A partir da venderdi, ils 20 d'october 2023 mida la fasa da mellen sin verd a Brinzauls, quai ha il stab directiv communal da la vischnanca Alvra decidì. Quai vul dir:
- Ins po puspè abitar a Brinzauls.
- En il vitg na smanatscha nagin privel da natira.
- Ils scumonds da passar e las serradas ordaifer dal vitg ston vinavant vegnir resguardadas.
La situaziun da periclitaziun per il vitg da Brinzauls saja sa reducida cuntinuadamain dapi ils 15 da zercladur, scriva la vischnanca Alvra. Las sveltezzas mesiradas sajan puspè sin il nivel d'avant l'evacuaziun.
Pervia da las precipitaziuns fermas il fanadur, l'avust ed il settember haja bain dà acceleraziuns temporaras sco era dapli crudadas da bloc e crudadas da grippa. Quellas sajan dentant restadas tuttas en la gonda e las sveltezzas èn puspè sa normalisadas svelt.
Il servetsch da preavertiment na vesa per il mument nagin privel ch'i pudess puspè dar entaifer d'intginas emnas in eveniment pli grond che pretendess ina mobilisaziun dal stab directiv communal sco era mesiras da segirezza, sco per exempel ina nova evacuaziun.
Stabilisaziun da la situaziun
En quasi tuts lieus da mesiraziun vi dal munt èn las sveltezzas sa tschessadas dapi la fin settember u stagneschan. Be il «fil Caltgeras» sa muventa dapi l'avust in zic pli svelt. Il vitg sa muventa dentant levet pli spert, actual cun 1,1 meters per onn, las persunas dal fatg èn dentant da l'avis che quai sa tractia be da fluctuaziuns stagiunalas sco gia ils onns passads.
Mesiraziuns supplementaras da radar davent dal vitg
Per il mument han lieu mesiraziuns da radar da la sbuvada Vitg da Brinzauls e da la planira cunfinanta vers Vazerol. L'apparat duvrà è in radar infometric. Tecnicamain sumeglia il georadar ch’observa il «Rutsch» da Brinzauls da la cuntraspunda. Montà sin in vehichel po el vegnir muventà sur in traject pli lung. Registraziuns da differents puncts vegnan lura agiuntadas ad in sulet maletg simpel.
Cun las mesiraziuns or da la vischinanza empruvain nus da survegnir megliers maletgs da la bova en la muntogna ed spezialmain da la front e dal plateau.
Dentant sa mova il radar sin la bova tras il vitg e va perquai permanentamain a val. Quest moviment chaschuna maletgs nunprecis. Il moviment sto vegnir registrà e curregì separadamain en gronda lavur. Cuntrari sa cumportia quai cun il georadar da l'autra vart da la val, di Josuran. El haja l'avantatg ch'el stat sin funs stabel e na ruschna betg. Da l'autra vart saja el passa quatter kilometers davent da Brinzauls e furneschia be maletgs pli turbels che quai ch’els avessan gugent.
Las mesiraziuns actualas èn pir emprovas. Ultra da la mesiraziun da radar dal vehichel èn era previsas mesiraziuns cun in scanner da radar ed evaluaziuns spezialas da datas da satellit or dal cosmos. Las emprovas duain mussar, sch'igl è pussaivel d'observar oz pli precisamain il plateau e da prevesair meglier ils svilups futurs.
Reconstrucziun da la via
L'Uffizi da construcziun bassa dal Grischun fa dapi la stad scleriments, co che la via da Brinzauls e Lantsch po vegnir reparada. La via chantunala è vegnida sutterrada uschè fitg la notg dals 15 da zercladur, ch'ella sto probablamain vegnir construida da nov sin in trassé midà al vest da Brinzauls.
Ils scleriments èn vasts e vegnan a durar in tschert temp. Els ston garantir ch' in nov trassé po vegnir manà segir a lunga vista. La vischnanca è fitg interessada vi d'in restabiliment. Ella vegn infurmada regularmain da l'Uffizi da construcziun bassa davart il stadi dals scleriments e vegn a pudair sa participar als ulteriurs pass da projectaziun.
