En il Vallais datti plans per gronds parcs fotovoltaics. I sa tracta dad implants che na vegnan betg installads sin tetgs u mirs da fermada, mabain en il liber («Freiflächenanlagen»), pia indrizs che cuvran in'entira costa d’ina muntogna.
L’anteriur cusseglier naziunal Peter Bodenmann è persvadì dad uschia schliar a lunga vista ils trais problems principals che la Svizra ha puncto energia. Parcs solars alpins porschan tenor el avunda energia
- per l’enviern
- per autos electrics e stgaudauments a pumpa
- per remplazzar las ovras atomaras
RTR ha discurrì cun Peter Bodenmann a l'ur da ses referat ch'è vegnì organisà da la Cuminanza d'interess da las vischnancas concessiunarias grischunas e da la Cuminanza d'interess da las vischnancas pitschnas.
Pertge duess ins bajegiar gronds parcs solars en las Alps e betg simplamain installar sin mintga tetg en la Bassa ina cella solara?
Peter Bodemann: La medema cella solara producescha sin la Totalp sur Tavau quatter giadas dapli energia ch’ina cella solara sin in tetg en la Bassa cun tschajera l’entir enviern. Quai è cumprovà scientificamain.
In grond parc solar n’è betg gist bel. Na spaventa quai betg ils turists?
I dovra gea be 1 % da la surfatscha alpina. Là nua ch’il Vallais planisescha parcs solars, n’hai nagins turists. Plinavant: Blers turists vegnan a guardar quests implants. Els vulan vesair cun agens egls, sch’els fan donn a la cuntrada u èn forsa in enritgiment. Jau ditg: igl è in gudogn ed in trumf turistic.
Tgi duai realisar tals implants?
La generaziun da noss tats e nossas tattas n’aveva betg daners per bajegiar ovras idraulicas ed han dà las concessiuns ad interpresas che mainan ils gudogns e las taglias da l’energia idraulica en la Bassa. Oz essan nus en in’autra situaziun. La gronda part dals implants solars duessan perquai restar en possess da las vischnancas e dals chantuns da muntogna.
Intgantà da l’idea
Radund 10% da la politica e dals gremis communals han tadlà il referat da Peter Bodenmann. Duessi dar gronds parcs solars er en il Grischun?
Nus avain lieus predestinads.
Not Carl è persvadì ch’i dovra tals parcs er en il Grischun. El ha dacurt fatg enconuschent sin facebook l’idea per in parc fotovoltaic en il territori da skis sur Scuol. Entaifer paucs dis è sia gruppa sin facebook creschida a passa 350 commembers. Il parlament federal haja stgaffì premissas unicas per realisar tals parcs solars. Las vischnancas duain nizzegiar questa chaschun unica, di Not Carl.
«En l’avegnir avain nus damain aua pervi da la midada dal clima. Lura duvrain nus novs implants», di Regula Götte, presidenta da las vischnancas pitschnas grischunas.
Vuschs criticas
I dat dentant era vuschs criticas suenter il referat da Peter Bodenmann: I saja dad installar indrizs solars sin l'infrastructura existenta e betg en il spazi liber. «Jau sco pur sun critic. Tals parcs dovran in enorm spazi», di Gian Michael, deputà e pur en Val Schons. En lieus nunproductivs pudess el s’impaginar tals parcs. Ma el na less betg che alps vegnian duvradas per tals parcs.
Quai n’è nagut bel.
Il president communal dad Andeer preferescha soluziuns pli decentas, per exempel sin gronds tetgs, runals, sereneras u mirs da fermada.
