Il 2024 èn sa reducids en Grischun ils delicts da violenza registrads per 2% sin 686 cas. Tenor la pli nova statistica criminala da la polizia èn ils delicts da violenza greva sa reducids per 9% sin 39 delicts. Da tut ils delicts da violenza munta la part da violenza applitgada a 5,7%.
Dals total 39 cas da violenza greva applitgada èsi in delict da mazzament empruvà, 32 cas da blessuras corporalas grevas e sis violaziuns.
I dat en egl ch'il dumber total dals cas da violenza greva è creschì fermamain il 2022. La statistica annuala da la polizia na lubescha dentant nagina conclusiun pli concreta tge che pertutga las regiuns en connex cun greva violenza. Dentant datti cifras tar il total da delicts cunter il cudesch da dretg penal.
La polizia e la criminalitad
Tar la polizia datti differentas partiziuns: en connex cun violenza stattan oravant tut las policistas ed ils policists da la polizia criminala. Er là datti plirs servetschs. Sper l'investigaziun (Fahndung) e la tecnica criminala datti ils servetschs spezials. Latiers tutga la cybercriminalitad ed er delicts economics, dentant er persunal che s'occupa da criminalitad fitg greva.
In'invista en la lavur e l'istorgia da la polizia chantunala datti en il museum da la polizia a Cuira. Là èn da vesair unifurmas dals temps passads, apparats e tecnica d'antruras fin oz, raquints criminals ed armas da servetsch sco er dad assassinats.
Visita en il museum da la polizia
-
Bild 1 von 17. Il museum a Cuira mussa en sia exposiziun la lavur ed il mund da la polizia d'avant passa 200 onns. Quai cun unifurmas, tecnica, traffic ... Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 17. ... ed ina part cun cas criminals ch'èn capitads en il Grischun. Sin ina pitschna part da quella guardain qua cun las proximas fotografias. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 17. Culps sin il restaurant Rosenhügel. Avant 25 onns, ils 26 da mars 2000, è in um giuven ì amoc al Rosenhügel sur Cuira. En sia abitaziun spetga el cun buis d’assagl e la situaziun na sa lascha quietar. Dus policists vegnan blessads grevamain. Impressiuns fotograficas da quai datti da vesair en il museum da la polizia chantunala. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 17. Ma era la buis d'assagl, la buis da precisiun e la capellina d'in dals dus policists blessads èn parts da l'exposiziun. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 17. Cocain musical . Il 1993 han 1'600 paginas da notas musicalas fatg il viadi da l'America dal Sid fin a Laax – paginas cun ina detga concentraziun cocain. Dus cuntrabandists arrestads èn stads cooperativs ed han demonstrà co ch'els vegnan d'extrahar la droga. La fin èn stads zuppads 2,4 kilograms cocain. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 17. «Lavar» daners. Dus milliuns francs han bandits pudì engular il 1986 durant in transport da daners a Cuira. Tut è ì bain, para nagin ha vis che l'arma involvida è be stada or da lain. Quella è dentant svanida suenter il ladernitsch. L'inquisitur n'ha betg cret che la pistola è stada da lain, uschia che il culpant ha demonstrà ses dun da entagliar pistolas da lain. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 17. Ed uss tar il «lavar» daners: En quels 10 dis fin ch'ils bandits èn vegnids arrestads n'han els betg vulì ristgar da dar ora bancnotas che vesan ora sco novas. Uschia han els – clever sco ch'els eran – propi lavà quellas. Tup è be stà da pender si quellas en curtin per sientar, uschia che in vischin ha vis quai e clamà la polizia. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 17. Absoluziun suenter assassinat. 10 francs ha quella pistola custà. Il 1936 è quella lura vegnida duvrada per mazzar ina persuna d'auta posiziun. Bildquelle: RTR.
-
Bild 9 von 17. In student da medischina ha ils 4 da favrer 1936 a Tavau sajettà sin il pli aut nazi en Svizra: il «Landesgruppenleiter Schweiz» da la NSDAP Wilhelm Gustloff. 4 ballas han tutgà el. Bildquelle: RTR.
-
Bild 10 von 17. David Frankfurter aveva durant l'assassinat 26 onns ed è suenter la Segunda Guerra mundiala vegnì perdunà dal Cussegl grond. Il matg 1945 ha el suenter 9 onns pudì bandunar la praschun Sennhof a Cuira. Bildquelle: RTR.
-
Bild 11 von 17. Surselva enstagl San Murezzan. Ils 26 da settember 1996 smanatscha in um nunenconuschent cun ina pistola pneumatica il locomotivist Niclaus Saxer. Sia pretensiun: il tren duai ir en direcziun Surselva e betg sco planisà a San Murezzan. A La Punt/Reichenau fraina il tren automaticamain perquai ch'el ha surpassà in signal da fermada. Bildquelle: RTR.
-
Bild 12 von 17. Il rapinader vul discurrer cun in schurnalist specific sur da la situaziun insupportabla en il Waldhaus a Cuira. Tractativas tranter l'um armà ed in'inquisitura han la consequenza ch'el banduna il tren e dat giu si'arma per ina bavronda e cigarettas. Bildquelle: RTR.
-
Bild 13 von 17. Il retg da l'infracziun e da la fugia . ... sco quai vala Josef Wessely. Las stads ha il burgais tudestg-ungarais passentà en Svizra. Durant bun 50 onns è el rut en passa 1'000 giadas, quai en hotels periferics en las muntognas. Bildquelle: RTR.
-
Bild 14 von 17. Quai intgins da ses utensils pli fins. Bildquelle: RTR.
-
Bild 15 von 17. Ma ils instruments han er pudì esser pli grobs. Il 1979 vegn sia fotografia mussada tar «Aktenzeichen XY ungelöst». Curt suenter vegn el identifitgà en ina stizun a Cuira ed arrestà. Sco or da blers auters avant ha el er questa giada pudì fugir or da la praschun. Bildquelle: RTR.
-
Bild 16 von 17. Accident (?) da chatscha a Luven. La damaun dals 10 da settember 1984 audan plirs chatschadurs il tun d’in sajet en il territori da chatscha da Bargun sur Luven. In’ura pli tard chattan ins Venanzi Camenisch mort per terra. Tgi ch’ha sajettà è mai vegnì ora. Era betg sch’igl è stà in accident u in mazzament u forsa schizunt in assassinat. Bildquelle: RTR.
-
Bild 17 von 17. Sa chapescha èn ina massa armas part da l'exposiziun en il museum da la polizia chantunala a Cuira. Bildquelle: RTR.