Era la notg passada ha l’Israel bumbardà miras en la Strivla da Gaza or da l’aria. Quai ha communitgà l’armada israeliana. Entant cuntinueschian las preparativas per in’offensiva terrestra en la regiun. Cumenzà n’ha quella però anc betg. Palestinais e Palestinaisas duajan era dumengia avair la pussibilitad da fugir dal nord en il sid sur ina ruta segira tranter las 10:00 e 13:00 temp local. La cuminanza internaziunala avertescha da las consequenzas per la populaziun civila.
L'aua vegn stgarsa en la Strivla da Gaza
En la Strivla da Gaza vegn l'aua per la populaziun entant stgarsa. L'ovra d'agid da las Naziuns Unidas avertescha perquai da consequenzas mortalas. I saja daventà ina dumonda da vita e mort – uschia l'ovra d'agid.
Ussa stoppia urgentamain vegnir furnì carburant a Gaza per pudair proveder l'aua per 2 milliuns persunas. L'aua netta giaja plaunsieu a fin perquai che l'ovra idraulica e las raits d'aua publicas na funcziuneschian betg pli. Sco reacziun sin las attatgas da la Hamas aveva l'Israel bloccà la Strivla da Gaza. Ultra da quai sgola il militar dapi dis attatgas ord l'aria sin la regiun a la costa.
Dieschmillis en fugia direcziun sid
En la Strivla da Gaza èn dieschmillis da persunas en fugia d’ina offensiva terrestra da l’armada israeliana che smanatscha. Entant ha quella dà temp a la populaziun palestinaisa da fugir dal nord da la strivla en il sid enfin sonda suentermezdi a las 16:00.
Fin lura restian duas rutas avertas che na vegnian betg attatgadas. Tenor atgnas indicaziuns ha l’armada gia manà tras singulas operaziuns cun truppas terrestras en la Strivla da Gaza. Las Naziuns Unidas, l’Arabia Saudita e l’Egipta crititgeschan ferm l’evacuaziun sfurzada. Passa in milliun umans èn pertutgads da questa mesira.
Cunter l'evacuaziun sfurzada en la Strivla da Gaza datti critica massiva. Tranter auter er da l'ONU e da stadis Arabs. L'Arabia Saudita ha entant franà ils discurs per normalisar las relaziuns cun l'Israel, sco l'agentura da pressa tudestga rapporta.
Svizra pretenda da proteger civilists
En vista a las attatgas da la Hamas pretenda la Svizra entant dad omaduas varts da proteger ils civilists e da respectar il dretg internaziunal umanitar. Ostagis stoppian vegnir laschads liber ed en la Striva la Gaza stoppia vegnir prestà agid umanitar. Quai ha la Svizra fatg valair en il cussegl da segirezza da l'ONU sco quai ch'igl ha num en ina communicaziun.
Dus davos sgols d'evacuaziun ord l'Israel na vegnan betg fatgs
Ils 2 sgols d'evacuaziun da Tel-Aviv a Turitg che fissan stads planisads per damaun na vegnan betg fatgs. La Societad aviatica Swiss ha annullà els a curta vista per motivs da segirtad.
Per entant na sajan tals sgols betg da responsar. Quai vul dir ch'il sgol dad oz è per entant il davos sgol d'evacuaziun ord l'Israel che la Swiss organisescha.
ONU appellescha a donaziuns per populaziun en la Strivla da Gaza
Las Naziuns Unidas e pliras organisaziuns caritativas appelleschan per donaziuns per gidar la populaziun en la Strivla da Gaza ed en la Cisjordania. L'ONU e las organisaziuns speran da rimnar 300 milliuns dollars – per pudair proveder la gronda part da la populaziun en la Strivla da Gaza cun victualias. La mancanza da nutriment saja sa pegiurada: 1,2 milliuns persunas dovrian nutriment. A las donaziuns appelleschan 13 sut-organisaziuns da l'ONU, 64 organisaziuns nun-guvernamentalas e la Mesaglina Cotschna palestinaisa.
In Svizzer tranter las unfrendas
Entant conferma il departament federal per fatgs da l'exteriur – ch'in Svizzer è era daventà unfrenda da las attatgas terroristicas da la fin d'emna passada. I sa tracti dad in burgais dubel svizzer-israelian da 70 onns – che viveva dapi 20 onns en l'Israel. Il cusseglier federal Ignacio Cassis ha exprimì sias condolientschas a la famiglia.
ONU s'opponescha cunter l'evacuaziun dal nord da Gaza
L'armada israeliana vol tenor indicaziuns d'in pledader far uschè segira sco pussibel l'evacuaziun pretendida dals abitants or da la Strivla da Gaza dal Nord. «Nus vegnin a controllar las attatgas, per ch'ellas as possian muventar segiramain», ha ditg il pledader dal militar israelian Daniel Hagari venderdi. «I sa tracta d'ina zona da guerra», ha el ditg en il medem mument.
Israel ha appellà a tut ils abitants ed a tuttas abitantas da Gaza da bandunar la part dal nord da Gaza. Ella veglia dentant far tut per betg tutgar cun las attatgas or da l'aria lieus sensibels sco ospitals. Per persunas a Gaza ina situaziun precara. Er l'Egipta na lascha betg sortir las persunas, perquai ch'ella na vul beg prender si tantas fugitivas e fugitivs.
