Siglir tar il cuntegn

Glion Differenzas tranter suprastanza e parlament s'accentueschan

La glista da tractandas n'empermetteva betg ch'i dettia grondas discussiuns. Vegnì èsi però auter. La suprastanza ha stuì laschar plimas. Saja quai tar la nova lescha d'energia cun set artitgels, nua ch'il parlament ha stritgà dus da quels e midà in terz - u saja quai tar la resposta sin in'incumbensa gronda che tut ils parlamentaris e las parlamentarias avevan suttascrit. L'incumbensa che pretendeva in catalog da mesiras, co la vischnanca duai vegnir pli attractiva era en novs secturs. La resposta dad otg paginas e la tabella latiers da trais paginas, n'ha lura però betg cuntentà il parlament. Lez ha refusà unanimamain da scriver giu l'incumbensa.

A la fin da la sesida ha il parlament inoltrà in'ulteriura incumbensa gronda. La suprastanza duai elavurar in catalog da mesiras da spargnar 5% sur tut ils secturs communals. Sin il pli tard lura èsi stà cler che la suprastanza ed il parlament da Glion n'han betg pli il fain sin il medem ladritsch.

Reto Pfister

Producent Surselva / GR Central

Avrir la boxa da profil Serrar la boxa da profil

Reto Pfister è producent e redactur per las regiuns Surselva e Grischun Central.

L'analisa da noss correspundent da la Surselva – Reto Pfister

RTR: Co han las tensiuns tranter suprastanza e parlament a Glion sa mussà durant la sesida?

Reto: La gliesta da tractandas ha ensasez fatg l'impressiun ch'i dettia ina radunanza speditiva. Gia tar l'emprima tractanda dal fatg ha il parlament dentant cumenzà a curreger la suprastanza. Questa tractanda sa fatschenta cun la nova lescha d'engergia da la vischnanca, da principi ina lescha curta cun mo set artechels. Il parlament ha qua dentant già midà giu las propostas che la suprastanza aveva fatg. Plinavant ha il parlament refusà la resposta sin in'incumbensa che pretendeva in catalog da mesiras per far pli attractiva la vischnanca. A la fin ha il parlament lura anc inoltrà ina nov'incumbensa che pretenda da spargnar 5% sur tut ils secturs da la vischnanca ora.

Correspunda quai pia betg ad in process politic tut ordinari?

Il process è da principi schon ordinari. En quest cas eri dentant plitost ina dumonda da la furma. Jau hai constatà ch'il parlament na vul betg mo dir a la suprastanza tge ch'ella ha da far, mabain era co. In bun exempel è l'incumbensa ch'il parlamentari Ivo Frei aveva inoltrà il matg dal 2022. Ella pretenda che la suprastanza formulescha propostas, co far vegnir la vischnanca pli attractiva. Igl era dentant exact definà per tge secturs che questas propostas ston vegnir formuladas – en tut en nov secturs. Quai n'è pia betg in pensum ch'ins po executar en furma d'ina incumbensa. En la seduta dals 12 da settember – 2 onns pli tard – ha la suprastanza lura dà risposta al parlament a quest'incumbensa sin otg paginas. Er ina gliesta d'excel da trais paginas ha ella presentà cun mesiras che la vischnanca ha gia prì e ch'èn planisadas. Tenor l'incumbensader Ivo Frei era questa risposta da la suprastanza dentant betg cuntentaivla e visiunara avunda. Il parlament ha sustegnì il votum d'Ivo Frei e cunquai tramess la fatschenta da l'aua giu. La suprastanza sto pia anc surlavurà ina giada l'incumbensa.

N'èsi betg part dal prozess usità ch'il parlament turna in'incumbensa cun quella ch'el n'era betg cuntent?

Da principi è quai normal. A Glion èsi actualmain dentant uschia, ch'il parlament sa mintgamai gia avant ch'inoltrar in'incumbensa tge risposta ch'el vul. Perquai èn las incumbensas era formuladas uschè cumplex ch'igl è per l'administraziun ina «lavur da mamut» da lavurar si quellas. Sche las rispostas na correspundan betg a quai ch'il parlament aveva spetgà, vegn l'incumbensa returnada a la suprastanza – e quai senza che lezza sa, tge ch'ella avess da far auter. Cun quest agir procura il parlament per lavur da Sisifus. La suprastanza po far tge ch'ella vul, il parlament n'è betg cuntent. Era la fidanza tranter ils dus gremis manca. Quai mussa il fatg ch'il parlament pren da quellas decisiuns adina unanimamain. Nagina persuna dal parlament sustegness la suprastanza u tschentass silmains en dumonda l'agir dal parlament. Igl è adina il suandant cas: In parlamentari crititgescha e tut ils auters sustegnan l'opiniun.

N'èsi lura betg era da metter en dumonda la lavura da la suprastanza, sche quella vegn critigada uschè savens?

Quai pon ins en mintga cas far. Il president communal, Marcus Beer, dat magari chaschun per critica cun ses votums. Quai per l'ina pervia da formulaziuns ch'el drova e per l'autra perquai ch'el sto per part dumandar suenter tar l'administraziun areguard tscherts detagls per dar risposta. Quai po dar l'impressiun ch'el n'è betg daltut «ajour» ed arva pussaivladads per critica. Da l'autra vart ston ins vesair ch'il parlament surdat pensums nunpussaivels a la suprastanza. Lezza stuess far strategias cun visiuns enormas. Il medem mument chastrescha il parlament dentant blers projects che la suprastanza vul far, perquai che las finanzas mancan.

Dessi forsa ina soluziun per vegnir or da questa situaziun da dilemma?

Per mai è quai in pau ina dumonda da tenutas. Jau hai il sentiment ch'il parlament n'è per il mument betg consequent. Ins na po betg pretender – sco tar la radunanza d'ier saira – che la vischnanca haja da spargnar 5% sur tut ils secturs ora, sch'ins inoltrescha da quellas incumbensas monstrusas. Talas incumbensas procuran numnadamain per custs supplamentars, perquai che la lavur da l'administraziun vegn engraviada. Sper sia lavur ordinaria ha ella lura era da s'occupar cun lavurs d'analisa e strategia per lavurar si las incumbensas. Punct central è per mai dentant la fidanza. Dapi la fusiun da la vischnanca da Glion avant 10 onns ha il parlament atgnamain mussà regularmain ch'el na fida betg a la suprastanza. Sut questas cundiziuns sto la populaziun da Glion ponderar bain sch'ella vul – a chaschun da la votaziun davart la nova constituziun da l'auter onn – abolir il parlament u betg per debloccar la situaziun.

RTR actualitad 17:00

Artitgels legids il pli savens