Siglir tar il cuntegn
Schulanfang in Graubünden.
Legenda: Viadi da scola – maletg simbolic. Keystone

Novas classas ed aventuras 19'000 uffants han pachetà il satg da scola

En il chantun Grischun cumenza oz per circa 19'000 uffants l'emprim di da scola. E passa 2'000 scolasts e scolastas èn puspei en acziun. Latiers tutga er il viadi a scola. Quel n'è betg simplamain vegnir d'A fin B, mabain porscha interessantas istorgias.

Silvana Coccia-Casutt fascheva autostop

Avant 40 onns gieva la dunna da Falera a la scola secundara a Laax. Quest viadi da circa mes'ura faschevan ella ed in'amia a pe u cun autostop. Cunzunt a mezdi eran ellas ledas sch’insatgi prendeva ellas a Falera.

Ozendi na po la dunna da 55 onns betg pli s’imaginar ch'ils uffants faschessian anc autostop. Per l'ina perquai ch'igl è dapli traffic e per l'autra era perquai ch'il viadi a scola è reglà pli strict nà da la scola.

Jau na sai betg sche nus fissan sesidas cun persunas estras. Il pli eran quai persunas da Falera ch'ins enconuscheva.
Autur: Silvana Coccia-Casutt scolasta

Emprim di da scola a Samedan

Las 8:30 la damaun sa chattan ils scolars, las scolaras e la magistraglia en la scola da Samedan. Intgins geniturs accumpognan lur uffants per quest di spezial.

Ed era per Francesca Schärli è il cumenzament dal nov onn da scola anc adina insatge bel. L’Engiadinaisa è magistra da la 6avla classa e cunquai accumpogna ella quests uffants en lur ultim onn da la scola primara.

E betg mo per ils uffants da l’emprima classa è quai in start da carriera, mabain era per Andreina Gaudenzi ch’ha serrà giu la scol'auta da pedagogia. Uss cumenza la Samedrina sco scolasta a Samedan.

Viadi a scola – betg mo vegnir d'A fin B

Il viadi a scola è insatge fitg impurtant che tutga latiers tar la scola e gioga er ina fitg impurtanta rolla. Sin il viadi a scola emprendan scolaras e scolars bleras chaussas ed i dat bler da scuvrir.

Quai è in dals lieus nua ch’els èn en viadi senza ina persuna autoritara sco ils geniturs ubain in magister u ina magistra. Sin quest viadi nua ch’ils uffants èn independents pon els emprender da surpigliar responsabladad, emprender a stimar il temp ed era meglierar cumpetenzas socialas cun conscolaras u conscolars.

La supportabladad dal viadi a scola

Perquai che l’instrucziun da scola è obligatorica è uschia er il viadi a scola ina lezia dal maun public. El è uschia reglà dal chantun e da las scolas. Per reglar il viadi a scola vala il term da supportabladad. Quel cuntegna differentas circumstanzas che ston vegnir resguardadas individualmain per ch'il viadi a scola saja supportabel per ils uffants.

Distanza e meters d'autezza

Resguardà vegn la distanza dal viadi a scola ed ils meters d’autezza ch’ins fa sin il viadi. Tenor la vegliadetgna dals uffants èn alura toleradas differentas distanzas che valan sco supportablas per in viadi a scola.

Sch'il viadi na vala betg sco supportabel sto vegnir mess a disposiziun ina soluziun da transport sco per exempel in bus da scola. Quels custs da transport ston alura vegnir surpigliads dals purtaders da scola – quai èn per gronda part ils vitgs.

Latiers vegnan anc privels da traffic ed influenzas da natira che ston vegnir resguardads.

Tgi surpiglia la responsabladad?

Per il viadi a scola surpiglian en regla il geniturs u las persunas d’educaziun la responsabladad. Las scolas pon dentant avair intginas reglas en l'urden da scola che ston vegnir resguardadas. Per exempel scumondan intginas scolas da vegnir a scola cun il velo, il trottinet ubain il moped – quai è dentant da scola a scola different e dependa dal viadi a scola dals uffants. Ina regla encunter autostop na datti betg, la responsabladad è era qua tar ils geniturs u las persunas d’educaziun.

Era la responsabladad en in cas d’in accident u in donn è per regla tar il geniturs u las persunas d’educaziun – cun excepziun schi dat in transport uffizial sco in bus da scola. En general sto dentant tar in accident u in donn sin il viadi a scola vegnir examinà la responsabladad a maun da las circumstanzas concretas.

Or da l'archiv:

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens