Krieg in Nahost: Das Wichtigste im Überblick

5 d'october

Il militar israelian ha appellà a fugitivs dal Libanon da betg turnar en lur chasas. Las attatgas israelianas sin vitgs en Libanon vegnan a cuntinuar, ha in pledader da l'armada declerà sin la plattafurma X. Da tge vitgs exact ch'i sa tractia, n'ha el betg precisà. Dapi l'entschatta da las attatgas appellescha il militar israelian adina puspè a las persunas en plirs territoris dal Libanon da fugir. Per regla suondan sinaquai attatgas or da l'aria da l'armada israeliana.
Il president dals Stadis Unids Joe Biden è s'exprimì davart eventualas attatgas da l'Israel sin l'infrastructura d'ieli en l'Iran. El na fagess naginas attatgas sin l'infrastrucura d'ieli en l'Iran e ponderass enstagl alternativas, ha ditg Biden ad ina conferenza da medias en la Chas'alva. L'Israel n'ha fin uss anc betg ditg co ch'el veglia reagir sin l'attatga iranaisa. Sco reacziun sin quest pled da Biden è il pretsch d'ieli sa sbassà.

L'armada israeliana ha per l'emprima giada attatgà il nord dal Libanon. Tar in attatga cun dronas sin champ da fugitivs en la vischinanza da la citad da Tripoli è para in cumandant da la Hamas vegnì assassinà – quai tenor pliras medias. La milissa da Hisbollah e l'armada israeliana cumbattan entant en il sid dal Libanon. Tenor il Libanon emprova l'Israel dad entrar il vitg da Odaisseh. Da vart israeliana na datti perquai nagina conferma.
Ils Stadis Unids sustegnan las persunas en il Libanon ch'èn pertutgadas da la guerra el Proxim Orient – quai cun radund 157 milliuns dollars. Quest agid umanitar saja per persunas che sajan fugidas entaifer il Libanon, hai num en ina communicaziun. L'agid vegnia però er da bun a quellas persunas che fugian en la Siria. L'agid d'urgenza en furma da victualias, cuvertas, artitgels d'igiena sco er sustegn tar la protecziun ed ils alloschis vegnia a furmar ina basa da viver impurtanta per las persunas, hai num vinavant.

4 d'october

L’aviatica israeliana ha attatgà cun in aviun da cumbat in champ da fugitivs en la citad da Tulkarem en la Cisjordania. Almain 18 persunas sajan mortas, ha communitgà il ministeri da sanadad palestinais. L’armada israeliana ha confermà l’attatga. Tenor ella saja era in schef local da l'organisaziun radical islama Hamas mort en consequenza da l’attatga.

3 d'october

Ils rebels da Huthi dal Jemen han tenor atgnas indicaziuns attatgà la citad israeliana Tel Aviv. Ils rebels che vegnan sustegnids da l'Iran din che lur dronas hajan cuntanschì lur finamiras. Il militar isrealian percunter di ch'els hajan sajettà giu ina drona sur la mar da Tel Aviv. Ed in'ulteriura drona saja detunada sin terren avert. Ils rebels da Huthi han dapi l'entschatta da la guerra en la Strivla da Gaza attatgà pliras giadas Israel ed ils bastiments en la mar cotschna ch'hajan ina relaziun cun l'Israel.
Il militar israelian ha tenor atgnas indicaziuns danovamain attatgà miras datiers da la chapitala libanaisa Beirut. Perditgas rapportan da pliras attatgas en il sid da la citad. Sin videos en medias socialas èsi da vesair co nivels da fim s'auzan vers tschiel. Tar in'ulteriura attatga en in auter quartier da Beirut èn tenor il ministeri da sanadad libanais vegnidas mazzadas sis persunas, set ulteriuras blessadas. Tenor emprims rapports è vegnida tutgada ina abitaziun en in bajetg. Il militar israelian aveva appellà a la populaziun en l'aglomeraziun da bandunar lur chasas ed abitaziuns.
En consequenza da las attatgas israelianas sin il Libanon èn adina dapli persunas sin la fugia. La regenza libanaisa discurra entant da 1,2 milliuns persunas. Ina gronda part da quellas saja fugida en il pajais vischin la Siria, autras en regiuns betg pertutgadas aifer il Libanon. La regenza haja endrizzà passa 800 alloschis d'urgenza per metter sut tetg las fugitivas ed ils fugitivs. Tenor l'agentura da novitads statala NNA han las attatgas israelianas entant chaschunà la mort da passa 1900 persunas. Questas indicaziuns na sa laschan però betg verifitgar.

