Il plan AMOK, che definescha tge ch'igl è da far en cas d'ina attatga cun armas en las scolas, recumonda als scolars ed als magisters da fugir sche pussaivel, uschiglio da sa barricadar, d'alarmar las autoritads e, sco ultima pussaivladad, da resister. Questa ultima directiva provochescha reacziuns.
A l'artitgel original dad RTS.
Suenter ina sesida d'infurmaziun organisada da la polizia chantunala da Friburg al collège du Sud a Bulle l'emna passada, han plirs magisters exprimì quitads ma era levgiament areguard las novas prescripziuns.
«Nus savain che quai è pussaivel, ma i daventa pli real cura ch'els mussan maletgs, pia gea, jau sun perturbada. Lura n'hai jau betg tema, ma jau na sun era betg quieta», confida per exempel ina magistra.
«Nus n'essan betg cowboys»
Il princip da sa barricadar e d'alarmar las autoritads è acceptà da tuts, quel da resister e cumbatter sco ultima pussaivladad divida. Questa recumandaziun fa per exempel grit a David Rey, il president dal sindicat dals magisters da la Svizra romanda, ch'exprima ses dubis areguard la responsabladad che giascha ussa sin scolastas e scolasts.
«Nus n'essan betg policists, nus n'essan betg cowboys, nus n'essan betg persunas prontas da cumbatter. Nus avain ina furmaziun che va en l'autra direcziun, cun la veglia da proteger. Quai fa tschentar bleras dumondas davart la responsabladad dals magisters, davart quai ch'ins pudess renfatschar ad els sch'els n'agissan betg en il senn da las directivas, u sch'els reageschan simplamain a moda umana preferind da sa metter en segirezza», declera el.
Furmaziun per scolaras e scolar a partir da 12 onns
Tenor ils chantuns vegnan ils scolars furmads per questas mesiras a partir da 12 onns. Ina vegliadetgna che fa dubitar tscherts geniturs areguard la capacitad dals uffants da far frunt ad ina tala situaziun.
«Igl è bun ch'els han l'infurmaziun, perquai che attatgas pon capitar. Ma per sa defender, ston ins tuttina resguardar la vegliadetgna ch'els han. Perquai che jau na crai betg ch'ins possia sa defender cun 12 onns cunter in creschì che è armà», analisescha Isabelle Colliard, secretaria da la Federaziun da las associaziuns da geniturs da Friburg.
Directivas varieschan tut tenor chantun
Fin ussa han Genevra, il Vallais e Friburg surpiglià questas novas directivas, inclusiv la pussaivladad da fugir u da resister. Vad, Neuchâtel e il Giura percunter prefereschan ina via pli prudenta, sa limitond a las directivas da sa barricadar e d'alarmar las autoritads.
Questa differenza fa dubitar David Rey, che giavischa ch'ils chantuns s'accordeschian: «Ins pudess spetgar ina furma d'armonisaziun ed evitar ch'en ina scola èsi da fugir ed en in'autra in per kilometers davent èsi da sa metter en segirezza. Quai na fa betg bler senn.»
Sper tut las directivas uffizialas èn policists e magisters d'accord: l'impussibladad da prevair cun segirezza co che mintgin vegn a reagir durant in'attatga.
