudar saja necessari per che tut las immobiglias da persunas interessadas pon avair access a l'implant. Actualmain furnescha l'implant 3'700 kilowatts chalur, necessari sajan dentant 7'200 kilowatts. La construcziun duai esser terminada il 2026.

Zizers

A Zizers vegn votà davart la revisiun totala da la planisaziun locala. I va cunzunt per adattaziuns che stattan en connex cun la lescha federala da la planisaziun locala – pia per mesiras cunter la construcziun dischordinada (Zersiedlung). Sper las finamiras che derivan da la lescha naziunala integrescha la revisiun er puncts da svilup che la vischnanca prevesa.

Il suveran da Zizers ha era da decider davart ina revisiun parziala da la constituziun communala. I va per duas midadas en connex cun l'elecziun da las autoritads communalas.

1. Il president communal vegn elegì da nov en il segund quartal da l'onn, ils ulteriurs organs en il terz quartal (fin uss: tuts ensemen, per regla elecziun il settember).
2. Tar l'elecziun en in nov uffizi entschaiva il temp per la limitaziun d'uffizi da nov (fin uss: per il nov president communal vegnivan stritgads duas periodas d'uffizi sco suprastant).