2 d'october

Suenter che l'Iran ha attatgà mardi saira l'Israel cun rachetas ha l'Israel annunzià da far vendetga. Il schef da la regenza israeliana Benjamin Netanjahu ha ditg che l'Iran vegnia a pajar persuenter. El na vegnia betg a laschar senza resposta ina attatga sin ses pajas. Il minister da l'exteriur iranais ha scrit via la plattafurma X che las attatgas sin l'Israel sajan terminadas nun che l'Israel sa decida per mesiras da vendetga. Tenor l'armada israeliana ha l'Iran sajettà prest 200 rachetas sin l'Israel.
Il president american Joe Biden ha entant avisà il militar american da sajettar giu rachettas iranaisas ch'èn drizzadas vers l'Israel, sco la Chas'alva communitgescha. L'Israel da sia vart cuntinuescha cun sias attatgas en la chapitala libanaisa Beirut.
La Svizra maina dapi ier per in mais il Cussegl da segirezza da l'UNO. Sco emprim ha l'ambassadura svizra da l'ONU Pascale Baeriswyl convocà ina sesida d'rugenza sco reacziun sin l'offensiva israeliana en il Libanon e las attatgas da l'Iran sin l'Israel. Il cussegl da segirezza s'inscuntra uschia oz a las 4 da temp svizzer per ina sesida a New York. La situaziun en il Proxim Orient vegnia observada cun gronda inquietezza ed ins stettia en contact cun tut ils pertutgads, uschia Baeriswyl. Il departament federal da l'exteriur ha condemnà vehementamain las attatgas da l'Iran dad ier.
L'offensiva terrestra da l'Israel en il Libanon cuntinuescha. Tenor atgnas indicaziuns ha l'armada rinforzà las truppas cun ina divisiun da panzers. La damaun ha l'Israel avertì la populaziun da 24 vitgs en il sid dal Libanon da bandunar quels. Tenor la Hisbollah hajan els gì emprims cumbats cun schuldada israeliana en il territori da cunfin ed hajan impedì che quels entrian en in vitg.

Prim d'october

Enturn las 18:45 (temp svizzer) ha l'Iran attatgà l'Israel. Da differentas varts hai num che l'Iran ha sajettà pliras tschient rachetas. Sin videos era da vesair las rachetas en il tschiel stgir. Da pliras medias internaziunalas, tranter auter «New York Times», «Spiegel» ubain «The Guardian», han ils correpundents e correspondentas rapportà dad explosiuns, tranter auter a Jerusalem e Tel Aviv.

video

Rachetas da l'Iran sur Israel (SRF)

Or da News-Clip dals 01.10.2024.

laschar ir. Durada: 37 Secundas.

Gardas da revoluziun da l'Iran èn lura s'annunziadas sin la televisiun statala da l'Iran. L'attatga da l'Iran saja ina consequenza da l'offensiva da l'Israel en il Libanon, sco er dals assasinats da schefs da la Hamas e da la Hisbollah. Sco che l'agentura da novitads Reuters rapporta, haja il manader religius da l'Iran, Ayatollah Ali Khamenei, cumandà l'attatga.

Menschen stehen und knien in einem schmalen, betonierten Bereich. — Legenda: Enturn las 19:44 – in'ura suenter l'entschatta – ha l'armada da l'Israel annunzià la fin da las attatgas da rachetas da l'Iran. La glieud possia puspè bandunar ils tschalers da protecziun. L'armada na quinta betg pli cun novas attatgas. I dat emprims rapports da persunas blessadas ed auters donns. Keystone

En il fratemp smanatscha l'Israel cun ina cunter-attatga. Las rachetas sur l'Israel vegnan ad avair consequenzas severas per l'Iran, scriva l'ambassadur d'ONU da l'Israel sin la plattafurma X.

Il secretari general da l'ONU condemnescha ch'il conflict s'extenda. «Quai sto chalar», scriva António Guterres sin la plattafurma X. Ins dovria exnum in armistizi.

