Siglir tar il cuntegn

Egualitad en sport da skis Per ils ins datti 3'000 francs e per las autras schampo

Il 1989, cura che las dunnas tudestgas avevan gudagnà per l’emprima giada il campiunadi europeic da ballape, han ellas survegnì sco premi in servis da té cun num «Mariposa» cun flurinas blauas, melnas e cotschnas – 41 tocs total. L'argument da lez temp? Amateuras na pudevan betg survegnir premis da daners.

Cura èn tge disciplinas daventadas egualas?

Avrir la box Serrar la box

La grafica sutvart mussa cura che tge disciplinas èn vegnidas egualas tge che pertutga la summa da premis. Las cifras derivan dal studi «Prize money in sport» che la BBC (il radio e la televisiun da dretg public da la Gronda Britannia) ha fatg il 2021.

Nus faschain in sigl da temp en il preschent, e midain er la disciplina sportiva. Da ballape tar skis. Dapi ch'il service da tè «Mariposa» era vegnì surdà sco premi è capità fitg bler pertutgant l'egualitad en il sport.

Skispringerin mit Helm und Skiern lächelnd.
Legenda: Selina Freitag è in'atleta da sigl cun skis da la Germania. Keystone

Ma tuttina hai tunà suandantamain, avant radund in mais, cura che Selina Freitag, ina atleta da sigl cun skis da la Germania, aveva gist gudagnà la qualificaziun dal «siglir da Son Silvester» a Garmisch-Partenkirchen ed ha ditg il suandont envers l'ARD:

Ils umens survegnan per ina victoria en la qualificaziun 3'000 francs ed jau hai survegnì ier per mia victoria da qualificaziun in «partnerbag» da Rituals cun savun per far la duscha, schampo e quatter sientamauns. (...) Jau na vuless uss er betg grond tugnar. Ma là ves'ins las differenzas.
Autur: Selina Freitag suenter sia victoria da qualificaziun envers l'ARD

Ina intervista che ha survegnì blera attenziun en las medias – surtut las tudestgas – ed in'intervista che ha er procurà per ina largia discussiun sin las medias socialas. Ma pertge datti anc adina talas differenzas tranter um e dunna en il sport da profis? Per chattar or quai, per mauns da l'exempel dal sport da skis avain nus spluntà tar la FIS, la Federaziun internaziunala da skis.

Frau lächelt, steht vor FIS-Logo-Hintergrund.
Legenda: Sandra Spitz è directura da sport ed event tar la FIS. Federaziun internaziunala da skis FIS

Casualmain haja ella grad udì live l'intervista da Selina Freitag sur dal schampo sco premi da qualificaziun, raquinta Sandra Spitz, la directura da sport ed event tar la FIS ed ella haja pensà.

Dunna Freitag ha reagì en ina moda fitg professiunala. Ella ha fatg da savair sia malcuntentientscha e quai plain maniera. Igl è ludaivel che nus avain uschè grondius atlets. Nus enconuschain quels deficits e lavurain vidlonder. Ma igl è impurtant ch'ils atlets fan attent sin mancanzas. Quai gida a nus tuts da purtar enavant l'entir.
Autur: Sandra Spitz directura da sport ed event tar la FIS

Sandra Spitz di ch'ins haja per cletg tranter tut las disciplinas che vegnan represchentadas da la FIS e che cuntegnan ski alpin, freestyle, snowboard e ski nordic, mo pli duas disciplinas nua ch'i dettia ina differenza tranter um e dunna, tge che pertutga ils premis en furma da daners. Quai saja d'ina vart sco menziunà, il sigl cun skis e da l'autra vart la cumbinaziun nordica, la cumbinaziun da sign cun skis e cursa lunga.

Skispringer in der Luft während eines Sprungs.
Legenda: Tar ils umens datti gia dapli che 100 onns concurrenzas tar il siglir cun skis. Qua il siglider cun skis svizzer, Ernst von Grünigen als gieus olimpics d'enviern ad Innsbruck, il favrer 1976. Keystone

Sco motiv per quella differenza tar quellas duas disciplinas inditgescha Sandra Spitz che quai sajan dus sports nua che las dunnas na sajan anc betg uschè ditg da la partida. Per cumparegliar: tar ils umens datti gia dapi il 1924, damai dapli che 100 onns concurrenzas tar il siglir cun skis. E tar las dunnas?

