Impressiuns da la damaun sin l'Alp Flix
-
Bild 1 von 13. Viagiond cun il microfon –. Ensemen cun experts dal Parc Ela han redacturs da RTR scuvrì l'Alp Flix. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 2 von 13. Dino Augustin, expert per mirs sitgs dal Parc Ela. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 3 von 13. Regula Ott, manadra da projects per natira e cuntrada dal Parc Ela. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 4 von 13. «Pinguicula alpina». Insatge ch'ils paucs supponan en nossas cuntradas – ina flura che mangia charn. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 5 von 13. Biodiversitad en tut las grondezzas e furmas –. in dals chavals che viva e lavura sin l'Alp Flix. Els han tranter auter da trair laina or dal guaud. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 6 von 13. Differents interess collideschan:. Tranter agricultura, protecziun da la natira e turissem. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 7 von 13. L'Alp Flix en la glisch da la damaun. Sin la medema autezza (2'000 m. s. m.) sa chattan vitg, aclas ed alp. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 8 von 13. In dals Lais da Flix. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 9 von 13. Ina perla zuppada –. Il Lai Neir tutga tar la categoria palì auta. El survegn sia colur prest naira dal mistgel da turba ch'è sa sviluppa sur plirs millis onns. Bildquelle: RTR, Gion Gieri Flepp.
-
Bild 10 von 13. Cunfin e spazi da viver:. Quai èn ils mirs sitgs. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 11 von 13. Il mirs sitgs separan pradas da pastgiras e porschan in da chasa a blers insects, amfibis e reptils. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
-
Bild 12 von 13. Raunas chattan in da chasa en las palis. Bildquelle: RTR, Gion Gieri Flepp.
-
Bild 13 von 13. Tar la cuntrada d'alp tutgan er las stallas e clavas vegls. Bildquelle: RTR, Flavio Deflorin.
3'500 sorts da bulieus, plantas ed animals han sin l'Alp Flix en il Grischun Central in dachasa. Quai tenor il project da perscrutaziun «Schatzinsel Alp Flix». Il motiv è la gronda diversitad dals abitadis. Las palids autas e bassas, ils prads ed ils guauds porschan per bleras plantas ed animals cundiziuns idealas. L'alp vala sco cuntrada da palì da muntada naziunala.
Sin nossa tura tras la cuntrada avain nus dà in'egliada speciala sin las palids, e tge sorts plantas ed animals che vivan là. Palids èn cuntradas ch'èn sa sviluppadas sur lung temp. Er plantas ed animals èn sa specialisads per viver e prosperar en in terren cun pauc oxigen e nutriment sutteran. Passa 90% da las palids en Svizra èn vegnidas destruidas ils ultims 200 onns. Er perquai vegnan quellas che existan anc mantegnidas uschè bain sco pussaivel.
Ina «spezialitad» entaifer las palids èn las palids autas. Quellas èn spezialmain protegidas perquai ch'ellas èn anc in zic pli sensiblas. Tar l'exempel sin l'Alp Flix, il Lai Neir sa tracti d'in lai ch'è sa sviluppà sur millis onns plaun plaunet ad ina palì. Il terren e fitg lom pervi dal mistgel da turba – il resultat dal svilup sur millis dad onns.
Surtut durant las fin d'emnas visita blera glieud l'Alp Flix durant il temp da stad. Blers turists en ina cuntrada che stat per gronda part sut protecziun ed è in spazi da viver per millis da spezias – ins pudess pensar che quai saja ina cuntradicziun cun potenzial da conflict. Ma tenor la manadra da projects per cuntrada e natira Regula Ott, funcziunia quai per gronda part bain.
Tranter auter er per sensibilisar uffants ma er creschids per la cuntrada fitg diversa, ils spazis da viver e las differentas spezias da plantas ed animals datti sin l'Alp Flix er in uschenumnà «parcours da perscruttaziun». La purschida che vegn cumplettada cun divers utensils sco per exempel lupas per sur e sut aua exista en questa furma gia dapi 10 onns e saja fitg tschertgada.
Spazis spezials èn dentant betg mo las palids, mabain er ils mirs sitgs en la cuntrada da l'Alp Flix – els èn veritabels stgazis da biodiversitad, raquinta Dino Augustin, il responsabel per la construcziun da mirs sitgs e manader da gruppas da lavur, en discurs cun reporter Flurin Clalüna. Oriundamain han ils mirs sitgs però la funcziun da separar prads che vegnan sajads da pastgiras sco er per deponer la crappa ch'eran en la pastgira.
Ed i dat anc in aspect ch'è er da grond'impurtanza sin il territori da l'Alp Flix – l'agricultura. Trais famiglias vivan anc sur onn en ils tschintg aclauns. In fatg interessant: sin la medema autezza (2'000 m. s. m.) sa chattan il medem mument vitg, aclas ed alp. Er qua datti magari conflicts d'interess tranter intensivar ed engrondir il manaschi d'agricultura e da l'auter maun proteger la natira. E tuttina: senza l'agricultura e la tgira adattada da las palids tras il purs fiss l'Alp Flix nagut auter che guaud.
- Dapli dal project «Missiun B».
- Registrai Vossa surfatscha biodiversa sin missiunb.ch.
- As participai a nossa gruppa sin Facebook.