Ulteriuras novitads dal prim d'october

Il militar israelian annuzia ch'ils emprims schuldads isarelians sajan penetrads en il sid dal Libanon. Las attatgas sa drizzian envers indrizs da la milissa Hisbollah, scriva l'armada israeliana via la plattafurma X. L'offensiva a terra marschia gia dapi intginas uras e vegnia sustegnida da l'aviatica militara. A medem temp hai dà novas attatgas ord l'aria a Beirut. L'armada israeliana ha bumbardà miras en il sid da la chapitala libanaisa. Ordavant aveva l'Israel appellà a la populaziun da bandunar lur chasas e dad ir en segirezza perquai ch'ins vegnia ad attatgar indrizs da la Hisbollah.
La Gronda Britannia ha gia reagì sin ils novs svilups en il Libanon ed ha organisà in sgol per evacuar burgaisas e burgais britannics che sa chattan en il Libanon. Il minister da l'exteriur David Lammy ha argumentà che la segirezza da lur burgaisa e burgais che veglian bandunar il pajais haja la pli auta prioritad. I saja impurtant che questa glieud bandunia ussa il Libanon, hai num en ina decleraziun. Tut tenor basegn vegnia organisà ulteriurs sgols. Bleras societads aviaticas na sgolas il mument betg pli en la regiun.
La Swiss na sgola era vinavant betg a Tel Aviv, quai fin almain la fin d'october. Ultra da quai vegnan annullads tut ils sgols da ed a Beirut fin e cun ils 30 da november. Uschia sperian ins sin ina meglra planisaziun per ils passaschiers e las crews, commnitgescha la Swiss. Passaschiers pertutgads vegnian contactads e possian cudeschar lur sgol sin in termin pli tard u ch'els survegnian enavos il pretsch dal ticket.

30 da settember

L'aviatica militara israeliana ha tenor atgnas indicaziuns attatgà radund 120 ulteriuras miras en il Libanon. Ils aviuns da cumbat hajan surtut attatgà miras militaras da la milissa da Hisbollah en il sid dal Libanon, uschia l'armada israeliana. Il ministeri da sanadad libanais annunzia passa 100 morts. Quants da quels ch'èn unfrendas civilas n'è betg enconuschent. Ordavant aveva il militar israelian annunzià che l'aviatica militara haja er attatgà miras en il Jemen.
Il president american Joe Biden vul discurrer cun il primminister isarelian Benjamin Netanjahu, quaiI en vista ad ina ulteriura escalaziun dal conflict en il Proxim Orient, sco quai ch'el ha ditg envers reporters tar la basa da l'aviatica militara a Delaware. Cura che l'inscunter duai avair lieu n'ha Biden betg dà enconuschent. La relaziun tranter Biden e Netajnahu è tendida. Ils Stadis Unids ciritgeschan adina puspé l'agir militar da l'Israel. Ina guerra extendida en la regiun stoppia vegnir evitada, uschia Biden davant las medias.

29 da settember

Il schef da regenza israelian Benjamin Netanjahu ha defendì l'omicidi intenziunà dal schef da la Hisbollah – Hassan Nasrallah – ed il medem mument avertì l'Iran ch'è s'allià cun la milissa. Netanjahu ha titulà l'omicidi sco far giu quint cun in mazzacrader. Nassrallah saja responsabel per l'omicidi da numerus Israelians e commembers d'auters stadis. En direcziun da l'Iran ha Netanjahu ditg che tgi che attatgia l'Israel vegnia era attatgà. L'Iran è il pli grond sustegnider da la milissa da la Hisbollah.
L'armada israeliana cuntinuescha cun sias attatgas sin il sid e l'ost dal Libanon – era suenter la mort dal schef da la Hisbollah Hassan Nasrallah. L'aviatica israeliana haja bumbardà oz marvegl deposits, funs e chasas abitadas, uschia medias libanaisas. Almain 10 persunas sajan mortas. Dapi il cumenzament da las atattgas vicendaivlas da l'Israel e la Hisbollah avant bunamain in onn èn passa 1'600 persunas vegnidas mazzadas en il Libanon –tranter quellas passa 100 uffants.

