Ils dus cuntracandidats da Gabriella Binkert Becchetti han giavischà var trais emnas avant las elecziuns per il presidi communal ch’i dettia ina surveglianza dal biro electoral. Lur proposta fiss però stada ch’in suprastant da l’atgna campagna fetschia quella. Tant l’advocat da Val Müstair sco era l’Uffizi da vischnancas eran però da l’avis che questa proposta na saja betg giustifitgada.
«Sch’jau avess fatg las 362 vuschs necessarias, lura pens jau che mes dus cuntracandidats avessan fatg recurs cunter il resultat. Per mai persunalmain èsi natiralmain stà ina disfortuna, ma per las instituziuns da la vischnanca da Val Müstair è quest resultat uss meglier», di Gabriella Binkert Becchetti. Ella ha numnadamain manchentà la dumengia passada la maioritad absoluta da 362 vuschs be per ina unica vusch e n’hà uschia betg reussì en l’emprim scrutini la reelecziun sco presidenta communala da la Val Müstair. Ma pertge è ella pli cuntenta cun quest resultat – ed uschia era ch’i dat in segund scrutini ils 13 d’october 2024?
Evitar controllas preliminaras
Principi da settember – var trais emnas avant las elecziuns – han ils dus cuntracandidats da Gabriella Binkert Becchetti – Thomas Schadegg ed Ivo Lamprecht – fatg la dumonda a la vischnanca da Val Müstair, sch’i na fiss betg pussibel ch’in ulteriur suprastant survegliass la procedura da dumbrar ora las vuschs electoralas. «Cun questa dumonda avain nus vulì garantir che naginas bustas vegnan avertas per ina controlla preliminara», declera Thomas Schadegg a la FMR. El agiunta ch’igl haja gia dà cas – era gia avant il temp d’uffizi da Gabriella Binkert Becchetti – che las bustas da vuschar sajan vegnidas avertas ordavant per pudair preparar meglier la dumbraziun da la dumengia. Tar quellas controllas èsi para stà ina evaluaziun sch’ils votants e las votantas han insumma la legitimaziun da vuschar.
«Glieud ch’ha dumbrà las vuschs la dumengia passada ha pudì confermar a mai che quai è tut ì sco ch'i tutga durant las elecziuns e che naginas bustas na sajan vegnidas avertas ordavant», uschia Thomas Schadegg. El accentuescha ch’el n’haja però vulì inculpar naginas persunas u gremis e che questa dumonda per ina surveglianza saja in resultat da la disfidanza tranter el sco suprastant e la presidenta actuala.
«In act da disfidanza»
«Nus n’essan nagina dictatura u republica da bananas en Val Müstair», uschia Gabriella Binkert Becchetti ed agiunta che questa dumonda saja stada fitg discreditond per l’administraziun communala. Surtut era causa ch’il biro d’elecziuns haja adina fatg buna lavur, ed essend ch’i n’haja mai dà dubis d’irregularitads. E tge di il chanzlist communal, ch’è responsabel per il biro electoral? – «Jau sco era mes collavuraturs da l’administraziun essan stads fitg perplex da questa dumonda per ina surveglianza ed era da la sceptica envers nossa lavur – in act da disfidanza. Surtut perquai ch’il candidat proponì per survegliar il biro electoral fiss stà in collega da campagna dals dus cuntracandidats», di Not Manatschal, chanzlist tar la vischnanca da Val Müstair.
Ils dus cuntracandidats avevan numnadamain proponì ch’il suprastant Chasper Stuppan surpigliess la surveglianza. Tenor il chanzlist è questa proposta stada malponderada gist areguard l’independenza da quella persuna.
En sia stupefacziun è la vischnanca da Val Müstair – tenor infurmaziun da Not Manatschal – sa drizzad a ses advocat sco era a l’Uffizi chantunal da vischnancas. La resposta da tuttas duas varts è stada clera: La proposta da Schadegg/Lamprecht n’è betg giustifitgada e realistica, e ch’i saja paradox da pretender ina surveglianza independenta, e da proponer en medem mument in candidat da l’atgna campagna.
«Autonomia è atgna responsabladad»
Che l’administraziun communala da Val Müstair è stada en contact cun l’Uffizi da vischnancas dal Grischun, quai ha confermà er il manader da quel, Thomas Kollegger. El di: «Cun il reglament communal d’elecziuns e votaziuns ha la vischnanca da Val Müstair reglà independentamain sia procedura da votaziun e d’elecziun. Uschia na prescriva quest reglament betg da tge persunas ch'il biro da votaziun sto sa cumponer.» El agiunta che l’uffizi haja exprimì la persvasiun che las candidatas ed ils candidats che fan part da las elecziuns na possian betg acceptar ina funcziun en il biro electoral u sco observaturs electorals.
Tenor Thomas Kollegger è era gia vegnì fatg en il passà la dumonda al chantun sche represchentantas e represchentants da quel pudessan esser commembras u commembers d’in biro electoral communal – u sch’els surpigliessan ina funcziun d’observaturs neutrals. «Fin ussa n’haja pero anc mai dà talas intervenziuns da surveglianza da vart dal chantun. Autonomia communala è er adina atgna responsabladad», concluda Thomas Kollegger.
La dumengia da votaziuns: