Siglir tar il cuntegn

Origen A Mulegns datti in center da construcziun digitala

Il settember 2024 è vegnì montà il davos plaun. Uss manca mo anc la cupla. L'avertura è ils 20 matg 2025 – bunamain in onn pli tard che planisà oriundamain. Cun 29 meters autezza vegni ad esser il bajetg stampà il pli aut dal mund. Origen ha preschentà il program per l'avertura ed in project en collavuraziun cun l'ETH da Turitg.

Menschen in einer Besprechung an einem runden Holztisch in einem eleganten Raum.
Legenda: La preschentaziun en la sala Giacometti da la Banca chantunala a Cuira. benjamin hofer

Sper la tur ch'è pachetada en folia d'argient enfin l'avertura, duai dar in center per tecnologia da bajegiar digitala. Quel vegn ad esser en la remisa da l'hotel Löwe ed è ina collavuraziun cun l'ETH da Turitg.

Il center duai intermediar a persunas interessadas, cunzunt dentant a spezialistas e spezialists, enconuschientschas pli approfundadas davart ils process da la construcziun digitala. A maun da projects concrets vegnan explitgadas las tecnologias actualas e las metodas roboticas da fabricaziun. Previs èn models, objects da test, emprovas da material, roboters e films. I vegn spetgà visitadras e visitaders da tut il mund.

Il center custia radund 650'000 francs ad onn, sco Giovanni Netzer ha declerà a las medias. Quels daners vegnian d'Origen ed èn per il program ed ils custs da persunal. I vegnan stgaffidas 2,5 novas plazzas. La ETH furnescha ils models da construcziun digitals.

Stuschà pliras giadas l'avertura

La tur cotschna sin il Güglia è istorgia – fin zercladur dueva la tur alva oriundamain remplazzar quella sco simbol dal festival cultural Origen. Il matg è l'avertura dentant vegnida spustada sin il settember, ed uss èsi planisà d'avrir la tur la mesadad da matg 2025. Pervia da quai retard ha l'intendant Giovanni Netzer e ses team a curta vista stuì tschertgar alternativas per il program da stad d'Origen che dueva avair lieu en la nova tur alva. Quest retard ha era chaschunà dapli custs finanzials. Oriundamain aveva la Nova fundaziun origen planisà 3,1 milliuns e quels sajan ussa creschids sin 4,4 milliuns francs. Ils iniziants dal project speran da savair cuvrir quels custs cun dapli sustegn davart ina u duas fundaziuns supplementaras e natiralmain era tras la vendita d'entradas.

Installar il davos plaun è dentant ina sfida. Las pitgas da fin sis meters sajan fitg filigranas e difficil da transportar. I sa tractia era dal pli aut plaun da la tur. Igl è pia in'etascha plain sfidas.

Montascha pretensiusa

Construir la tur cun ils elements ch'èn vegnids stampads cun l'agid d'in roboter da 3D da l'ETH Turitg saja ina sfida e la construcziun sa mussa pli cumplitgada che quintà oriundamain, declera Giovanni Netzer. Cunzunt las auzadas sisum la tur da 29 meters pudessan retardar l'entir process, ellas èn numnadamain fitg filigranas ed uschia èsi ina sfida da transportar e montar ellas.

L'entir process da montascha pretendia blera concentraziun da tut ils involvids, i stoppia vegnir lavurà fitg precis. Cunquai ch'ils elements èn prefabritgads èn ils lavurers pli pauc flexibels da pudair far midadas a curta vista:

Sche nus chattain sbagls vi dals elements durant la montascha, stuain empruvar da regular quels uschè bain sco pussaivel. Tagliar u schlifar quels na pon ins betg. Nus stuain pia far il meglier ordlonder.
Autur: Giovanni Netzer Intendant d'Origen

Pervia da l'autezza da la tur saja era fitg impurtant ch'ils emploiads pon lavurar segiramain en l'autezza. Avant duas emnas èn ils elements da l'emprima auzada vegnids montads. Ins sa legria gia da las novas pussaivladads che la tur alva vegn a porscher.

La tur vegn ad avair ina structura fitg organica, ch'i na dat anc betg en quella furma. I sa tschenta la dumonda tge furma da producziun e teater che po funcziunar en questa structura.
Autur: Giovanni Netzer Intendant d'Origen

In nov simbol per Origen

La nova tur alva duai scriver vinavant l’istorgia da Mulegns ed interpretar da nov quella, ha Giovanni Netzer, l'intendant d'Origen, ditg tar la preschentaziun da la tur. Il project realisà en stretga collavuraziun cun la Scola politecnica federala ETH da Turitg va ussa en la fasa finala.

Giovanni Netzer
Legenda: Giovanni Netzer Intendant da la fundaziun Origen RTR

Gia il 2019 cura che l'idea d'ina tur a Mulegns è creschida èn ils responsabels da la Scola politecnica ETH da Turitg stads intgantads da quella. Benjamin Dillenburger ha accumpagnà cun ses team la part scientifica. Ussa saja tut optimà e quai uschenavant che schizunt ils fiers d'armar pon vegnir integrads en il process da stampar.

Benjamin Dillenburger
Legenda: Benjamin Dillenburger Professur Scola politecnica ETH RTR
Säulen-Element
Legenda: Las pitgas da la tur alva da Mulegns èn chavorgias. RTR

RTR actualitad 17:00

Artitgels legids il pli savens