28 da settember

La milissa radical-islama libanaisa Hisbollah ha sco i para pers ses schef Hassan Nasrallah. Sco quai che l'Israel ha communitgà saja Nasrallah mort en consequenza d'ina attatga israeliana en la citad da Beirut, in'attatga sin il quartier principal da la Hisbollah. Da vart da la Hisbollah na datti fin qua anc nagina conferma che Nasrallah saja mort. Las indicaziuns na sa laschan betg verifitgar a moda independenta.
L'Israel ha cuntinuà la notg cun sias attatgas or da l'aria sin la regiun enturn la chapitala libanaisa Beirut. Ins attatgia indriz strategics da la millisa da la Hisbollah, ha communitgà l'armada israeliana. Per exempel indriz per la producziun d'armas, deposits d'armas modernas e centralas da commando. La milissa da la Hisbollah ha da l'autra vart ha communitgà ch'ils edifizis che l'Israel haja attatgà na sajan betg deposits d'armas.
Il militar israelian haja attatgà la notg era la Siria. Tar in’attatga ord l'aria saja era mort in commember d'aut grad da la Hamas, ha communitgà l'armada israeliana. Ahmad Mohammed Fahd saja tranter auter stà responsabel per las rachetas ch'ins ha sajettà sin il Plaeteau dal Golan che l'Israel ha annectà. El saja stà in manader da la Hamas en il sid da la Siria. Il post d'observaziun per ils dretgs umans siric ch’ha la sedia en la Gronda Britannia ha confermà la mort da Ahmad Mohammed Fahd.

27 da settember

L’armada da l’Israel ha tenor atgnas indicaziuns attatgà il quartier principal da la Hisbollah en il Libanon. Quel sa chattava sut ina chasa d’abitar en l’aglomeraziun da la citad principala Beirut. Tenor medias dal Libanon sajan sis chasas vegnidas destruidas dal tuttafatg. Almain duas persunas, 76 ulteriuras sajan vegnidas blessadas. Aviuns da cumbat hajan sajettà cun var 20 rachetas, scriva l'agentura da novitads tudestga DPA.
Il primminister da l’Israel, Benjamin Netanjahu, ha annunzià da bandunar pli baud New York. Là era el pervia da la debatta generala da l'ONU.L'Israel e la milissa da la Hisbollah attatgan vinavant in l'auter. Aifer in di sajan mortas almain 92 persunas, ha communitgà il ministeri da sanadad libanais. Dapli che 150 persunas sajan blessadas. L'aviatica militara israeliana ha, tenor indicaziuns dal militar, attatgà ier radund 220 miras da la Hisbollah radical-islamica en il Libanon. Tutgà hajan ins tranter auter implants d'infrastructura, indriz da lantschar attatgas sin l'Israel e deposits d'armas.
En plirs lieus en l'Israel, tranter auter era a Tel Aviv, la metropola a la riva, hai dà alarm da rachetas la notg passada. La raschun saja stada ina racheta sajettada dal Jemen, ha communitgà l'armada israeliana. Ins haja pudì tschiffar ella. Gia la mesemna è vegnì activà l'alarm da rachetas a Tel Aviv pervia d'ina racheta da la milissa da la Hisbollah libanaisa.

25 da settember

La Hisbollah ha confermà la mort d’in ulteriur cumandant da la milissa libanaisa. Ibrahim Kubaisi saja vegnì mazzà tar in’attatga israeliana datiers da la chapitala Beirut – ha communitgà la milissa. Ordavant aveva gia l’armada israeliana rapportà che Kubaisi saja vegnì mazzà. Il cumandant da la milissa saja stà responsabel per attatgas cun rachetas sin l’Israel.

24 da settember

Las Naziuns Unidas na patruglieschan betg pli en la regiun da cunfin tranter l’Israel ed il Libanon. Cunquai ch’ils cumbats sajan s’intensivads, saja il privel per las chapellinas blauas memia grond. Quai ha communitgà la missiun da pasch da l'ONU. La cuminanza internaziunala ha appellà a tut las partidas da conflict da sa retegnair. Tenor las autoritads a Beirut èn sulettamain ier 500 persunas vegnidas mazzadas tar attatgas israelianas. L’Israel da sia vart discurra en quest connex d’attatgas sin miras da la milissa terroristica Hisbollah.

23 da settember

Dapi la damaun fa l'aviatica militara da l'Israel attatgas massivas cunter la Hisbollah en il Libanon. Entant ha in pledader da l'armada israeliana appellà a la populaziun en il sid dal pajais da bandunar immediat las chasas, nua che la milissa radicalislamica haja zuppà armas. Avant aveva la Hisbollah attatgà, tenor atgnas indicaziuns, miras en il nord da l'Israel.
Tar las attatgas or da l'aria dal Israel en il Libanon è il dumber da las victimas creschì sin dapli che 350 morts e dapli che 1'200 blessads, quai tenor indicaziuns dal ministeri da sanadad libanais. Tar las attatgas dapi il glindesdi bun'ura en il sid sco er en l'ost dal pajais sajan era 24 uffants vegnids mazzads.
Las attatgas da l'Israel han en mira posiziuns da la milissa radicalislamica Hisbollah ch'attatga da sia vart adina puspè l'Israel. Quest conflict a cumenzà avant var in onn. Las attatgas dad oz da l'Israel en il Libanon èn las pli sanguinusas dapi la davosa gronda guerra tranter ils dus inimis l'onn 2006.

