Siglir tar il cuntegn
Purtret generà cun IA
Legenda: Purtret generà cun IA Bing

Intelligenza artifiziala IA Co duai la Svizra regular IA?

Ina lescha per l’intelligenza artifiziala (IA); tuna simpel è dentant cumplex. Entant che l’Uniun europeica ha gia deliberà ina tala n’è la Svizra anc betg uschè lunsch.

La regulaziun dad IA da l’Uniun europeica è ina lescha che metta si reglas generalas per IA. Tranter auter prevesa quella per exempel in scumond da sistems che sa basan sin intelligenza artifiziala nua che dretgs fundamentals èn pertutgads.

Per Elisabeth Ehrensperger, la scheffa da TA swiss, l'organisaziun che perscrutescha las consequenzas da tecnologias per la Svizra, na fiss la regulaziun sco quella che l’Uniun europeica ha betg la meglra via per la Svizra. Ella vesa plitost ina regulaziun da sectur a sectur. Cun quai che IA saja ina tecnologia da basa che vegnia duvrada en divers lieus sco per exempel en la medischina, en scola u tar la persecuziun penala dettia da sectur a sectur differentas ristgas, di Ehrensperger.

Differents lieus cun differents aspects e differents ristgs dovran probablamain ina regulaziun da sectur a sectur.
Autur: Elisabeth Ehrensperger Manadra TA Swiss

Elisabeth Ehrensperger

Avrir la box Serrar la box
Elisabeth Ehrensperger
Legenda: Elisabeth Ehrensperger Elisabeth Ehrensperger

Elisabeth Ehrensperger è politologa. Ella ha studegià istorgia, scienzas politicas e medias a l'Universitad da Berna. Ella maina la fundaziun TA-Swiss, che perscrutescha las consequenzas da tecnologias.

Valitaziun da ristg

In auter punct che saja impurtant da resguardar è ina valitaziun da ristgs. Ina tala ha era l’Uniun europeica. Uschia duain ils differents sistems vegnir classifitgads tut tenor quants ristgs ch'els portan cun sai. Quai saja plitost impurtant là nua ch'i vegnia decidì davart persunas. Uschia ha l’UE decidì da scumandar sistems en la perscrutaziun penala ch'enconuschan persunas, perquai ch'ils ristgs èn memia gronds.

Era sche l’intelligenza artifiziala è globala di Elisabeth Ehrensperger ch'i saja impurtant d'era regular sin nivel naziunal co ch’ins veglia ir enturn cun la tecnologia.

Mintga pajais sto decider tge ch'è impurtant e tge societad ch’ins vul esser. Sch’ins piglia per exempel la tecnologia da la reconuschientscha da las fatschas saja da metter visavi la segirezza a la libertad. E quai na valitescha betg mintga pajais tuttina.
Autur: Elisabeth Ehrensperger Manadra TA Swiss

TA-Swiss

Avrir la box Serrar la box

La Fundaziun per l'evaluaziun da las consequenzas da la tecnologia TA-SWISS examinescha ils effects pussaivels da las tecnologias novas: ella ponderescha tge schanzas che quellas han, ma er tge ristgas che resultan da quellas.

IA - tema a l'ur en il parlament

Il svilup da l'intelligenza artifiziala è rasant. Quel è pli svelt che la legislativa. In punct che saja gnanc uschè fauss, di il cusseglier naziunal da la Partida populara svizra Franz Grüter. Per el èsi en emprima lingia impurtant da betg franar l’innovaziun tras memia blera regulaziun.

