La sminuziun dals glatschers ha era l'onn passà cuntinuà, sco ch'il nov rapport da la cumissiun svizra d'observaziun da criosferas da l'Academia da las scienzas natiralas (SCNAT) mussa. L’onn passà perquai ch’in onn da glatschers cuzza davent da l’october enfin il settember. Ils glatschers svizzers han pers l'onn 2024 circa 2,5% da lur volumen. En tut èn 1,2 kilometers cubics glatsch luads davent – circa il volumen dal Lai da Bienna.
Quai è pli pauc che l'onn avant. Tuttina avevan ils glaziologs da la rait da mesiraziun da glatschers svizra (Glamos) quintà cun in meglier resultat. Els han furnì las datas da mesiraziun per il rapport. Il motiv da lur speranza è stà l'enviern cun blera naiv e la primavaira bletscha e fraida.
Ils chauds mais da stad han dentant gì l'effect che bler glatsch è luà danovamain. Durant l’avust han ils glatschers svizzers pers uschè spert glatsch sco anc mai dapi l'entschatta da la mesiraziun.
In auter motiv saja la pulvra da la Sahara. Quella colurescha la naiv mellen-brina e procura uschia ch'ella absorbescha pli fitg l'energia dal sulegl: Ella lieua pia pli spert.
Tenor l'opiniun da Matthias Huss, manader da la rait da mesiraziun da glatschers svizra (Glamos), statti fitg mal cun noss glatschers. Per proteger quels datti per exempel l’uschenumnà «Schneiseil». Quai èn sugas da metal che pendan sur ils glatschers ed ennaivan quels tras glondas. La cuverta da naiv protegia alura il glatsch e quel lieua pli plaun.
In'autra pussaivladad è da cuvrir ils glatschers cun folias spezialas. Questa pussaivladad na po dentant betg vegnir duvrada per glatschers entirs, mo per singulas parts, sco quai che Matthias Huss declera.
Nus schain fitg co ch'ins po e sto stabilisar il clima e co ch'ins po sbassar las emissiuns da gas cun effect da serra.
I dettia be ina pussaivladad da franar la luada dals glatschers: Las emissiuns da gas cun effect da serra ston vegnir reducidas sin l’entir mund.