22 da settember

Las gardas revoluziunaras iranaisas (IRGC) han arrestà 12 persunas pervia da spiunascha supponida per il servetsch secret da l'exteriur israelian Mossad. Detagls davart l'identitad dals agents supponids n'èn betg vegnids communitgads. Era tge infurmaziuns secretas ch'els vulevan apparentamain rimnar e transmetter è restà avert. Als arrestads pudess smanatschar la paina da mort sch'els vegnissan sentenziads. Il mars era vegnì executà in agent supponì dal Mossad en in cas sumegliant. Ad el era vegnì rinfatschà d'avair planisà in attatga sin in indriz dal ministeri da defensiun.
L’Israel ha serrà temporarmain l’emettur arab Al Jazeera. La bun’ura haja saja schuldada mascrada entrada cun forza en ils biros da l’interpresa en la Cisjordania. Els hajan decretà ch’ils biros restian serrads per 45 dis. In motiv per questa decisiun n’hajan els betg numnà, scriva Al Jazeera sin la plattafurma X.
En vista a l’escalaziun dal conflict tranter l’Israel e la Hisbollah recumondan ils Stadis Unids a lur burgais da bandunar il Libanon tant pli spert. Quai ha communitgà il ministeri da l’exteriur a Washington. Actualmain dettia anc sgols commerzials. Quai possia dentant sa midar spert, sche la situaziun da segirezza vegnia anc mendra, avertescha il ministeri.
L’aviatica militara da l’Israel ha – tenor atgnas indicaziuns – attatgà ier saira radund 400 miras en il sid dal Libanon, tranter auter rampas per lantschar rachetas. Il medem temp ha la milissa da sia vart attatgà miras en il nord da l’Israel. Indicaziuns davart unfrendas n’han omaduas partidas da conflict betg fatg.

21 da settember

Forzas armadas da l'Israel han tenor atgnas indicaziuns attatgà 180 miras da la milissa schiita Hisbollah en il sid dal pajais vischin Libanon. Durant quels hajan ins destruì tranter auter «millis» indrizs pronts per sajettar rachettas sin l'Israel, ha declerà il militar. Plinavant haja quai dà sajettadas d'artigliaria. Circuls da segirtad libanais han annunzià passa 100 attatgas en il sid dal pajais.
Dal Libanon saja vegnì sajettà var 90 projectils en direcziun dal Israel, quai tenor indicaziuns militaras israelianas. En il nord da l'Israel hai dà sirenas d'avertiment. Rapports da blessads n'hai l'emprim betg dà sin tuttas duas varts.
L’armada israeliana ha attatgà tenor indicaziuns palestinaisas in’anteriura chasa da scola en la citad da Gaza. Almain 22 persunas sajan mortas. Ulteriuras 30 persunas sajan blessadas. En la chasa eran era persunas fugidas – scriva l’autoritad da sanadad palestinaisa. Il militar israelian da sia vart di ch’in center da commando da la Hamas era en l’edifizi. I n’è betg pussaivel da verifitgar a moda independenta las indicaziuns da las duas varts.
En il Cussegl da segirezza da l’ONU ha la Svizra pretendì da deescalar la situaziun en il Proxim Orient. Il dretg umanitar stoppia vegnir resguardà, ha suttastritgà la represchentanza svizra danovamain. La Svizra fetschia gronds quitads per la situaziun en il Proxim Orient. Ella pretenda da terminar il conflict e da realisar ina resoluziun correspundenta. Quella pretenda tranter auter che la milissa Hisbollah sa retiria da la regiun da cunfin tranter il Libanon e l’Israel.
La Hisbollah ha confermà la mort d’Ibrahim Akil, il cumandant d’ina unitad speziala. El saja vegnì mazzà ier tar in’attatga israeliana datiers da la chapitala Beirut. Tenor las autoritads libanaisas èn tut en tut 14 persunas vegnidas mazzadas. Bleras ulteriuras sajan vegnidas blessadas. Tenor l’armada israeliana ha Akil planisà in’attatga sin l’Israel, sumeglianta a quella da la milissa radicalislama Hamas avant bunamain in onn. Er in auter cumandant d’aut rang da la Hisbollah è mort tras l’attatga. I va per Ahmed Wahbi .Las indicaziuns fatgas na pon betg vegnir verifitgadas a moda independenta.

