Siglir tar il cuntegn

Populaziun da chamutschs In dilemma tranter protecziun e regulaziun

Il chamutsch, l’unic animal da la selvaschina gronda che n‘è anc mai mort ora tar nus, cumbatta dapi in pèr onns cun adina dapli problems. E tuttina vegn fatg per l’emprima giada insumma en tschertas regiuns ina chatscha da regulaziun sin il chamutsch.

Var 23’000 chamutschs vivan per il mument en Grischun. Il trend mussa però vers aval, e quai betg be tar nus, mabain en l'entira regiun da las alps. Motivs daco che quai è uschia datti blers.

La summa da tut ils facturs

Sper il squitsch da chatscha èn oravant tut ils disturbis durant l’entir onn in problem per l'animal sensibel. Turissem da stad e d’enviern èn creschids massiv ils davos onns e procuran per disturbis. Las populaziuns d'animals da preda sco il luf ed il luf-tscherver èn anc s'augmentadas e cun ella la protecziun da muntaneras. E pervi da tut quel stress èn ils animals sensibels pli suttaposts a malsognas. La summa da tut quels disturbis procura che la populaziun sa diminuescha u ch’ils chamutschs bandunan lur spazi da viver en las muntognas e tschertgan protecziun en ils guauds. E quai è in problem.

Ins ha il sentiment ch’il chamutsch è sut squitsch da tut las varts. E co ch'i vesa ora en 20-30 onns è grev da dir. Quai fa schon in pau quitads.
Autur: Thomas Durschei guardiaselvaschina, Mustér

Guaud u chamutschs?

La preschientscha dal chamutsch en il guaud è oravant tut in problem en ils guauds da protecziun. E cun quai ch’ils chamutschs sa sentan bain en territoris stips e grippus èn els er quels che fan ils pli gronds donns en tschertas regiuns. En quatter regiuns tranter Cazas e Trimmis èn ils donns uschè gravants ch’il nov rapport da guaud e selvaschina ha definì sco ina da las mesiras ina chatscha da regulaziun sin chamutschs.
Schluppettà vegnan mo singulas bestgas, e mo sch’il contingent ch’ins ha definì avant la chatscha auta na vegn betg cuntanschì. Quest onn eran quai total 17 tocs.

Questa chatscha intervegna mo fitg local, ed ins sa che la populaziun da chamutschs en il guaud è pli gronda che er gia. Perquai sun jau persvas che nus na donnegiain betg la populaziun, ma pudain promover tras quai ina meglra regiuvinaziun dal guaud.
Autur: Kenneth Danuser selvicultur e chatschader

Cun augmentar il squitsch da chatscha speran ins er da far vegnir il spazi da viver en ils guauds main attractiv per ils chamutschs. Quai funcziuna però be sch’il forestal ed il turissem procuran per avunda zonas da ruaus per ils chamutschs en lieus betg problematics – e quels èn oravant tut sur il cunfin dal guaud.

Telesguard 17:40

Artitgels legids il pli savens