Siglir tar il cuntegn
audio
«Queer Kids» da Christina Caprez: survegnir in'idea da la realitad da persunas giuvnas queeras
Or da Actualitad dals 20.11.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 6 Secundas.

Queer Kids Tge vuli dir d'esser ozendi queer sco persuna giuvna?

Ils 20 da november 1989 – pia avant 35 onns – han las Naziuns Unidas creà la convenziun davart ils «dretgs da l'uffant». In da quels dretgs è da betg vegnir discriminà. Ma en spezial uffants e persunas giuvnas queeras fan savens experientschas cun discriminaziun. La schurnalista e sociologa, Christina Caprez, ha purtretà 15 dad ellas en ses resch nov cudesch «Queer Kids» – la pli giuvna ha 10, la pli veglia ha 20 onns.

Queer

Avrir la box Serrar la box

Sco «queer» sa tituleschan persunas, che han ina identitad sexuala e/u ina orientaziun sexuala che na correspundan betg al maletg tradiziunal da la societad, p.ex. schvul, lesbic, trans, non-binar ed anc bler dapli. Quasi tut las colurs da l'artg s. Martin.

L'idea da scriver il cudesch haja l'autura gì perquai ch'ella haja percurschì en differentas situaziuns che persunas creschidas hajan savens fadia da chapir la communitad queera giuvna, ch'è surtut ils ultims onns vegnida adina pli visibla en la societad. Perquai haja ella vulì crear in cudesch cun istorgias da vita da persunas giuvnas queeras e cun infurmaziuns da persunas dal fatg. «Queer kids» s'adressescha en spezial a geniturs, scolastas e scolasts ed ad autras persunas ch'han da far cun persunas giuvnas.

Cun scriver il cudesch hai jau dentant sa fatg en ch'igl è era in cudesch per giuvens queers, per chattar exempels perquai ch'i dat ina gronda malsegirtad tar persunas giuvnas per chattar sasez. Là mancan exempels ed istorgias. Er en scola è quai savens betg in tema.
Autur: Christina Caprez autura dal cudesch «Queer Kids»

Pli baud scriver cun maun sanester – oz esser queer

I dettia studis ch'adina dapli persunas giuvnas s'identifitgeschian sco queer. Ma da dir che quai saja in trend u ch'ins di quai per esser «cool», quai na crai Christina Caprez betg. Ina persuna dal fatg haja declerà quai ad ella per maun d'in exempel: Pli baud saja stà fitg stigmatisà da scriver cun il maun sanester. Ins scheva als uffants en scola da betg far quai, mabain da scriver cun il maun dretg. E perquai hajan bleras persunas gnanc s'identifitgà sco persunas sanestreras – malgrà ch'ellas eran ensasez sanestreras. Quai possian ins in pau cumparegliar cun l'esser queer. Cun la societad che vegnia adina pli averta, vegnia pli simpel per persunas queeras da far il coming-out, manegia l'autura.

Scola e mobbing

Sper ils coming-outs da las persunas purtretadas è era la scola in grond tema dal cudesch da Christina Caprez. Savens descrivan ils uffants situaziuns da mobbing e scolastas e scolasts surdumandads. Quels aspects ha l'autura era piglià si en ses cudesch en furma d'intervista cun in'assistenta sociala da scola.

Ella di che las scolas èn fitg heteronormativas. Quai munta ch'identitads ed orientaziuns sexualas sco schvuls, lesbas, trans, non-binaras e dapli, n'èn betg tema en scola. Perquai hajan quellas persunas giuvnas era fadia da chattar sasez. E las persunas giuvnas betg queeras sco era scolastas e scolasts hajan pregiudizis.

Las scolas èn fitg heteronormativas. Quai munta che identitads ed orientaziuns sexualas sco schvuls, lesbas, trans, non-binaras e dapli, n'èn betg tema en scola.
Autur: Lydia Staniszewski lavurera sociala da scola

Per far la scola pli bainvulenta envers persunas queeras fissi perquai impurtant da tematisar las differentas orientaziuns ed identitads sexualas en stanza da scola, di l'experta – e quai betg mo durant las lecziuns che sa deditgeschan a la sexualitad, mabain era da leger in cudesch da ficziun che descriva in'istorgia d'amur queera. U sch'ins discurria en general da relaziuns era guardar da menziunar ina relaziun omosexuala. Uschia ch'ins mussa a las persunas giuvnas che quai è part da la vita, sco mintg'autra relaziun.

Quai fiss tenor ella ina buna prevenziun da mobbing, excluder quel dal tut sappia ins dentant betg. I dess era posts spezialisads per cumbatter mobbing, ma tenor l'autura guardian scolastas e scolasts memia savens davent.

Sper la scola giogan ils geniturs ina rolla centrala en las vitas da las persunas purtretadas.

Persunas giuvnas èn dependentas dals geniturs. Sche geniturs acceptan ellas sco ch'ellas èn, alura è quai super. E sche betg, è quai propi fitg nausch.
Autur: Christina Caprez autura dal cudesch «Queer Kids»

Mintgatant haja fatg surstar ella tgi che sustegna ils uffants e tgi betg. Restà en memoria saja per exempel in bab – oriund da l'Irac – ch'haja gidà a ses figl da chattar in num non-binar.

Christina Caprez sperà che ses cudesch gidia tant a creschids da chapir meglier la realitad da vita d'uffants queers ed a lezs vuless ella mussar ch'i dat anc auters uffants cha sa sentan medem e ch'els n'èn betg sulets.

Q-Mix

Avrir la box Serrar la box

A Cuira datti mintga segunda gievgia dal mais ina scuntrada per giuvenils queers. Dapli infurmaziuns.

Qua chattan persundas d'instrucziun purschidas da scolaziun en connex cun il tema esser queer.

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens