Tenor il concern d'energia Axpo pudess in parc da vent en la regiun dal Term Bel cumplettar a moda ideala ovras idraulicas ed ovras solaras. Quai fiss cunzunt interessant l'enviern cura ch'il basegn d'energia saja il pli grond. Quatter rodas prevesa il project sin territori da Churwalden e quatter sin territori da la Tumleastga.
Organisaziuns d'ambient han resalvas
La Pro Natura dal Grischun è bain da l'opiniun ch’i dovria energia da vent. Las rodas stoppian dentant vegnir construidas là, nua ch’i fetschia il pli grond senn e sin il Term Bel na saja quai betg il cas. Igl possia dar conflicts cun utschels e cots selvadis. Impurtant saja che l’Axpo sa tegnia vi da las leschas federalas, ha ditg Armando Lenz, il manader da fatschenta da la Pro Natura Grischun.
L’organisaziun Birdlife Grischun – che s’engascha per il bainstar dals utschels – ha ditg, ch’i dovria uss examinaziuns detagliadas davart l’effect da las rodas da vent sin la natira, la cuntrada e l’ambient. Lura vegnian ins a pudair far in maletg pli concret. Ins spetgia sin in rapport detaglià avant che prender posiziun, ha ditg Tom Bischof, il manader da fatschenta da Birdlife Grischun.
Era la Fundaziun svizra per la protecziun da la cuntrada na vul anc betg prender posiziun en chaussa – ella n'enconuschia betg anc ils detagls dal project, scriva ella sin dumonda. Però: La fundaziun n’aveva naginas resalvas cunter il plan directiv dal chantun Grischun cura che quel aveva definì il Term Bel sco lieu pussaivel per las rodas da vent.
Axpo evaluescha cundiziuns per il parc cun fin 8 rodas da vent
L'entir process dals prims scleriments fin che l'ovra è construida e giess en funcziun cuzza tenor las calculaziuns da l'Axpo fin il 2031 u il 2033. Quant che quest project pudess custar, na vegn però betg menziunà.
Cundiziun per realisar in tal parc da vent è il sustegn da la populaziun da las vischnancas Churwalden e Tumleastga. La finala ha la populaziun er l'ultim pled en chapitel cura ch'i va per surdar ils dretgs da construcziun. Perquai ha il concern d'energia infurmà a chaschun da duas sairas d'infurmaziun.
Per ils possessurs da terren dessi tenor las calculaziuns dal concern d'energia indemnisaziuns da totalmain 25'000 – 35'000 francs per roda davent ed onn. En quella summa èn cumpigliads l'indemnisaziun per l'energia producida, in'indemnisaziun da basa sco er l'indemnisaziun per sursgol. Plinavant datti pajaments unics per il mast da mesiraziun, vias, sendas, lingias euv.
-
Bild 1 von 3. Visualisaziun d'in pussaivel parc da vent en la regiun dal Term Bel. Bildquelle: Axpo.
-
Bild 2 von 3. In'ulteriura visualisaziun d'in pussaivel parc da vent en la regiun dal Term Bel. I satracta d'ina varianta. Tant ils lieus sco er il dumber da rodas pon sa midar durant las evaluaziuns da detagl. Bildquelle: Axpo.
-
Bild 3 von 3. Cumparegliaziun da la roda da vent existenta a Haldenstein (Oldis I da la Calandawind SA) cun il project da l'Axpo per la regiun Term Bel. Bildquelle: RTR.
Karin Niederberger, la presidenta communala da Churwalden punctuescha l'impurtanza d'ina buna politica d'infurmaziun. I saja fitg impurtant ch'i vegnia communitgà transparentamain, uschia sco a la saira d'infurmaziun e suenter er declerar ils proxims pass. Ella vesa bain potenzial per uschè in project.
Jau pens che quai è caussa da disa – en Frantscha u l'Ollanda n'enconusch'ins quai betg auter – tar nus n'enconusch'ins quai anc betg, uschia ch'ins sto anc guardar sch'igl è adattà per nus u betg.
A l'occurrenza dad infurmaziun a Churwalden hai bain dà vuschs criticas or da la populaziun, mabain er opiniuns positivas:
Reacziuns or da la populaziun da Churwalden
-
Bild 1 von 4. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 4. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 4. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 4. Bildquelle: RTR.
Proxim pass: Sclerir cundiziuns da vent e da construcziun en detagl
Il proxim temp è planisà da plazzar in mast da mesiraziun da 120 m autezza en la regiun dal Term Bel per rimnar durant in onn datas davart la spertadad e la direcziun dal vent. Plinavant vegnan rimnadas datas da l'aura e quant activs che uschèls-mezmieur èn en la regiun. Er vegnan sclerids ils detagls pertutgant transports da material sco er per colliar il parc da vent cun la rait.
Svizra na nizzegia anc betg il potenzial dal vent
A las sairas d'infurmaziun ha er Saskia Bourgeois da l'Uffizi federal d'energia infurmà davart il stan da l'energia da vent e ses potenzial en Svizra. A maun da las decisiuns politicas – er dal suveran – è la via clera da promover las energias regenerablas e cuntanscher fin il 2050 netto-nulla tar las emissiuns da CO2. Quai è tenor l'Uffizi federal d'energia però be pussaivel da cuntanscher cun nizzegiar tut las energias regenerablas en cumbinaziun. E tar l'energia da vent dettia anc bler potenzial:
- potenzial total da producir cun rodas da vent: 29,5 uras terawatt per onn
- potenzial en la Svizra Centrala: 17,5 uras terawatt per onn / en il Giura e las valladas da las Alps: 7,8 uras terawatt per onn / en il spazi da las Alps: 4,2 uras terawatt per onn
- producì vegnan actualmain 170 uras gigawatt per onn cun rodas da vent
- lubidas u en planisaziun èn actualmain ovras da vent cun ina producziun da 2,3 uras terawatt per onn
- en total dovra la Svizra ca. 60 uras terawatt per onn
- per cumparegliar: l'ovra atomara Gösgen producescha 8 uras terawatt per onn