Siglir tar il cuntegn
video
Il chantun spetga l'auter onn in deficit da 90 milliuns francs
Or da Telesguard dals 17.10.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 44 Secundas.

Budget grischun 2025 Chantun spetga in deficit da 90 milliuns francs

audio
La Svizra sto spargnar - tge vul quai dir per il Grischun?
ord Actualitad dals 17.10.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 2 minutas 46 Secundas.

Per l'onn 2025 budgetescha la regenza grischuna in deficit da 90,5 milliuns francs. Quai è prest il dubel dal minus budgetà per il 2024. Sco la regenza communitgescha, haja la reducziun dal pe da taglia per 5% per l'emprima giada effect il 2025. Il budget 2025 saja per gronda part en urden – il sulet punct problematic saja che las expensas creschian memia fitg.

Per il 2024 ha il chantun budgetà in minus da prest 47 milliuns francs. Il mument parta la regenza dal fatg ch'i dettia in plus da radund 50 milliuns francs. Las cifras definitivas vegnan preschentadas il mars 2025.

Expensas creschan per 5,1%

Il favrer ha il Cussegl grond definì otg valurs directivas per la politica da finanzas. Il budget dal 2025 resguarda set da quellas valurs. Sulettamain la quota statala dal chantun («kantonale Staatsquote») na vegn betg resguardada. Tenor questa valur dastgan las expensas dal chantun be crescher real en media per 1%. Ils onns 2020-2025 è quella creschida en media per 1,8% per onn – pia memia fitg.

Definiziun quota statala

Avrir la box Serrar la box

La quota statala correspunda a las expensas totalas – en pertschient dal product interiur brut. Quai po vegnir quintà per ils pajais u era per in singul chantun.

Expensas totalas èn las expensas dal quint economic plus las investiziuns bruttas.

La quota statala dal Grischun munta a 14,5%.

Il 2025 quinta il chantun cun in augment da las expensas da 5,1%, quai cumpiglia las expensas e las investiziuns bruttas.

Dapli investiziuns

Il chantun vegn puspè ad investir dapli l'onn proxim. Las expensas d'investiziun planisadas per il 2025 èn tar 525,4 milliuns francs, per il 2024 èn planisads 482,6 milliuns francs, l'onn 2023 eran quai 451,2 milliuns francs. Tranter auter èn bunamain 40 milliuns planisads per la construcziun da la nova Scola auta spezialisada a Cuira. Plinavant dat il chantun ora passa 28 milliuns per projects d'IT.

Deficits creschents dal 2026 fin 2027

Il favrer ha il Cussegl grond definì novas valurs directivas per la politica da finanzas. Tranter auter duess vegnir duvrà agen chapital per cumpensar la reducziun dal pe da taglia, per las autas investiziuns e per cumpensar la mancanza da contribuziuns da la Banca naziunala. Entras quai na vegnian las pussaivladads da spender daners per expensas regularas dal chantun betg limitadas.

Per ils onns 2026 e 2027 quinta il chantun cun deficits da 118, respectivamain 137 milliuns francs. Las entradas na s'auzian betg, i dettia dentant adina dapli expensas, scriva il chantun. Ils deficits sajan memia auts – en vista a las valurs directivas – perquai che las expensas creschian memia fitg. Il chantun stoppia perquai tegnair mesira cun ulteriuras fatschentas che muntan expensas supplementaras.

Il Cussegl grond vegn a tractar il preventiv 2025 en la sessiun da december.

RTR novitads 09:00

Artitgels legids il pli savens