Cumenzà aveva la SanaSurselva gia l'onn 2017 cun in project da crear ina rait da sanadad. L’emprima emprova aveva fatg naufragi suenter che las chasas d'attempads na vulevan betg sa participar. Avant passa trais onns ha cumenzà la segunda emprova da metter sut in tetg il provediment da sanadad en Surselva.
Contractivas stanclentusas
La SanaSurselva ha durant ils davos onns adina puspè preschentà propostas a las vischnancas purtadras ed a las instituziuns pertutgadas, co che la rait da sanadad per la Surselva pudess vesair ora. La finamira è da metter sut in tetg il Spital regiunal da la Surselva, las chasas da vegls ed attempads e las organisaziuns da spitex.
Resalvas
Suenter che la nova proposta è vegnida preschentada il fanadur 2023, ha la discussiun pir propi prendì si schlantsch. A la fin han las chasas d'attempads Punt Treis a Mustér ed il Da Casa en Lumnezia decidì da betg sa participar a la nova organisaziun. Da las 15 vischnancas han Falera, Laax, Schluein e Glion decidì da betg sa participar a la Reit da Sanadad Surselva che duai survegnir la furma giuridica d’ina societad d’aczias.
Discussiuns davart la furma
Il president communal da Schluein rinfatscha a la SanaSurselva ch’ella na sa tegnia betg vid las reglas democraticas. Il problem saja ch’i vegnia fundà sper la SanaSurselva in’ulteriura societad d’aczias, nua che las vischnancas participeschan direct cun chapital
I vegn fundà ina SA, i vegn pia signà chapital d’aczias ed en il medem mument vegn definì ch’igl è da surprender ils deficits. Sur da quels na pon ins betg decider en l'avegnir, pertge cura ch’ins sa participescha ston ins pajar quels.
I va pia per la legitimaziun democratica. Sche la populaziun veglia uschia in project, lura stoppian ins far quai. Ma davart quella furma n'haja la glieud betg decis.
Davart quels puncts di Martina Beeli, la presidenta da SanaSurselva:
Las vischnancas, sco er las instituziuns han gì la pussaivladad da prender posiziun tar las propostas da la SanaSurselva. Nus avain gì trais maisas radundas e là han ins tschertgà schliaziuns ed era chattà quellas. E quellas en uss sin maisa.
Resalvas èn normalas
Sin dumonda da RTR ha era il cusseglier guvernativ responsabel, Peter Peyer, prendì posiziun en chaussa. El ha ditg che tar la realisaziun da las raits da sanadad en las autras valladas dal chantun Grischun hai er dà resalvas. Bunamain dapertut n'hajan betg tut las instituziuns sa participadas a l'entschatta.
A la fin, saja quai en il Partenz ubain en l’Engiadina Bassa ubain en la Val Müstair, èn tuts stads da la partida. E la populaziun ha profità.