Franz Grüter
Legenda: Franz Grüter Keystone

Innovaziun avant regulaziun.
Autur: Franz Grüter Cusseglier naziunal PPS/LU

 

El è in dals paucs politichers a Berna che s’occupa pli intensiv da l’intelligenza artifiziala. Grüter ha sez fundà ina firma d’informatica e sesa oz en il cussegl administrativ d’ina firma che fabritga il mument in center da datas. Ins stoppia betg pensar che la Svizra saja il proxim Silicon Valley di Grüter, dentant stoppian ins sustegnair la Svizra en ils secturs nua ch'ella saja ferma, per exempel cun centers da datas nua che las datas da l’intelligenza artifiziala pon vegnir arcunadas. La segirezza en il pajais saja impurtanta per tals centers e quella porschia la Svizra.

In auter parlamentari che ha fundà ina firma d’informatica e sesa uss en il cussegl d’administraziun da quella è Gerhard Andrey. El politisescha per la Partida verda. Per el èsi impurtant ch'ins sclerescha la situaziun da dretg per las firmas en Svizra. Quellas duain savair tge ch'ins possia e tge betg.

Gerhard Andrey
Legenda: Gerhard Andrey Keystone

 

Per mai èsi impurtant che nus stgaffin segirezza giuridica per firmas.
Autur: Gerhard Andrey Cusseglier naziunal Verds/FR

Quai na vul però betg dir ch’ins duai regular spert l’IA, di Andrey. Ins duai simplamain ina giada metter sin maisa co che la situaziun saja il mument ed a maun da quai guardar co e tge che fiss il meglier per regular.

Era Elisabeth Ehrensperger vul ch’ins lascha temp per far ina lescha – pli gugent ina buna ch'ina a la svelta. Dentant fissi tenor ella meglier d'avair plitost oz che damaun respostas.

Confederaziun vi da analisar

Il Cussegl federal aveva il december 2023 dà l'incumbensa a l'Uffizi federal da communicaziun da far in'analisa davart la regulaziun dad IA. L'analisa duai vegnir publitgada la fin dal 2024. Tut tenor resulta or da quest'analisa ina regulaziun per la Svizra.

BAKOM davart las lavurs da regulaziun

Avrir la box Serrar la box

«Il Cussegl federal ha incumbensà l'UVEK (BAKOM) ed il EDA (partiziun Europa) ils 22 da november 2023 d'elavurar ina survista ed in'analisa davart eventualas reglas per l'intelligenza artifiziala (IA). En questas lavurs vegnan integrads tut ils uffizis federals pertutgads, oravant tut l'Uffizi federal da giustia e la Direcziun per dretg internaziunal dal EDA. Il resultat da l’analisa duai esser avant maun fin la fin dal 2024 en furma d'in rapport public per mauns dal Cussegl federal. Las lavurs han lieu senza propostas concretas. La preschentaziun generala duai crear la basa da decisiun, per ch' il Cussegl federal possia, sche necessari, dar ina incumbensa concreta per in project da regulaziun tar la IA e reglar las cumpetenzas a partir dal 2025.

L'analisa vegn a cuntegnair scleriments giuridics, economics e da la politica d'Europa. Ella vegn a sa basar sin il dretg svizzer existent ed ella vegn a mussar propostas pussiblas per la regulaziun per la Svizra che èn cumpatiblas cun l'ordinaziun da l'UE («AI Act») e cun la Convenziun dad IA dal Cussegl da l'Europa. La preschentaziun generala vegn er a mussar il basegn da regulaziun en ils singuls secturs e resguardar standards tecnics.

L'urden da preschentaziun vegn elavurà en collavuraziun interdisciplinara sur tut ils departaments. La direcziun han l'Uffizi federal da communicaziun e la Divisiun Europa dal EDA. Involvids fermamain èn er l'Uffizi federal da giustia e la Direcziun per dretg internaziunal dal EDA. Las lavurs vegnan fatgas en il rom da la gruppa da coordinaziun interdepartamentala per la politica digitala da l'UE che reunescha 25 uffizis federals da tut ils departaments. L'economia, la societad civila e la scienza vegnan integradas sur gremis sco la plattafurma Tripartite u la rait da cumpetenzas per IA da la Confederaziun.»

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens