Guerra en il Proxim Orient - Protestas a Jerusalem cunter regenza da Netanjahu

24 da zercladur

• La fasa da cumbats grevs da l'Israel cunter la Hamas en la Strivla da Gaza s'avischina ad ina fin. Quai ha ditg il primminister israelian Benjamin Netanjahu. Quai na muntia dentant betg la fin da la guerra cunter la Hamas, ha el accentuà envers l'emettur israelian Channel 14. L'Israel prevesa da transferir parts da las truppas al cunfin cun il Libanon, en il nord dal pajais.

18 da zercladur

• En la Strivla da Gaza duain dapli furniziuns d'agid cuntanscher la glieud. Quai ha l'armada israeliana empermess. Perquai ha ella annunzià uschenumnadas «pausas da fieu tacticas» – pia interrupziuns temporaras dals cumbats. Davart dal program alimentar da l'ONU hai num che la situaziun umanitara en la Strivla da Gaza saja vinvant catastrofala. Ins speria ch'i dettia gia baud las pausas da fieu empermessas per ch'era il persunal da l'ONU possia sa muventar a moda segira e proveder la populaziun cun rauba d'agid.
• Il squitsch sin il primminister israelian Benjamin Netanjahu vegn pli e pli grond, era da vart da l'atgna populaziun. Danovamain han millis da persunas demonstrà a Jerusalem cunter sia regenza. Ils demonstrants pretendan elecziuns novas anticipadas ed en pli ina cunvegna per pudair deliberar ils ostagis en la Strivla da Gaza. Las emnas passadas hai adina puspè dà protestas en l'Israel, era da vart politica vegn il squitsch pli e pli grond.
• Il primminister israelian Benjamin Netanjahu ha schlià il cabinet da guerra. Quai rapportan medias israelianas. Ch'il cabinet da guerra vegnia schlià era vegnì spetgà suenter ch'il politicher d'opposiziun Benny Gantz aveva bandunà il gremi l'emna passada.

14 da zercladur

• La Hamas islamistica na sappia tenor atgnas indicaziuns betg quants dals radund 130 ostagis supponids en la Strivla da Gaza che vivan anc. Quai na sappia nagin, ha il pledader da la Hamas Osama Hamndan pretendì en in'intervista cun l'emettur da televisiun CNN. Pir la sonda avevan schuldads israelians liberà 4 ostagis or da la violenza da la Hamas durant in acziun militara en la Strivla da Gaza. Tenor indicaziuns che na sa laschan betg examinar independentamain sajan 274 Palestinais vegnids mazzads. Ils ostagis giogan ina rolla impurtanta tar las tractativas davart in armistizi.

11 da zercladur

• L'organisaziun radical-islama Hamas è sco i para pronta d'acceptar la resoluziun da l'ONU per ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza e da tractandar davart ils detagls. Quai rapporta l'agentura da novitads Reuters sa referind ad in pledader da la Hamas. Quel haja ditg che la Hamas acceptia il plan sco era da barattar ostagis israelians cunter praschuniers israelians

• Il Cussegl da segirezza da l'ONU ha vuschà per il plan per ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza ch’il president american Joe Biden ha preschentà dacurt. Il pli pussant gremi da las Naziuns Unidas ha approvà ina resoluziun en chaussa. Quai cun 14 vuschs Gea. Sulettamain la Russia è s’abstegnida da la vusch. Avant radund diesch dis ha Biden preschentà in plan da pasch da plirs stgalims. Quel prevesa tranter auter ina pausa da cumbat da sis emnas sco er da laschar liber ils ostagis israelians e praschuniers palestinais.
• Las reacziuns sin la resoluziun dal Cussegl da segirezza da l’ONU èn stadas positivas: l’ambassadura americana tar las Naziuns Unidas, Linda Thomas Greenfield, ha discurrì dad in «votum per la pasch». L’Israel haja gia approvà il plan. Sch’er la Hamas saja pronta da far quai, pudess la guerra ir a fin mardi, uschia ha ditg l’ambassadura americana. La milissa radical-islama Hamas ha beneventà la resoluziun en in'emprima reacziun ed accepta sco i para la resoluziun per ina pausa da cumbat. Ella saja pronta da realisar la proposta ensemen cun ils stadis ch'hajan intermedià en chaussa, hai num en ina communicaziun. Per il president palestinais Mahmud Abbas saja la resoluziun in pass en la dretga direcziun.

