Siglir tar il cuntegn

Sessiun d'enviern Aboliziun da valur da l'atgna locaziun piglia ulteriur obstachel

Quai ha la votaziun finala purtà

Il parlament federal ha abolì la valur da l’atgna locaziun. Il venderdi en la votaziun finala da la sessiun d’enviern han tant il Cussegl naziunal sco er il Cussegl dals chantuns vuschà persuenter. Il medem mument duai dentant vegnir introducida ina taglia sin abitaziuns secundaras – per cumpensar u minimar las perditas tras l’aboliziun. Tar questa taglia objectiva ha il suveran dentant l’ultim pled en chaussa: Ella è numnadamain suttamessa al referendum obligatoric.

Plinavant ha il parlament a Berna mess sut tetg diesch ulteriurs projects. Tranter auter duai la branscha d’atschal vegnir sustegnida, l’identitad electronica duai vegnir introducida e l’organisaziun terroristica Hamas duai vegnir scumandada.

Las decisiuns da coc da las trais emnas sessiun:

  • Suenter ulteriuras discussiuns din Cussegl dals stans sco er il Cussegl naziunal Gea a l'aboliziun da la valur da l'atgna locaziun .
  • La Svizra na duai betg far part dal pact da migraziun da l'ONU.
  • Las milissas radicalislamicas Hamas e Hisbollah vegn scumandada en Svizra.
  • L’ armada survegn il 2025 supplementarmain 530 milliuns francs, ed ils pajaments directs per l’agricultura mitschan senza stuair spargnar.
  • L' agid a l'exteriur per ils proxims quatter onns vegn scursanì per 151 milliuns francs. Era duai dar 85 milliuns francs damain per il manaschi dals centers d'asil federals .
  • Il Cussegl dals chantuns decida che plantas runcadas na ston betg exnum vegnir remplazzadas .
  • Il Cussegl dals chantuns refusescha la moziun da mantegnair la Patrouille Suisse , damai che ils «Tiger-Jets» sajan antiquads.
  • Il luf na duai il futur betg pli valair sco spezia «ferm protegida» mabain mo pli so spezia «protegida» . Quai ha decis il comité da la Convenziun da Berna a Strasbourg.
  • Il Cussegl dals chantuns vul che la rimnada da suttascripziuns digitala vegn introducida tant pli spert.

Atgna locaziun: Era il Cussegl naziunal di Gea

Il Cussegl naziunal è in'ultima giada s'occupà cun la midada da sistem tar la valur da l'atgna locaziun. La Chombra gronda ha gì da reglar anc duas differenzas en la conferenza d'intermediaziun. Tranter auter gieva per la dumonda sche la midada da sistem duai valair per tut las abitaziuns, ubain sche las segundas abitaziuns duain vegnir exceptadas. La conferenza d'intermediaziun ha recumandà a ses cussegl d'acceptar il project. Il pledader da la cumissiun, Leo Müller (ADC/LU), ha punctuà che la fatschenta haja basegnà bleras doscussiun durant set onns. Ussa saja la fatschenta pronta per la votaziun.

La fatschenta sto anc ir en votaziun finala.

Scumond da Hamas e Hisbollah en Svizra

Tant il Cussegl naziunal sco era il Cussegl dals chantuns han decidì da scumandar las organisaziuns radicalislamicas Hamas e Hisbollah en Svizra. La maioritad è stada da l'avis ch'omaduas organisaziuns sajan organisaziuns terroristicas e responsablas per numerus acts da violenza e violaziuns dals dretgs umans. En Svizra valan uschia tant la Hamas sco era la Hisbollah sco organisaziun terroristica. Ellas vegnan scumandadas per tschintg onns. Silsuenter duaja il parlament avair la pussaivladad da prolungar quest scumond. Uss sto il Cussegl federal exequir las duas intervenziuns. Fin ussa eran mo las gruppaziuns «Al-Kaida» e «Stadi Islamic» scumandadas en Svizra.