20 da settember

L'armada israeliana ha attatgà tenor atgnas indicaziuns ina mira a Beirut, la chapitala dal Libanon. Ulteriurs detagls n'ha il militar betg numnà. L'attatga haja valì ad in cummandant dals Hisbollah ch'è en ina auta posiziun, uschia rapportan pliras medias, sa referind sin circuls da segirezza. Sch'il cumandant è mort n'è betg cler. Tenor indicaziuns da las autoritads libanaisas èn almains trais persunas mortas. 17 ulteriuras persunas sajan blessadas. Questas indicaziuns na sa laschan betg verefitgar a moda independenta.

19 da settember

L'armada israeliana fa attatgas massivas or da la l'aria cunter la milissa da la Hisbollah en il Libanon. Quai rapportan tant la Hisbollah, sco era l'Israel. Tenor l'armada libanaisa, sa tractia d'ina da las pli grondas undas d'attatgas da l'onn passà. Aifer 20 minutas haja l'armada israeliana attatgà radund 70 miras – era punts per lantschar rachetas.
Il militar israelian ha communitgà ch'els hajan attatgà var 30 da questas punts. Il minister da defensiun da l'Israel, Joav Galant aveva avant annunzià ulteriuras acziuns militaras cunter la Hisbollah.

Il minister da defensiun israelian Joav Gallant discurra d'ina «nova fasa da guerra». Quai suenter ch'i ha dà numerusas explosiuns da tschients pagers e d'apparats da func en il Libanon. Il center da la guerra sa spostia vers nord, pia vers il cunfin cun il Libanon, uschia Gallant. Là datti adina puspè cumbats tranter l'armada israeliana e la milissa da Hisbollah. Davart las explosiuns dals apparats da communicaziun n'ha Gallant ditg nagut. La Hisbollah fa responsabel l'Israel per las attatgas e smanatscha a l'Israel da far vendetga. L'Israel n'è betg s'exprimì en chaussa.

18 da settember

Igl ha dà ulteriuras explosiuns en il Libanon. Tenor agenturas da novitads sajan quella giada funcs explodids. Almain 14 persunas sajan mortas e passa 450 blessadas.
Entaifer sis mais duai la Svizra organisar ina scuntrada dals participants da las Convenziuns da Genevra davart il conflict en il Proxim Orient. La radunanza generala da l'ONU ha surdà ad ella il mandat correspundent la mesemna a New York.
Il minister da la defensiun d'Israel Joav Galant ha annunzià che las truppas e resursas israelianas vegnian a sa focussar sin il nord, nua ch'il pajas ha ses cunfin tar il Libanon.
Pervia da la situaziun extrem tendida vul il Cussegl da segirezza da l'ONU tegnair ina sesida d'urgenza il venderdi.
Suenter l'explosiun da plirs tschient pagers en il Libanon prenda il producent da la marca dals pagers posiziun. Els n'hajan betg producì ils apparats e n'hajan da far nagut cun l'explosiun, scriva la firma cun sedia en il Taiwan. Ils pagers portian lur logo, derivian però d'ina firma ungaraisa. Quella dastgia duvrar il num ed il logo da la firma taiwanaisa, produceschia però sezza ils pagers.
Agents israelians han para preparà ils tschients da pagers da communicaziun ch'èn explodids en il Libanon cun material explosiv – quai tenor rapports da medias. Blers dals uschenumnads pagers derivan d'ina furniziun che la Hisbollah ha survegnì ils ultims dis, ha rapportà il «Wall Street Journal» cun sa referir sin funtaunas crediblas. Ils agents israelians hajan piglià giu la furniziun dals apparats che vegnan producids en il Taiwan. Nov persunas èn mortas e passa 2700 blessads suenter las explosiuns.
Nov persunas èn mortas e passa 2700 blessads suenter las explosiuns. La societad aviatica Swiss ha annullà tut ils sgols da Turitg a Tel Aviv ed enavos. Era veglia la Swiss evitar il spazi d'aria sur l'Israel e l'Iran. Uschia reageschia la Swiss sin ils schabetgs actuals en il Proxim Orient, ha la societad aviatica communitgà. Ils sgols da la mesemna e la gievgia sajan stritgads. Era la Lufthansa stritga tut ils sgols a Tel Aviv sco er a Teheran almain fin damaun.
En vista a las explosiuns en il Libanon vesa il secretari general da la ONU António Guterres indizis per ina escalaziun massiva en il Proxim Orient. «La logica davos l'explosiun da tut quests apparats è natiralmain da far quai sco culp preventiv avant ina operaziun militara pli gronda», ha Guterres ditg a New York. Igl existia «il privel serius d'ina escalaziun dramatica», ha Guterres ditg vinavant. I saja da far tut il pussaivel per evitar quella.