In'evacuaziun avess consequenzas desastrusas
Las Naziuns unidas sa dostan cunter l'appel d'evacuar enturn 1,1 milliuns persunas dal nord en il sid. Quai avess consequenzas umanitaras desastrusas. La ONU è da l'avis che quai na saja betg realisabel e pretenda che l' instrucziun vegnia revocada.
I dat rapports che la Hamas islamistica, che regia en la Strivla da Gaza impedeschia ad umans da fugir en il sid da la strivla da costa. Il pledader dal militar israelian ha ditg: «Quai è in ulteriur exempel quant inuman che la Hamas è». Ils terrorists da la Hamas sa zuppian davos l'atgna populaziun e davos ils ostagis deportads en la Strivla da Gaza. La Hamas pretenda da la glieud a Gaza da restar al lieu.
La Hamas che vegn classifitgada dals Stadis Unids, da l'UE e da l'Israel sco organisaziun terroristica aveva fatg sonda passada in'attatga gronda sin il territori da cunfin israelian. I saja la mendra mazzacra vi da civilistas e civilists dapi la fundaziun dal stadi israelian. Var 1350 persunas èn vegnidas mazzadas.
Vinavant rachetas vers Israel
Il venderdi han palestinais militants a Gaza sajettà vinavant rachetas sin lieus israelians. En la citad da costa dad Aschkelon, en la citad da cunfin Sderot ed en ulteriurs lieus a l'ur dal territori da la Palestina hai puspè dà alarm da rachetas. Tenor indicaziuns da l'armada israeliana èn 6000 rachetas vegnidas sguladas or da la Strivla da Gaza dapi il cumenzament da l'offensiva da la Hamas sonda passa. Il pledader da l'armada israeliana, Jonathan Conricus, ha ditg venderdi ch'i dettia anc adina cumbatants che attatgeschan lieus israelians u emprovian quai.
Situaziun umanitara a Gaza sa pegiurescha
En la Strivla da Gaza fitg populada è la situaziun umanitara s'agravada. La raschun per quai èn las attatgas massivas or da l'aria. Attatgà vegnia da l'aria, da la mar e dal pajais, ha rapportà il biro per agid d'urgenza da la ONU OCHA la gievgia. Fin ussa sajan fugids radund 340'000 persunas or da lur abitaziuns, rapporta l'OCHA. Tenor il ministeri da sanadad da Gaza èn 1537 persunas mortas fin uss pervia dals bumbardaments israelians. La bloccada d'energia, carburant, aua e mangiativas periclitescha entant la lavur en ils ospitals palestinais.
Provediment da Gaza pir suenter la liberaziun dals ostagis
L'Israel tschantscha en connex cun quai da «priedis da morala». Nagina aua, nagina electricitad e nagins carburants fin ch'ils ostagis e las ostagias sajan libers, ha scrit il minister d'energia da l'Israel, Israel Katz, sin la plattafuorma X (avant Twitter). Gests umanitars dettia be cuntrari a gests umanitars. La Hamas haja plinavant sezza destruì passaschas da cunfins, di l'armada israeliana.
Ina offensiva terrestra pegiurass anc ina giada la situaziun umanitara a Gaza. La Hamas haja mess en ina rait da tunnels sut la strivla, ha declarà in pledader da l' armada. Quai na sajan nagins bunkers per la populaziun civila, ils tunnels servian unicamain a la Hamas ed a sias finamiras terroristicas. «Quai è quai che nus attatgain», ha ditg il pledader da l'armada. I na dess nagins «bumbardaments da surfatscha».
Strusch lieus da fugir a Gaza
Persunas en fugia a Gaza n'han tenor indicaziuns d'OCHA strusch lieus da refugi segirs. Pervia da la serrada pudessan ellas sa muventar mo sin ina lunghezza da 40 kilometers ed ina largezza da 6 fin 12 kilometers. Tenor OCHA fugian els d'attatgas en auters quartiers a parents, amis u en scolas da l'ovra d'agid da la ONU. Dapi il cumenzament da las attatgas sin Gaza la sonda en radund 1350 persunas palestinaisas mortas, passa 6'000 èn vegnidas blessadas. Er uffants hai tutgà.
Dapi il Holocaust betg pli uschè bleras mortas persunas gidieuas
Sulettamain a Be'eri, datiers da Gaza, èn 100 persunas mortas vegnidas chattadas suenter che l'armada israeliana ha reconquistà il lieu. En il desert Negev ha la Hamas attatgà in festival da musica e mazzà radund 260 persunas.
Sin il territori israelian èn 1'500 barras da cumbatants da la Hamas restadas enavos. Plinavant haja il militar israelian piglià tschients dals attatgaders. Quai mussa quant blers cumbattants han pudì surmuntar la saiv enturn Gaza la fin d'emna.
La gievgia ha la Tirchia annunzià negoziaziuns davart ils ostagis ed ostagias. Tenor atgnas indicaziuns negozziescha ella davart la liberaziun dals var 150 ostagis israelians rapinads da la Hamas en la Sdrivla da Gaza. 97 da quellas sajan fin uss identifitgadas, di l'armada israeliana. La Hamas ha entant annunzià che set da quels sajan morts en ils bumbardaments israelians.