Abolir la valur da l'atgna locaziun pudess ina giada dapli ir da l'aua giu

Malgrà che la maioritad dad omaduas chombras sa disturbà da la taglia datti differentas opiniuns co midar il sistem. En puncts centrals datti differenzas tranter il Cussegl dals chantuns ed il Cussegl naziunal.

La gievgia, ils 12 da december, ha il Cussegl dals chantuns tractà per la terza giada la fatschenta e resta tar sia opiniun oriunda. Il cussegl vul be abolir la valur da l'atgna locaziun sin emprimas abitaziuns. Er en chaussas trair giu tschains da debits ha il Cussegl dals chantuns in'autra opiniun ch'il Cussegl naziunal. Il Cussegl naziunal vul ina midada da sistem cun abolir la valur da l'atgna locaziun er tar segundas abitaziuns. Vitiers vul el ch'ils chantuns han la pussaivladad da pretender ina taglia d'object per segundas abitaziuns. Sin questa proposta da la taglia d'object è la chombra pitschna gnanc entrada en discussiun.

Ils 18 da december ha il cussegl dals chantuns approvà la proposta da la conferenza da reconciliaziun, uschia è el suandà il cussegl naziunal. Perquai che l'aboliziun da la valur da l'atgna fittanza è colliada cun l'introducziun d'ina nova taglia sin las abitaziuns secundaras, n'èsi dentant anc betg cler, sche la fatschenta vegn er vinavant.

Tgi profitass e tge muntass quai per il Grischun?

Avrir la box Serrar la box

Da l'aboliziun da la valur da l'atgna locaziun profitassan possessuras e possessurs da chasas u abitaziuns che n'han nagina ipoteca pli – nagins debits tar la banca.

Auter vesi ora tar persunas da chasa che han debits tar la banca. En cas d'ina midada duessan vegnir reducidas las deducziuns da tschains da locaziun da l'ipoteca. E cumplettamain crudassan las deducziuns da taglia dals custs per reparaturas u renovaziuns.

Tge vul ina tala midada dir per il chantun Grischun?

Las consequenzas concretas èn grevas da dir perquai ch'i dependa era da l'autezza dal tschains ipotecar. Ils chantuns da muntogna cun ina gronda cumpart da segundas abitaziuns teman che fitg blers daners da taglia crodian davent en cas d'ina midada dal sistem che cumpiglia emprimas abitaziuns e segundas abitaziuns. Propi intgantads n'èn ils chantuns da muntogna era betg da la varianta dal Cussegl naziunal cun ina taglia d'object – bler memia bleras dumondas sajan anc avertas en quest connex.

Svizra na duai betg far part dal pact da migraziun da l’ONU

Suenter il Cussegl dals chantuns è er il Cussegl naziunal da quest avis. L’ONU ha approvà il pact da migraziun il 2018. La finamira è da reglar la migraziun internaziunala. Il pact n’è dentant betg giuridicamain liant. Oriundamain vuleva il Cussegl federal gia suttascriver quel la fin dal 2018. Da quai ha el dentant desistì, cunquai ch’il parlament ha pretendì pled en chapitel.

Scumandar u digitalisar la collecziun da suttascripziuns?

Sch'i va tenor il Cussegl dals chantuns sto la Confederaziun realisar bainprest la basa legala per ch'ins possia en il futur era rimnar suttascripziuns sur chanals digitals. La chombra pitschna ha approvà ina moziun correspundenta cun 20:15 vuschs. Il moziunari, Benjamin Mühlemann da la PLD, fa allusiun a cugliunarias supponidas ch'igl aveva dà l'atun passà. I vegn renfatschà a firmas incumbensadas da rimnar suttascripziuns d'avair sfalsifitgà suttascripziuns e glistas per las talas. Sco proxim va la fatschenta en il Cussegl naziunal. Sin trais ulteriuras moziuns en chaussa n'è il Cussegl dals chantuns betg entrà ed ha returnà quellas a la cumissiun da las instituziuns politicas.