17 da settember

L'Israel sa prepara per ina guerra pli gronda cunter la milissa Hisbollah. Quai ha fatg a savair l'Israel suenter ch'i ha dà mais a la lunga quasi mintga di attatgas vicendaivlas tranter l'armada israeliana e la milissa libanaisa. Ch'i dettia ina schliaziun diplomatica saja adina pli pauc realistic – ha ditg il minister da defensiun Joav Galant envers diplomats americans. La Hisbollah haja lià ses destin vi da quel da la Hamas en la Strivla da Gaza e refusia da terminar il conflict. A moda sumeglianta è er s’exprimì il primminister israelian Benjamin Netanjahu.
Tar explosiuns probablamain coordinadas da recepturs da func purtabels, uschenumnads pagers, èn 2'750 persunas vegnidas blessadas ed otg mazzadas en il Libanon. Quai ha communitgà il minister da sanadad libanais Firas Abiad. Pertutgads sajan surtut commembers da la milissa pro-iranaisa Hisbollah, di il correspundent da l'ARD, Moritz Behrens. La Hisbollah nizzegia pagers per la communicaziun interna. Blers Libanais e bleras Libanaisas supponan che l'Israel haja manipulà ils pagers, ha Behrens manegià. Era l'ambassadur iranais en il Libanon saja vegnì blessà tras in'explosiun – rapportan medias iranaisas.

video

Plirs morts suenter explosiuns da pagers en il Libanon

Or da 10 vor 10 dals 17.09.2024.

laschar ir. Durada: 5 minutas 42 Secundas.

9 da settember

La campagna da vaccinaziun cunter polio (paralisa infantila) en la Strivla da Gaza saja sin buna via. Sco quai che las Naziuns Unidas han communitgà sajan entant – suenter la segunda fasa – passa 446'000 uffants vegnids virolads cunter il virus privlus. Quai correspundia a bunamain 70% da tut ils uffants che duain survegnir la vaccinaziun. Mardi duai cumenzar la terza e davosa fasa da la campagna. Per evitar che la paralisa infantila sa derasa ston passa 90% dals uffants esser virolads. Quai tenor indicaziun da l'Organisaziun mundiala da la sanadad.

2 da settember

En l’Israel ha cumenzà ina chauma generala. Quella duaja cuzzar l'entir di, sco medias localas rapportan. Clamà a la chauma ha il pli grond sindicat dal pajais. L’entir persunal dal servetsch public duaja oz refusar la lavur. Chauma vegnia er fatg a l’eroport internaziunal da Tel Aviv. La finamira saja d’augmentar il squitsch sin il primminister Benjamin Netanjahu en connex cun ils ostagis israelians ch’èn dapi bunamain 11 mais en ils mauns da la Hamas. Al primminister vegn renfatschà da far memia pauc per deliberar ils ostagis. Ier ha l’armada israeliana chattà las baras da sis ostagis.

29 d'avust

En la Sdrivla da Gaza regia il privel ch'il virus da Polio (Kinderlähmung) sa derasa. Perquai è l'Isarel sa cunvegnì cun l'ONU e la WHO dad interrumper la guerra per ina campagna da vaccinaziun durant mintgamai trais dis per la par centrala, en il sid ed en il nord da la Sdrivla da Gaza. Finamira è tenor la WHO da vaccinar 640'000 uffants. Il virus da Polio è vegnì cumprovà puspè per l'emprima giada dapi 25 onns en la Sdrivla da Gaza.

26 d'avust

A Cairo èn ils discurs davart ina pausa da cumbat per Gaza ids a fin senza resultat. Ils intermediaturs e la delegaziun da l’Israel sajan puspè partids, rapportan pliras agenturas da novitads. Ellas sa refereschan ad indicaziuns da forzas da segirezza da l’Egipta. Er ina delegaziun da la Hamas haja puspè bandunà Cairo ier saira. Quai suenter in inscunter cun intermediaturs dal Catar e da l’Egipta, ha communitgà la milissa radical-islama. La Hamas n’ha betg fatg directamain part dals discurs per ina pausa da cumbat. Bittà sumbriva sin ils discurs han las attatgas vicendaivlas da l’Israel e la milissa Hisbollah dumengia marvegl.

