Siglir tar il cuntegn
audio
Armada e WEF - Quai è stà la sessiun d'atun federala
Or da Actualitad dals 27.09.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 4 minutas 12 Secundas.

Parlament federal Quai è stada la sessiun d'atun

Dapli daners per l'armada, ina nova definiziun da la diaspora rumantscha, ulteriur engaschi militar al WEF e l'imposiziun da taglia individuala. Quai èn stads intgins temas davart ils quals parlamentarias e parlamentaris han debattà. Il tema ch'ha dà il bler da discuttar è stà il budget militar.

L'armada survegn in budget pli grond. Suenter il cussegl dals chantuns ha era il Cussegl naziunal auzà il budget militar per passa quatter milliardas francs sin stgars 30 milliardas per ils proxims quatter onns. Tranter auter per material d'armaziun sco per exempel cumprar pli baud che planisà rachetas da defensiun da l'aria. Tar la finanziaziun ha il Cussegl naziunal decidì da cumpensar questas expensas supplementaras cun spargnar, però era cun daners da la taglia federala directa uschia ch'ils chantuns survegnissan pli pauc da quels daners da taglia. Ussa va la fatschenta enavos en il Cussegl dals chantuns, ch'aveva era decidì d'auzar las expensas, però da cumpensar ellas auter. Co exact vegn debattà il december.

Era regiuns tudestgas grischunas duain valair sco diaspora

Daners da la Confederaziun per il rumantsch en la diaspora na duain betg be vegnir duvrads ordaifer il chantun Grischun, mabain era en regiuns tudestgas en il Grischun. Questa proposta era vegnida dals parlamentaris grischuns Anna Giacometti, Martin Candinas e Jon Pult. Il cussegl naziunal ha acceptà ella. La proposta definescha la diaspora tenor territori da lingua. Quai munta ch'era ils lieus grischuns en ils quals i vegn discurrì tudestg valan sco diaspora. Uschia pon era là vegnir finanziads projects per mantegnair il rumantsch. Il medem vala era per la diaspora da la Svizra taliana.

7,6 milliuns francs per il WEF

L'armada svizra duai era ils proxims onns sustegnair il Forum mundial d'economia WEF a Tavau. Suenter il Cussegl naziunal ha era il Cussegl dals chantuns approvà il credit d'obligaziun per ils onns 2025 fin 2027 da radund 7,6 milluns francs. Quai correspunda ad ina cumpart da 25% da la finanziaziun da las mesiras da segirezza. Il WEF saja ina occurrenza impurtanta per la Svizra, ina plattafurma per la diplomazia svizra e per il barat internaziunal. En pli portia la conferenza avatatgs economics a la Svizra.

La moziun d'asens d'Anna Giacometti è liquidada

La moziun da la cussegliera naziunala grischuna Anna Giacometti en connex cun asens, mils e chavals è giu da maisa. Il Cussegl dals chantuns ha refusà ella. La moziun da Giacometti vuleva ch'il Cussegl federal resguardia meglier ils basegns d'asens e mils en la revisiun da l'ordinaziun per la protecziun d'animals. Concret ha ella pretendì ch'ils animals na vegnian betg mess en la medema gruppa. Tar ils chavals protegia per exempel la pel da la plievgia. Tar asens e mils na saja quai betg il cas. Asens e mils dovrian perquai ina susta.

Las midadas pretendidas da la moziunaria en favur d'ina tegnida adequata a lur natira sajan sin via da vegnir realisadas. Las pretensiuns davart las cundiziuns co tegnair ils animals sajan ademplidas gia oz, èsi vegnì argumentà or dal Cussegl dals chantuns.

Tge è ina moziun?

Avrir la box Serrar la box

Cun ina moziun survegn il Cussegl federal l'incumbensa da suttametter a l'Assamblea federala in sboz per in decret u da prender ina mesira. Moziuns pon vegnir inoltradas da la maioritad d'ina cumissiun e durant ina sessiun d'ina fracziun ubain d'ina parlamentari u d'in parlamentari. Ina moziun sto vegnir approvada da tuttas duas chombras.

Anc naginas decisiuns davart l'imposiziun da taglia individuala

En connex cun l'imposiziun da taglia individuala na datti anc naginas decisiuns. La debatta cuntinuescha ils 25 da settember. Tuts dus projets debattads pretendan che mintga persuna duai inoltrar in'attatga decleraziun da taglia en il futur. Ozendi èsi uschia che pèrs maridads inoltreschan ina decleraziun da taglia communabla. Sch'omaduas persunas lavuran e fadian daners, ston ellas per part pajar dapli taglia che pèrs da concubinat ch'han duas decleraziuns da taglia separadas. La raschun è la progressiun. Questa malgistadad vulan l'iniziativa e la cuntraproposta dal Cussegl federal abolir. Sustegn vegn da la PLD, dals Verds-liberals, da la PS ed dals Verds. Cunter ina midada èn las duas partidas burgaisas, la PPS e l'Allianza dal Center.

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens