Tenor il chemicher chantunal Matthias Beckmann dettia pro 43 da las 91 vischnancas da scola in basegn d’agir en chaussa radon. Il gas nuschaivel, che vegn or dal fond cunzunt en regiuns muntagnardas, sa po concentrar en stanzas e tschalers ed è suenter fimar il motiv numer dus per cancer da pulmuns en Svizra.
Tar 43 da 91 vischnancas da scola datti basegn d'agir.
Er en inquala scola grischuna han ins mesirà dapi il 2019 concentraziuns pli autas, pia sur la limita da 300 becquerel per meter cubic, che l’Uffizi federal da sanadad BAG ha definì. Uschia per exempel en stanzas da scola a Rabius, Cuira u Trun u er en las scolinas a Ziràn-Reschen e Savognin.
La gronda part da las vischnancas è activa
Sis vischnancas hajan tenor Matthias Beckmann gia terminà las mesiras cunter radon. La retschertga dad RTR mussa che Landquart, Andeer, Ziràn-Reschan e Champfér han installà ventilaziuns sco soluziuns permanentas.
31 vischnancas èn en la planisaziun a concepts concrets u han instradà mesiras temporaras. Uschia per exempel Sta Maria, nua che las stanzas vegnan ventiladas regularmain, perquai ch’il manaschi da scola mida probabel a Müstair.
Er a Rabius, nua che la concentraziun da Radon è en quatter stanzas per part ina da las pli autas dal chantun, sa fidan ins per il mument d’ina soluziun provisorica: Betg duvrar las stanzas e sch’i na va betg auter dar aria regularmain.
Las vischnancas èn tuttas infurmadas e ston preschentar mesiras concretas cun ina data da controlla finala.
Tut tenor la concentraziun da Radon en las stanzas han las scolas temp tranter 1 e 10 onns per realisar las sanaziuns. I na dat dentant naginas consequenzas, sch’il temp na vegn betg ademplì, declera Matthias Beckmann. Il chantun fetschia dentant squitsch sch'ils resultats na vegnian betg a temp.