Suenter la ferma plievgia e naiv en ils chantuns Vallais, Tessin e la Part Sura Bernaisa è la situaziun sa calmada gievgia saira. La saira dal venderdi sontg ha la regenza vallesana lura annunzià d'abolir la situaziun speziala. Ils dachasas en il Vallais sco er en la part sur bernaisa hajan per gronda part, suenter interrupziuns pli lungas, puspè forza electrica, communitgeschan las autoritads. Il privel da lavinas u da plantas che pudessan crudar enturn restia dentant vinavant acut.
Plinavant saja era vinavant da quintar cun impediments dal traffic. L'autostrada sur il Grond Son Bernard restia pervia d'ina lavina probablamain anc serrada fin la fin da la proxim'emna.
Proclamà «situaziun speziala»
La gievgia han las autoritads proclamà en il Vallais la situaziun speziala. Cun quella èsi pussaivel d'impunder meds supplementars ni l'agid da l'armada per cumbatter las consequenzas da las malauras. Entant saja la situaziun sa quietada. Vias hajan pudì vegnir segiradas e dadas liber per il traffic. I dettia dentant anc adina privels da plantas che crodan enturn.
-
Bild 1 von 5. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 5. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 3 von 5. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 4 von 5. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 5 von 5. Las vegnas ch'han gia chatschà èn uss curcladas da naiv. Bildquelle: Keystone.
Anc adina èn divers lieus isolads ed han problems cun il provediment d'electricitad. Pervia dal grond privel da lavinas e da plantas cupitgadas han las autoritads chantunalas recumandà a la populaziun la gievgia da restar sche pussaivel a chasa. Las scolas èn stadas serradas en l' entir chantun Vallais la gievgia.
Impressiuns da Saas-Grund ch'è isolà dal rest dal mund
En il Vallais pon ins propi discurrer d’in caos da naiv. Oceana Galmarini è producenta dal Telesguard ed è actualmain a Saas-Grund per diversas emissiuns da SRF. Gievgia suentermezdi ha ella ditg, ch'i naivia fitg ferm – tenor ella saja quai ina atmosfera speziala en la vischnanca. I ha dat enturn 60 centimeters naiv ed entras quai è il privel da lavinas grond.
Il problem è ch’ins na sa betg sche lavinas grondas èn vegnidas giu. Ils pumpiers restan en vischnanca perquai ch'igl è era per els memia privlus dad ir ordvart la vischnanca.
Vitiers vegn che l’electricitad è stada interrutta dapi la damaun las tschintg. Er suenter hai anc dà interrupziuns. Oceana Galmarini ha pudì chargiar ses telefonin e computer tar ils pumpiers. Era la communicaziun da la rait è per part interrutta. La populaziun vegn infurmada via chat tge che capita. Ils indigens sco er ils giasts a Saas-Grund prendian questa situaziun dentant cun calma. Els èn gia disads ch'i naiva magari ferm e che las vias vegnan lura serradas. Cura che las vias pon vegnir avertas e cura che Saas-Grund è puspè accessibel, quai n'è il mument anc betg cler. Venderdi bun'ura vegn la situaziun valitada danovamain.
Er il chantun Berna è pertutgà
Pertutgà da la plievgia e naiv è er la Part Sura Bernaisa. Var 40 annunzias hai dà tar la Polizia chantunala bernaisa dapi mesemna saira en connex cun las malauras. Las annunzias èn cunzunt plantas u roma sin las vias. Da persunas feridas n'èsi enconuschent nagut a la polizia. Plirs trajects da traffic han èn vegnids serrads. Era la rait mobila è stada disturbada. Lieus pli pitschens en il Saanenland, il Simmental, il Kandertal u en la regiun da Grindelwald eran anc gievgia bun'ura senza forza electrica.
Livels d'aua auts en il Tessin
En il Tessin è creschì il livel da l'aua dal Lago Maggiore sper Locarno sco er il livel da la Maggia a Locarno. Cunquai che las precipitaziuns tschessan en il decurs da la gievgia na spetgan las autoritads tessinaisas nagins privels pervia dals nivels d'aua. La fasa critica giaja a fin gievgia suentermezdi. Singulas cellas d'urizis sajan dentant vinavant pussaivlas.