Plirs rapports davart suttascripziuns probabel sfalsifitgadas

Avrir la box Serrar la box

La discussiun davart la collecziun da suttascripziuns ha chattà nov schlantsch suenter che rapports da pressa han mussà che la Chanzlia federala ha chattà en plirs chantuns da la Svizra franzosa da quai da 1'000 suttascripziuns betg correctas e potenzialmain sfalsifitgadas. La Chanzlia federala ha purtà plant ed ha il medem mument instradà pliras mesiras. Uschia ha ella admonì las vischnancas da controllar meglier las suttascripziuns per iniziativas e referendums ch’ellas han da verifitgar. Ultra da quai ha ella lantschà ina maisa radunda cun exponents dals comités d’iniziativa, organisaziuns che ramassan suttascripziuns e represchentants da partidas, chantuns e la Confederaziun. Finamira è d’elavurar in codex da cumportament che tut las partidas involvidas duain suandar. 

L'armada survegn dapli daners l'onn proxim

L’armada survegn il 2025 supplementarmain 530 milliuns francs, ed ils pajaments directs per l’agricultura mitschan senza stuair spargnar. Quai è cler suenter ch’il Cussegl dals chantuns ha prendì diversas decisiuns davart il budget 2025. Dispitaivel è anc quant bler spargnar tar l’agid internaziunal. Il Cussegl dals chantuns ha approvà il budget il glindesdi saira cun 42 cunter 0 vuschs, tar ina abstenziun. Dentant èn anc blers puncts dal budget da clerifitgar. Sco proxim ha il Cussegl naziunal da sa fatschentar cun il budget.

Reducziuns massivas tar collavuraziun al svilup e centers d'asil

L'agid a l'exteriur per ils proxims quatter onns vegn scursanì per 151 milliuns francs. A quest cumpromiss èn sa cunvegnidas las duas chombras federalas. Oriundamain vuleva il Cussegl naziunal scursanir l'agid per 250 milliuns francs, il Cussegl dals chantuns be per 30 milliuns. Betg scursanì vegn l'agid per l'Ucraina. Era qua vuleva il Cussegl naziunal conceder oriundamain 200 milliuns pli pauc. Il Cussegl dals chantuns na vuleva insumma betg scursanir. La finala è il Cussegl naziunal era stà d'accord da betg scursanir.

Era per il manaschi dals centers d'asil federals duai dar l'auter onn damain daners. En la debatta da preventiv ha il Cussegl naziunal decidì dad anc impunder 430 milliuns francs – 85 milliuns pli pauc che quai ch'il Cussegl federal aveva proponì. La raschun per questa reducziun è che la Confederaziun vul serrar divers centers d'asil federals. En pli vul il Cussegl naziunal era stritgar daners da l'agid social per requirentas e requirents d'asil.

Podcast Café federal

Il podcast politic. In sguard davant e davos las culissas da la politica naziunala.

Ulteriurs audios e podcasts

Plantas runcadas na duain betg pli exnum vegnir remplazzadas

Plantas runcadas na duain tenor la voluntad dal Cussegl dals chantuns en plirs cas betg pli stuair vegnir replantadas stringentamain en in auter lieu. El ha acceptà il mardi ina moziun correspundenta. La chombra pitschna ha approvà la fatschenta dal cusseglier dals chantuns da Son Gagl Benedikt Würth, quai cun 30 cunter 13 vuschs ed ina abstenziun. Il Cussegl federal era d'accord cun la moziun. Resistenza è vegnida da la sanestra. Lezza spera ussa ch'il Cussegl naziunal prendia anc ina giada sut la marella las consequenzas che la moziun avess per il guaud svizzer.

La protecziun dal guaud svizzer saja oz fitg stricta, per part memia stricta. I dovria perquai dapli flexibilitad. Quai è l'opiniun dal cusseglier dals chantuns Benedikt Würth da Sogn Gagl. E per quella flexibilitad vul el ussa procurar cun sia moziun. Tut auter vesa quai sia collega ella chombra pitschna, Maya Graf da la partida verda da Basilea champagna. Gia il dretg vertent garanteschia la flexibilitad pretendida, quai che er ils chantuns vesan uschia. Ultra da quai ha Graf argumentà ch'i saja impurtant da mantegnair il guaud gist en vischinanza dals abitadis.

