Siglir tar il cuntegn

Val Tujetsch Tschorvadad da chamutschs betg sut controlla

La situaziun da la tschorvadad da chamutschs è gia enconuschenta plirs onns en Val Tujetsch. La chatscha auta haja uss dentant mussà che la situaziun saja fitg dramatica, di il guardiachatscha Martin Cavegn. Quasi 70% da tut las chauras chamutsch sajettadas eran tschorvas ed avevan per gronda part pers lur egls. Quai saja dapli che quai ch’ins quintavia ed haja ina gronda influenza sin la populaziun locala da chamutschs.

Las nursas pon vegnir tractadas

La tschorvadad da chamutschs vegn surdada tras ina bacteria, declera il veterinari chantunal Giochen Bearth. Quella po da principi betg surviver ditg senza contact cun ils egls e tuttina vegn ella surdada da nursas sin animals selvadis. Sut controlla na vegnian ins mai ad avair la tschorvadad da chamutschs, declera Giochen Bearth. Tut ils animals che van ad alp ston esser sauns, quai vala era per ils egls. Questa bacteria po dentant surviver tar las nursas, era sch'ellas na mussian nagins sintoms. Alura vegnan animals giuvens en contact cun la bacteria e survegnian la malsogna. Entant ch'ils purs tractan las nursas, uschia ch'ellas survivian - n'è quai betg pussaivel da tractar ils animals selvadis cun medischina.

Nagina vaccinaziun pussaivla

La tschorvadad da chamutschs n'è nagina malsogna ch'ins sto tegnair sur controlla, sco autras malsognas tranter animals da niz ed animals selvadis. Tenor Giochen Bearth datti trais scenaris cura ch’ins vesia che la malsogna è rutta ora:

  • tractar las nursas cun medischina e separar ellas da la muntanera
  • en il cas extrem stgargiar l'alp (quai che n'è dentant betg stà necessari ils ultims onns)
  • sviluppar ina vaccinaziun fiss la schliaziun ideala, quai n'è dentant anc betg reussì era perquai ch’ins na po betg controllar ina malsogna tras ina bacteria tuttina sco in virus.

Perquai datti sulet ina via: Chattar in modus vivendi cun la tschorvadad da chamutschs.

Or da l'archiv

RTR actualitad 08:00

Artitgels legids il pli savens