10 da zercladur

• En l’Israel è il minister Benny Gantz sa retratg da la regenza d’urgenza. Il motiv sajan differenzas davart l’avegnir da la Strivla da Gaza. Quai ha ditg l’anteriur minister da defensiun davant las medias. Gantz aveva gia smanatschà da far quest pass, sche la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu na preschentia betg in plan per Gaza per il temp suenter la guerra. L’ultimatum da Gantz è scadì sonda passada. La regenza d’urgenza è vegnida furmada suenter l’attatga terroristica da la Hamas dals 7 d’october.
• Il Program alimentar mundial na reparta nagina rauba d’agid pli al port provisoric a Gaza. Quai ha annunzià la directura dal program. L’organisaziun saja preoccupada pervi da la segirezza da ses collavuraturs e sias collavuraturas. Las acziuns en il rest da la strivla cuntinueschian dentant. Sonda passada èn dus magasins da l’organisaziun vegnids attatgads cun rachetas; in collavuratur saja vegnì blessà. Uschespert che la situaziun lubeschia, vegnian els puspè a cuntinuar cun lur lavur al port, uschia la directura dal Program alimentar mundial vinavant.

9 da zercladur

• Suenter che l'armada israeliana ha liberà quatter ostagis or dals mauns da la milissa radical-islama Hamas hai danovamain dà demonstraziuns en pliras citads israelianas. A Tel Aviv e Jerusalem sajan millis da persunas idas sin via per demonstrar cunter la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu. Ils demonstrants renfatschian a la regenza ch'ella fetschia memia pauc per che tut ils ostagis vegnian libers. Quai rapportan medias localas. Da l’acziun da salvament sajan ier passa 200 persunas vegnidas mazzadas. Quai rapportan las autoritads palestinaisas che vegnan controlladas da la Hamas. Las indicaziuns na pon betg vegnir verifitgadas a moda independenta.
• Ils Stadis Unids han pudì reparar lur port provisoric a la costa da la Strivla da Gaza. Ier sajan bunamain 500 tonnas rauba d’agid vegnidas transportadas a Gaza. La fin da matg avevan vent ed undas donnegià il port. Ils Stadis Unids avevan construì el, cunquai ch’i n’è betg pussibel da transportar avunda rauba d’agid per via terrestra.

8 da zercladur

• L'armada israeliana ha liberà quatter ulteriurs ostagis or da la Strivla da Gaza. Sco quai che l'armada ha communitgà sajan ils ostagis vegnids transportads en in ospital. Els sajan èn bun stadi. L'armada israeliana ha deliberà las quatter persunas or dal champ per fugitivs da Nuseirat en il center da la Strivla da Gaza. Ils ostagis ch'han tranter 21 e 40 onns eran tuts vegnids rapinads da l'organisaziun radical-islama Hamas ils 7 d'october durant in festival da musica en l'Israel.
• En la Strivla da Gaza datti ina nov'emprova per ina pausa da cumbat. Il minister da l'exteriur american Antony Blinken vegnia a viagiar l'emna proxima en il Proxim Orient, scriva il ministeri da l'exteriur american. En ils discurs giaja per il plan dal president american Joe Biden, co terminar ils cumbats en la Sdrivla da Gaza. Ultra da quai vul Biden che l'organisaziun radical-islama Hamas laschia liber tut ils ostagis israelians e che l'infrastructura destruida en la Sdriva da Gaza vegnia refatga. Fin ussa n'han ni la Hamas ni l'Israel acceptà las propostas americanas.