Cussegl dals chantuns sustegna aboliziun da la Patrouille Suisse

Il Cussegl federal ha planisà da prender ord funcziun ils aviuns da cumbat «Tiger» l'onn 2027 – quai munta pia la fin da la squadriglia da sgol acrobatic Patrouille Suisse. Werner Salzmann, politicher da la PPS, ha presentà ina moziun cunter quest plan. La Patrouille Suisse saja impurtanta per representar l'armada svizra, argumentescha Salzmann tranter auter. Il Cussegl dals chantuns ha oz dentant refusà questa moziun da Salzmann durant la sessiun d'enviern.

Tenor Viola Amherd sajan ils aviuns da cumbat «Tiger» antiquads en tuts reguards. I custia memia bler da tegnair en funcziun ils jets. La situaziun finanziala da la Confederaziun na lubieschia betg talas expensas.

Memia paucas mesiras per il luf?

Il luf na duai il futur betg pli valair sco spezia «protegida a moda stricta» mabain mo pli so spezia «protegida». Quai ha decis il comité da la Convenziun da Berna a Strasbourg. La midada duai ir en vigur en trais mais sch'i na dat betg gronda opposiziun dals pajais commembers da la convenziun. Inoltrà la dumonda da midar la protecziun dal luf ha l’Uniun europeica. Gia avant dus onns aveva la Svizra fatg la medema proposta. Da lez temp n’aveva quella dentant betg gì il sustegn necessari.

Il Cussegl dals chantuns vul proteger meglier dal luf muntaneras. El ha approvà ina moziun da cumissiun che pretenda ch'ins examineschia territoris senza lufs. Il Cussegl naziunal aveva la stad approvà ina moziun or dal Cussegl dal chantuns – ch'aveva pretendì che «zonas senza lufs» vegnian stgaffidas. Quai ha il Cussegl dals chantuns ussa refusà. Ina tal'idea na saja strusch da realisar. El vul però tuttina laschar examinar l'idea. En pli pretenda la chombra pitschna cun la moziun sustegn pli simpel per la protecziun da muntaneras. La fatschenta va ussa en il Cussegl naziunal.

Il Cussegl federal na vul dentant betg questas ulteriuras mesiras. Ins haja pir gist adattà la lescha da chatscha ed uss duain ins spetgar giu ils effects da quels midaments argumentescha il Cussegl federal.  

Elecziuns

En la sessiun d’enviern datti adina elecziuns. Quellas èn plitost furmalas.

  • Andrea Caroni è il nov president per il Cussegl dals chantuns. Il liberaldemocrat da l’Appenzell dadora vegn per la socialdemocrata Eva Herzog da Basilea.
  • Sco vicepresident è vegnì elegì il grischun Stefan Engler . Il politicher da l'allianza dal center segua lura en in onn sin la sutga dal president.

L'ultima giada era il 2007/08 in Grischun al timun

Avrir la box Serrar la box

2007/08 è stà la davosa giada ch'in Grischun – Christoffel Brändli – è stà president dal Cussegl dals chantuns. Avant è stà Luregn Mathias Cavelty da Schluein president la perioda dal 1989/90. Tenor la Confederaziun hai dà dapi l'onn 1848 otg presidents dal Cussegl dals chantuns oriunds dal Grischun.

  • Il post da la pli auta svizra en il Cussegl naziunal occupescha da nov la liberaldemocrata da l'Argovia Maja Riniker. Ella remplazza il socialdemocrat Eric Nussbaumer da Basilea.
  • Karin Keller-Sutter è vegnida elegida sco nova presidenta da la Confederaziun per il proxim onn, Guy Parmelin è vegnì elegì sco vicepresident .

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens