Siglir tar il cuntegn
video
Per guardar: Resumà la retschertga davart las elecziuns 2023
Or da Telesguard dals 26.10.2022.
laschar ir. Durada: 3 minutas 6 Secundas.

Elecziuns naziunalas 2023 Verds en il minus – verdliberals en il plus

La Partida verda perda levet – la Partida verd-liberala gudogna in zic. Quai è il facit da la retschertga che l'institut Sotomo ha fatg in onn avant las elecziuns naziunalas sin incumbensa da la SRG SSR.

La situaziun politica resta stabila en Svizra, cumpareglià cun las elecziuns naziunalas da l'onn 2019. Quai è remartgabel suenter la pandemia da Covid-19, la guerra en l'Ucraina ed ina pussaivla mancanza d'energia.

audio
Per tadlar: La resumaziun cun Michael Hermann
ord Actualitad dals 26.10.2022.
laschar ir. Durada: 4 minutas 55 Secundas.

Be tar duas da las sis partidas grondas constatescha Sotomo ina pitschna midada: La Partida verda perda 1,5% e la Partida verd-liberala gudogna 1,5%. Cunquai sa neutralisescha l'unda verda dal 2019 quasi. Ils verd-liberals vegnian da fitgar pe sco alternativa, declera Michael Hermann: «La partida s'engascha bain per temas ecologics – na sa posiziunescha dentant betg uschè sanester». Ils Verds perencunter na vegnan betg da profitar da tematicas actualas, sco per exempel da la stad da chalira ubain da la crisa d'energia. Ina fermezza da 11,7% munta dentant anc adina il segund meglier resultat en lur istorgia.

La grafica mussa il svilup negativ e positiv da las partidas svizras
Legenda: RTR grafica

La rangaziun da las partidas na sa mida betg: La PPS resta la pli ferma partida en Svizra ed er l'Allianza dal Center (AdC) defenda sia posiziun. Las forzas liberalas vegnan dentant pli fermas: Ensemen nodan la Partida verd-liberala (PVL) e la Partida liberaldemocratica (PLD) in augment da 2,5%. Insumma vegn la PLD pli datiers a la Partida socialdemocratica e crescha da 13,6 sin 16,1%. L'elecziun da Thierry Burkart sco president e successur da Petra Gössi haja stabilisà ed unì la partida, concluda il politolog da Sotomo. Che la PLD surpassia la PS na crai Michael Hermann dentant betg: «Sch'ils liberals profiteschan che tematicas da l'economia èn fitg actualas, ha quai er tschella vart da la medaglia, pia dumondas socialas, nua ch'ils socialdemocrats han lur fermezza».

Grafica mussa la fermezza da las partidas svizras
Legenda: RTR grafica

Suenter ch'il Parlament federal era sa ruschnà a sanester cun las elecziuns dal 2019, sa mova il perpendicul uss en tschella direcziun: La sanestra perda 2% e la dretga gudogna 1,5%, quai munta per ils blocs politics:

  • la dretga (PPS e PLD) noda 42,2%
  • la sanestra (PS e Verds) vegn sin 28%
  • il center (AdC, PVL ed EVP) cuntanschan 24,7%

Tenor questas calculaziuns sumegliass il Parlament federal plitost a quel da l'onn 2011, pia betg uschè dretg sco quel dal 2015 e betg uschè sanester sco quel dal 2019.

Elecziuns 2023

Avrir la box Serrar la box

La Svizra elegia ils 22 d'october 2023 ses Parlament federal, quai vul dir 200 persunas per il Cussegl naziunal e 46 per il Cussegl dals chantuns.

Il Grischun ha tschintg sezs en la Chombra gronda e dus en la Chombra pitschna.

Svizras e Svizzers n'elegian dentant betg lur represchentantas e represchentants a Berna be sin fundament da lur partida, mabain er sin basa da las sfidas che spetgan. E la pli gronda sfida politica è cun 43% la midada dal clima e da l'energia.

Sin plazza dus suonda ina sfida che l'institut Sotomo ha prendì per l'emprima giada en il questiunari: 36% fan quitads per la segirezza dal provediment e da l'energia. La guerra en l'Ucraina e sias consequenzas lascha pia enavos fastizs. Sin plazza trais suondan las premias per las cassas da malsauns (32%), avant la segirtad sociala (29%). Er qua pudess la chareschia en consequenza da la guerra esser la raschun.

E tuttina inditgeschan be 7% da las persunas dumandadas la defensiun dal pajais sco sfida centrala. Er il tema migraziun n'è betg uschè preschent, malgrà las fugitivas ed ils fugitivs ucranais.

Grafica mussa la rangaziun da las sfidas tenor la retschertga Sotomo
Legenda: RTR grafica

La crisa da corona n'è perencunter betg pli uschè preschenta: L'atun 2020 era il cumbat cunter Covid-19 anc il top-tema tar 61% da las persunas dumandadas, l'onn 2021 anc tar 32% ed actualmain be anc tar 1%.

La retschertga da Sotomo

Avrir la box Serrar la box

La retschertga in onn avant las elecziuns naziunalas ha l'instut Sotomo fatg sin incumbensa da la SRG SSR. En tut ha l'institut Sotomo analisà las datas da 21'038 persunas cun dretg da vuschar e quai cun in panel ed in questiunari online dals 26 da settember enfin ils 7 d'october 2022. La quota da sbagls munta a +/- 1,3 puncts procentuals.

RTR novitads 17:00

Artitgels legids il pli savens