Avant che cumenzar cun propostas e lavurs concretas èsi stà d'emprender d'enconuscher in l'auter e da sa far in maletg dal curtin. Co guardi ora? Tge è nua? U nua èn forsa gia chaussas avant maun ch'ins po integrar en las ideas? Natiralmain avain nus era vulì savair tge che tuts spetgan da l'avantmezdi, tant dal profi Constanze Conradin, ma er dal possessur dal curtin, Ermano Tuor.
-
Bild 1 von 5. Ermano Tuor da Danis giavischa tranter auter dapli utschels e tgirallas en curtin. Cunzunt er per sias mattatschas ch'èn gronds fans d'utschels. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 2 von 5. Er in grond iert da legums e verdura è part dal curtin a Danis. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 3 von 5. Constanze Contadin ed Ermano Tuor discurran davart ideas e propostas tge far en il grond curtin per la biodiversitad. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 4 von 5. Vista sin l'iert. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 5 von 5. Constanze Conradin, biologa e botanicra, ensemen cun Ermano Tuor, il victur da l‘acziun. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
Cun in bloc plain ideas èsi ì tar l'ortulan Gion Rudolf Caduff a Sagogn. El posseda tranter auter ina gronda plantera er cun differentas chaglias e plantas indigenas. En il discurs communabel èn la finala tuts sa decidids per quatter chaglias:
- Lantagen
- Rosa chanina
- Vinatscha
- Chagliamorta naira
Quellas porschan spazi da viver ad tgirallas ed utschels ma er auters insects. Plinavant portan ellas fritgs e fluras en differentas colurs.
-
Bild 1 von 5. L'ortulan Gion Rudolf Caduff da Sagogn. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 2 von 5. Constanze Conradin tar Gion Rudolf Caduff a Sagogn – dus experts èn sa chattads. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 3 von 5. Ermano Tuor en l'orticultura a Sagogn. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 4 von 5. Ensemen en l'orticultura – i vegn discussiunà davart plantas e chaglias e tgeninas che fissan adattadas per il curtin a Danis. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 5 von 5. Ord l'orticultura. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
Enavos en curtin... a la lavur
Enavos en curtin vai vi dal plantar en il lieu che l'experta ha tschernì ensemen cun il possessur, Ermano Tuor. Il cumenzament fan els cun la vinatscha en ina pitschna spunda gist dasper la chasina da tomatas. Latiers hai era dà explicaziuns per tge che la chaglia èn buna ma er tge tgira ch'ellas dovran per prosperar.
La damaun cun arrivar a Danis enturn las 08:00 uras han bain tuts pensà als sontgs da glatsch ch'èn sa mussads en temperaturas pli fraidas ed ina fina cuverta da naiv sin ils pigns en ils auts. Ma gia curt pli tard è il sulegl sa mussà ed ha stgaudà pulit il curtin a Danis. Uschia ch'ils sotgs fraids n'han betg chaschunà pli gronds problems.
Las chaglias giuvnas èn però be stadas l'emprim pass. Uschia ha Constanze Conradin dà ulteriuras ideas e propostas tge ch'Ermano Tuor pudess anc realisar per la biodiversitad en ses curtin. Tips e cussegls ch'il possessur dal curtin e sia dunna han nudà ed er discussiunà cun la botanicra e biologa. A la fin han tuts tratg in facit ordvart positiv, malgrà ch'ins avess anc pudì lavurar, pilosofar e giudair ditg en il grond curtin a Danis.
-
Bild 1 von 5. Ermano Tuor, il victur da la concurrenza. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 2 von 5. Selecziun da plantas: Lantagen, rosa chanina, vinatscha e chagliamorta naira. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 3 von 5. Constanze Conradi vid plantar. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 4 von 5. Enavos a Danis e vid la lavur. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 5 von 5. Dapli flurs da prà en iert – in dals tips per promover la biodiversitad. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
Il program en survista:
- Ca. 08:10 – 09:00: Emprender d'enconuscher, giavischs ed aspectativas, situaziun actuala dal curtin
- Ca. 09:15 – 10:15: Visita en la plantera da l'ortunan Gion Rudolf Caduff a Sagogn
- 11:00 – 12:00: Live ord curtin cun plantar, ulteriurs tips e cussegls dal profi e per finir il facit ed ils plans per l'avegnir en curtin