Il siglir cun skis da las dunnas è in sport fitg giuven. Tar il campiunadi mundial da la junioras datti el dapi il 2009, en la cuppa mundiala dapi il 2011 e dapi il 2014 èsi ina disciplina olimpica. Nus essan vidlonder da bajegiar si tut. Ed igl è simplamain impurtant da impunder ils daners en il svilup, per ch'ins haja suenter in sistem che porta sasez.
Autur: Sandra Spitz directura da sport ed event tar la FIS

I dovra damai temp per ch'in sport po daventar pli popular ed uschia generar dapli daners. En il fratemp munta quai perquai per las duas disciplinas dal a FIS, la cumbinaziun nordica ed il siglir cun skis, che victuras survegnan pli pauc daners, che victurs. Ed er ch'i saja per ina victoria tar ina qualificaziun tar las dunnas, cuntrari che tar ils umens, previs insumma nagin premi en furma da daners – almain per il mument. Ins fetschia pass per pass. Ed in da quels proxims pass sajan ils campiunadis mundials da ski nordic che cumenzan la fin favrer a Trondheim en Norvegia.

Trondheim vegn ad esser l'emprim campiunadi mundial nua che dunnas ed umens retschaivan en tut las disciplinas la medema summa da premis. Finanzià vegnan quellas per medemas parts dal comité d'organisaziun Trondheim e da la FIS.
Autur: Sandra Spitz directura da sport ed event tar la FIS
Skispringer in der Luft vor blauem Himmel.
Legenda: Il siglir cun skis e la cumbinaziun nordica han betg anc cuntanschì l'egualitad tranter um e dunna. Keystone

Sandra Spitz agiunta ch'ils campiunadis mundials da ski nordic sajan stads ils unics campiunadis mundials da la FIS ch'avevan anc ina inegualitad tar la summa da premi tranter um e dunna. Damai è quella inegualitad bainspert istorgia. Quant ditg ch'i dovra dentant anc enfin ch'era las duas disciplinas dal sigl cun skis e la cumbinaziun nordica, ni insumma enfin ch'il sport da profis en general è dal tut egual tranter um e dunna – quai na po nagin dir.

L'interess dal public

Dapli public, dapli attenziun, dapli daners. Savens hai num che concurrenzas da sport d'umens èn simplamain pli popularas. Ma constat quai propi? In che vegn londerora sch'i va per quel tema è Roland Mägerle, il schef da sport da la SRG SSR e da SRF. En blers champs inclusiv il sport d'enviern, dentant er per exempel tar il tennis u tar l'atletica leva, hajan las dunnas gia adina giugà ina rolla impurtanta.

Frau spielt Tennis, schlägt Ball mit Schläger.
Legenda: Sche Belinda Bencic gioga, lura tschentan blers e bleras en la televisiun. Keystone

E lura saja pli pauc decisiv sch'igl è in um u ina dunna, mabain sche las Svizra u ils Svizzers han success. Gist en il tennis, vegnian ils matchs cun Belinda Bencic guardads pli savens che auters. L'aspect svizzer saja decisiv, manegia Roland Mägerle. Quella observaziun parta er Sandra Spitz, la directura da sport ed event tar la FIS. I dependia adina in pau dals matadors locals e tgi che ha la schanza d'esser da la partida davantvart.

Skispringer in der Luft vor Publikum.
Legenda: Il public – in factur impurtant per atletas ed atlets. Keystone

La teoria che sport da dunnas, sco per exempel las cursas da skis da las dunnas, vegnan plazzadas dad uras pli pauc attractivas, che quellas dals umens na lascha l'organisatura betg valair. I dettia differents facturs che decidian ils uraris da las concurrenzas, per exempel la glisch. Ed ins stoppia metter sut tetg tut las cursas il medem di. Tge che saja tar tantas disciplinas schon ina detga sfida.

Kameramann auf Plattform mit SRG SSR Banner.
Legenda: La SRG SSR ha experientscha pertutgant filmar ed emetter disciplinas da la FIS. Qua la Cuppa mundiala da ski alpin il 2016 a San Murezzan. Keystone

Ma insumma datti tar l'egualitad tranter sport d'umens e da dunnas anc in auter tema: I vegn mussà pli pauc sport da dunnas en cumparegl cun sport d'umens. Tar ils emetturs da la SRG SSR per exempel, saja vegnì emess durant il 2024 en tut radund 32% sport live da dunnas. Sco motiv per quella differenza numna Roland Mägerle, ch'i dettia tar tschertas disciplinas pli paucas concurrenzas da dunnas.

Mann im Anzug in TV-Studio mit SRF Sport Kulisse.
Legenda: Roland Mägerle è schef da sport da la SRG SSR e da SRF. SRF/Oscar Alessio

E sco fazit da l'entir sa lascha dir: L'argument che las concurrenzas da dunnas attiran da princip pli pauc public sa lascha betg cumprovar. L'experta e l'expert èn d'accord: Decisiv per l'interess sajan ils stars locals – independent da la schlattaina.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens