Siglir tar il cuntegn
audio
Pia Thoma raquinta da ses engaschi per las uniuns dal vitg
Or da Actualitad dals 06.06.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 51 Secundas.

Uniuns dal vitg «Jau hai adina survegnì in engraziament»

Pia Thoma e ses um Hans èn vegnids la fin dals onns 80 a Rueun ad abitar. Pia, ch'è oriunda da Breil, ha uschia suenter plirs onns en la Bassa chattà in nov dachasa a Rueun. Ses emprims contacts cun la glieud dal vitg ha ella gì tras las uniuns, revelescha ella en ina intervista cun RTR.

Pia Thoma da Rueun è stada engaschada blers onns en pliras uniuns dal vitg. Quai savens era sco suprastanta e surtut sco cassiera. Ella ha raquintà a RTR da sias experientschas:

Pia Thoma, Vus essas s’engaschada durant voss'entira vita en differentas uniuns dal vitg. Tge muntada han las uniuns dal vitg gì per Vus?

A l’entschatta èsi segir stà il s’integrar. Nus essan vegnids qua cura che nus n'enconuschevan nagin ed jau hai tschertgà il contact. Per quai èn las uniuns atgnamain stadas la meglra chaussa. Jau hai adina gì plaschair d'ir. Quai èn stadas empernaivlas sairas, sch'ins ha pudì chantar u far gimnastica ensemen. Igl è adina stà bel uschia.

Sche Vus schais ch’igl è stà bel: Tge han quellas sairas communablas dà a Vus, sche Vus dais in sguard enavos?

Jau hai cunzunt emprendì d’enconuscher bleras dunnas dal vitg ed ins ha adina gì insatgi sch’ins ha duvrà agid. Ins ha pudì sa gidar, ins pudeva clamar, insatgi era adina qua. Jau hai simplamain era duvrà quest contact, adina.

Vus avais alura era surpiglià posts en questas uniuns. Co è quai stà da far quels posts per Vus?

Tar l'emprim post en il chor Aurora – l'anteriur chor da dunnas da Rueun – eri in zic moda che la cassiera fascheva dus onns ed alura chalava ella puspè. Cura ch'igl è stà da chalar ha ina detg: «Jau sai gia tgi ch'è la nova cassiera, la Pia fa segir quai.» Alura ha ella dumandà mai ed jau hai detg gea. La cassa surpigl jau bain, quai è il pli pitschen problem.

Vus avais surpiglià la cassa en pliras uniuns. Tge ha quai dà a Vus da far la cassa d’ina uniun?

Jau hai simplamain plaschair da manischar quels daners ed jau sai, ils daners èn per mai ina gronda pussanza ed ins po far bler cun tut. Ins po far bunas chaussas, ins po era far autras – ma jau hai adina gì plaschair da savair ch'igl è en urden, ch'i va si. Ins ha era daners per ch’ins possia porscher insatge a l'uniun e vi da quai hai jau adina gì plaschair.

Ins ha sesidas sch'ins è insanua en in'uniun, ins ha era bler contact cun la glieud, en il positiv, forsa era in zic en il negativ. Da nua avais Vus prendì la motivaziun da s’engaschar uschè ditg sco commembra u era sco suprastanta en in’uniun?

Il bler èsi uschia ch’ins ha grev da survegnir glieud, insatgi surpiglia lura. Igl ha gia dà onns che mes um scheva: «Stos puspè ir ad ina radunanza generala, vuls puspè vegnir cun in nov post a chasa?» Tschertgà quels posts n'hai jau mai, ma jau veseva ch'igl era scart cun la glieud e la cassa hai jau adina fatg gugent. Perquai èsi per mai betg stà ina gronda chaussa da surpigliar.

Igl ha gia dà onns che mes um scheva: Stos puspè ir ad ina radunanza generala, vuls puspè vegnir cun in nov post a chasa?
Autur: Pia Thoma stada engaschada en las uniuns dal vitg

Oz èsi adina pli grev da chattar persunas che s’engaschan en suprastanzas. Tge schais Vus tar quest svilup?

Jau hai mintgatant gì il sentiment ch'igl haja bunamain memia bleras uniuns e sch’ins patratga che mintg’uniun dovra trais en suprastanza e dus revisurs, è quai ina massa glieud. E Rueun n'ha betg uschè blera glieud. Quels ch’èn pronts da far insatge, quels èn tuts gia stads en ina u duas uniuns. E perquai vegni forsa adina pli difficil da chattar glieud.

Jau hai legì, tgi che s’engascha voluntarmain haja dapli fidanza en autra glieud, quai tenor in monitur davart la lavur voluntaria. Tge experientschas avais Vus fatg tar questa lavur voluntaria?

Jau hai atgnamain adina gì bun e mai spetgà in engraziament u ina paja. Tuttina hai jau adina survegnì engraziament e survegnì bain inqual regal ch’jau hai gì plaschair. Jau crai, sch'ins na spetga betg sappia Dieu tge, survegn ins enavos bler.

Sch'ins na spetga betg sappia Dieu tge, survegn ins enavos bler.
Autur: Pia Thoma stada engaschada en las uniuns dal vitg

Tge è per Vus il pli bel regal che Vus avais survegnì, betg manegià materialistic, mabain il pli bel regal?

Il pli bel regal? Forsa èsi stà quai che nus avain pudì far en il chor maschadà: ch’ins ha pudì esser sin tribuna. Jau n'avess mai siemià che nus avain pudì far musicals e chantà live a Turitg en la televisiun ina giada. Quai èn simplamain chaussas ch'ins ha pensà: Quai pon ins mo far cun in chor da Rueun.

Sche Vus avessas da far reclama per uniuns, co faschessas Vus gust a la glieud da s’engaschar?

Sch’ins ha plaschair d'esser en cumpagnia alura va quai atgnamain automatic. Ma quels che na pon betg star si dal canapé la saira, quels stattan forsa bain meglier a chasa.

RTR actualitad 08:00

Artitgels legids il pli savens