7 da zercladur

• Il secretari general da l’ONU, António Guterres, ha crititgà ferm l’attatga da l’Israel sin ina scola da la UNRWA en il center da la Strivla da Gaza. Localitads da l’ONU stoppian er tar conflicts armads restar intacts. Er ils Stadis Unids pretendan da lur allià da sclerir il cas dal tuttafatg. L’Israel da sia vart pretenda d’avair mazzà terrorists da la Hamas che sajan sa zuppads en la scola. Tenor l'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais èn radund 6'000 persunas stadas en la scola durant l’attatga or da l’aria. Almain 35 persunas sajan vegnidas mazzadas e bleras ulteriuras blessadas.
• Il primminister israelian, Benjamin Netanjahu, vegn a tegnair ses pled en il congress dals Stadis Unids ils 24 da fanadur. Quai ha il pledader da la chombra dals represchentants, il republican Mike Johnson, communitgà. Netanjahu duai dar pled e fatg davart l’agir da l’Israel en la Strivla da Gaza suenter las attatgas da la milissa radical-islama da l’october passà. Gia l’entschatta dal mais aveva il primminister da l’Israel acceptà l’invit da Washington. Fin uss n'è la data dentant betg stada enconuschenta.

6 da zercladur

• L'armada israeliana ha sgulà in'attatga ord l'aria sin ina scola da l'UNRWA, l'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais en la Strivla da Gaza. En la scola sa chattavia ina basa da l'organisaziun da terror Hamas, communitgescha l'armada israeliana. Tenor indicaziuns da la Hamas èn mortas almain 27 persunas tar l'attatga sin la scola a Nuseirat en il center da la Strivla da Gaza. Numerusas persunas sajan vegnidas blessadas. L'autoritad da sanadad che vegn controllada da la Hamas n'ha fin ussa betg confermà quai. Las indicziuns na pon betg vegnir examinadas.

5 da zercladur

• L'Uniun europeica sustegna il plan da pasch per la Strivla da Gaza dal president american Joe Biden. L'UE pretenda che l'Israel e la Hamas acceptian il plan, sco quai che la cumissiun da l'UE communitgescha. Il plan da pasch da Biden pudessia manar ad in armistizi duraivel ed a la liberaziun da tut ils ostagis ch'èn vegnids rapinads en la Strivla da Gaza. Plinavant possia il plan pussibilitar dapli agid umanitar e perquai sustegnia l'UE il plan.

4 da zercladur

• La Svizra na duai betg renconuscher la Palestina sco stadi. Quai ha decis il Cussegl naziunal. El ha refusà cleramain ina moziun or da las retschas da la PS. La moziun è stada colliada cun la pretensiun che la Hamas laschia liber tut ils ostagis israelians ch’ella aveva rapinà l’october passà. Tenor il minister da l’exteriur Ignazio Cassis sustegna la Svizra vinavant ina schliaziun da dus stadis. Dal punct da vista dal Cussegl federal èsi dentant il fauss mument da renconuscher la Palestina sco agen stadi.
• Ils Stadis Unids pretendan che lur plan da pasch per la Strivla da Gaza vegnia realisà immediatamain. Cunzunt la milissa radical-islama Hamas duaja er approvar il plan preschentà. L’Israel haja, tenor indicaziuns americanas, gia approvà il plan. Perquai han ils Stadis Unids inoltrà ina resoluziun en il Cussegl da segirezza da l’ONU. Er ils stadis G7, la gruppa da las grondas pussanzas economicas democraticas, sustegnan il plan da pasch. Quel prevesa ch’i dettia ina pausa da cumbat e ch’ils ostagis israelians vegnian laschads liber.
• L'Israel ha confermà la mort da quatter ulteriurs ostagis ch'eran vegnids rapinads ils 7 d'october da la Hamas. Tar trais da las persunas mazzadas sa tracti dad umens sur 80 onns ch'eran vegnids rapinads or d'in kibuz. Da las radund 250 persunas che la Hamas aveva rapinà sajan probabel anc radund 120 en la Strivla da Gaza. Quantas che vivian anc, na saja betg cler.

