La 13avla renta d'AVS, la quala il suveran svizzer ha approvà la fin da mars 2024, procura per custs supplementars da 4,2 milliardas francs. Il Cussegl federal propona ussa co che questa 13avla renta duai vegnir finanziada. El ha mess sin maisa a Berna dus scenaris:
- Finanziaziun cumplettamain sur las pajas: las contribuziuns actualas duain vegnir auzadas per 0,8 puncts procentuals.
- Augment cumbinà: contribuziun da paja (+ 0,5 puncts procentuals) cumbinà cun in augment da la taglia sin la plivalur (+ 0,4 puncts procentuals).
Uschia vul il Cussegl federal evitar che las finanzas da l'AVS sa pegiuran a moda svelta. Per evitar in'ulteriura chargia per las finanzas federalas, vul il Cussegl federal ultra da quai reducir temporarmain la contribuziun federala.
Finanziaziun sur pajas
La 13avla renta custa il di ch'ella vegn introducida 4,2 milliardas francs. Tschintg onns pli tard custa ella gia 5 milliardas francs. Senza finanziaziun supplementara patteschian las finanzas da l'AVS svelt, scriva il Cussegl federal. Per evitar in collaps da las finanzas vul el perquai persequitar dus scenaris. D'ina vart vul il Cussegl federal examinar in augment da 0,8 puncts procentuals da las contribuziuns che van davent directamain da las pajas. Da tschella vart vul el examinar in augment cumbinà da las contribuziuns da la paja per 0,5 puncts procentuals e da la taglia sin la plivalur per 0,4 puncts procentuals.
Reducir contribuziun da la Confederaziun
La Confederaziun sa participescha actualmain als custs da l'AVS cun ina cumpart fixa da 20,2%. Il di che la 13avla renta vegn introducida muntass quai che la Confederaziun stuess pajar 840 milliuns da las 4,2 milliardas francs. Per betg strapatschar supplementarmain il budget da la Confederaziun, prevesa il Cussegl federal da reducir la cumpart fixa da la Confederaziun als custs da l'AVS sin 18,7%. Quai davent dal prim da schaner 2026 fin che la proxima revisiun va en vigur.
Per finanziar la rusna ch'i dess entras pli paucs daners da la Confederaziun prevesa il Cussegl federal medemamain duas variantas:
- Prender daners or dal fondo da l'AVS.
- Augmentar las contribuziuns da la paja (+ 0,2 puncts procentuals) u in augment cumbinà da las contribuziuns da la paja e da la taglia sin la plivalur (0,1 + 0,2 puncts procentuals).
Sboz da consultaziun fin stad
Per realisar e decider la finanziaziun da la 13avla renta d'AVS na resta betg bler temp. Il Cussegl federal ha perquai incumbensà l'Uffici federal da l'intern da proponer fin la stad da quest onn in sboz da consultaziun cun las propostas decididas. Fin l'atun 2024 duai alura suandar la missiva per mauns dal parlament.
Refurma d'AVS per ils onns 2030
Era senza ils custs supplementars da la 13avla renta vegn l'AVS confruntada cun sfidas finanzialas enormas ils proxims onns. E malgrà las mesiras proponidas sto l'AVS quintar cun deficits a partir da l'onn 2030. D'ina vart s'augemnta il dumber da las persunas che van en pensiun pli spert ch'il dumber da las persunas che lavuran e finanzieschan uschia l'AVS. Da tschella vart sto l'AVS pajar adina pli ditg rentas, perquai che la populaziun vegn pli e pli veglia.
Il Cussegl federal ha perquai incumbensà gia avant trais onns il parlament d'elavurar fin l'onn 2026 ina refurma per ils onns suenter l'onn 2030. En il rom da questa refurma duai era dar mesiras structuralas. Ina ponderaziun è d'augmentar la vegliadetgna da renta.