2 da zercladur

• Il president dals Stadis Unids Joe Biden ha preschentà ier in plan da pasch per la Strivla da Gaza. Plirs ministers israelians han entant smanatschà da bandunar la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu, sche la regenza israeliana acceptia quest plan. Quel terminass la guerra senza che las finamiras da la guerra fissan vegnidas cuntanschidas, ha per exempel ditg il minister da finanzas da l’extrema dretga. Sumegliant tuni er dal minister da polizia, medemamain da l’extrema dretga. Percunter beneventa il manader da l’opposiziun, Jair Lapid, il plan da Biden. I saja ina proposta sin maisa che stoppia uss vegnir realisada, uschia Lapid.
• L'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais ha interrut sia lavur en la citad da Rafah en il sid da la Strivla da Gaza. La UNRWA haja interrut ils servetschs sanitars ed auters servetschs impurtants en la citad. Quai ha communitgà il schef da l’organisaziun d’agid, Philippe Lazzarini, sin la plattafurma X. Tut ils 36 alloschis d’urgenza sajan uss vids. Dentant lavuria la UNRWA vinavant en la citad Chan Yunis, en il nord da Rafah. Plinavant er en il center da la Strivla da Gaza, nua che radund 1,7 milliuns umans vivian – uschia Lazzarini vinavant.

1 da zercladur

• La Svizra sustegn la proposta per in plan da pasch per la strivla da Gaza ch'il president american Joe Biden ha preschentà ier. Ins stoppia puspè stgaffir ina perspectiva politica sin basa d'ina schliaziun cun dus stadis. Quai ha il schef da communicaziun dal departament d'affars exteriurs – Nicolas Bideau – scrit sin la plattafurma X. Tenor l'Israel è la cundiziun per in armistizi durabel la destrucziun da la Hamas. La Hamas da l'autra vart ha communitgà da na betg esser pronta da dar giu la pussanza en la strivla da Gaza avant la retratga da l'Israel.
• La regenza israeliana è s'exprimida en connex cun il plan da pasch da trais fasas ch'ils Stadis Unids han preschentà ier. La cundiziun per in armistizi durabel saja anc adina la relaschada da tut ils ostagis e la destrucziun da l'organisaziun terroristica, la Hamas. Quai ha il biro dal schef da regenza israelian – Benjamin Netanjahu – communitgà. La Hamas ha valità la proposta per in plan da pasch en la strivla da Gaza – sco citat – positiv. Il secretari general da l'ONU Antonio Guterres ha signalisà ses sustegn per il plan da pasch.
• Il primminister israelian Benjamin Netanjahu duai tegnair in pled davant il congress american. Quai vulan las testas dals republicans e dals democrats. Els han envidà Netanjahu a Washington per declerar co ch'el veglia cuntanscher ch’i dettia ina pasch persistenta en la Strivla da Gaza. Il pledader da la chombra dals represchentants, il republican Mike Johnson, ha publitgà l'invit. In termin exact per la visita dal primminister israelian na vegnia betg numnà en la brev.
• Il president american Joe Biden ha preschentà in nov plan da trais fasas per in armistizi en la Strivla da Gaza. La finamira saja da terminar il conflict a lunga vista, da deliberar tut ils ostagis e da pussibilitar la reconstrucziun en la Strivla da Gaza. L'Israel haja elavurà la proposta. Quella vegnia uss preschentada a la milissa radical-islama Hamas. Lezza ha il president american intimà d’approvar la proposta per cumprovar ch'ella veglia vairamain in armistizi. En in'emprima reacziun ha la Hamas valità la proposta sco «positiva».