22 d'avust

Il cussegl da segirezza da las Naziuns Unidas è da novamain s'occupà da la situaziun en la Strivla da Gaza. Ina cunvegna per ina pausa da cumbat e la liberaziun dals ostagis saja en vista, ha ditg in'ambassadura americana. Ins haja chattà ina via da gidar la populaziun en la regiun, da liberar ils ostagis e da reducir las tensiuns. L'Israel haja approvà ina schliaziun, ussa stoppia era anc l'organisaziun radical-islama Hamas far quai. Per cuntanscher quai stoppian tut ils commembers dal cussegl da segirezza da l'ONU far squitsch sin la Hamas, uschia l'ambassadura plinavant.

21 d'avust

Il minister da l'exteriur american Antony Blinken ha terminà ses viadi en il Proxim Orient suenter discurs cun ils stadis intermediaturs l'Egipta ed il Catar. Resultats concrets enturn in armistizi en la Strivla da Gaza na datti nagins. Avant sia partenza en la chapitala dal Catar Doha aveva Blinken ditg ch'i stoppia dar ils proxims dis ina cunvegna tranter l'Israel e la Hamas.
Il Libanon annunzia ina nova attatga ord l'aria israeliana en il center dal pajais. Tenor indicaziuns libanaisas hai dà almain in mort e 16 blessads. Ordavant aveva l'armada israeliana annunzià attatgas cun rachetas en il nord da l'Israel.

20 d'avust

La Hamas ha crititgà ils ultims pleds dal minister da l'exteriur american Antony Blinken davart las tractativas per in armistizi en il conflict da Gaza. La decleraziun da Blinken ch'il prim-minister israelian Benjamin Netanjahu acceptia ina proposta actualisada chaschunia blers dubis, uschia il represchentant da la Hamas, Osama Hamdan, envers l'agentura da novitads Reuters. La proposta che Blinken menziuneschia na correspundia ni a quai che saja vegnì preschentà ad els ni a quai ch'ins saja sa cunvegnì. La Hamas haja communitgà als intermediaturs ch'i na dovria betg novas tractativas davart ina pausa da cumbat.

19 d'avust

Israel acceptia la proposta per ina pausa da cumbat, ha ditg il minister da l'exteriur dals Stadis Unids Antony Blinken. Las stentas actualas per cuntanscher ina pausa da cumbat en la guerra da Gaza pudessan tut segund esser la davosa pussaivladad per liberar ils ostagis che la Hamas ha rapinà. Uss haja anc l'organisaziun radicalislamica Hamas d'acceptar la cunvegna.

17 d'avust

L'armada israeliana appellescha a la populaziun da pliras regiuns en il center da la Strivla da Gaza da fugir e sa render en segirezza en ina da las uschenumnadas zonas umanitaras. La raschun è che l'armada ha annunzià in ulteriura acziun militara. L'acziun militara saja planisada perquai che l'organisaziun radical islama Hamas sajettia actualmain adina puspè rachetas or da la regiun, uschia l'armada israeliana. L'Israel ha infurmà la populaziun da Gaza cun fegls sgulants.

Ils discurs davart ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza cuntinueschan l'emna proxima. Ins na saja anc betg sa cunvegnì però sajan ins pli datiers d'ina schliaziun che anc avant trais dis ha communitgà il president american Joe Biden. En ina decleraziun communabla dals pajais mediaturs, il Qatar, l'Egipta ed ils Stadis Unids, hai num che represchentants vegnian anc a sclerir detagls averts ils proxims dis. Ins haja preschentà a l'Israel ed a la Hamas ina proposta che correspundia pli u main al plan da pasch preschentà dal president american Joe Biden la fin da matg.

Legenda: A Gaza cuntinueschan las acziuns militaras. Qua a Khan Younis ils 16 d'avust Keystone

Pervia d'in'attatga cun racheta èn mortas en il Libanon almain 9 persunas, ultra da quai sajan 5 persunas blessadas rapporta il ministeri da sanadad libanais. La racheta haja destruì ina chasa en ina citad en il sid dal pajais. L'aviatica militara israeliana da l'autra vart ha communitgà ch'ella haja attatgà la notg in deposit d'armas da la milissa da la Hisbollah libanaisa. Las tensiuns en il Proxim Orient èn s'intensivadas las davosas emnas suenter ch'ina racheta è explodida sin il Plateau dal Golan ch'è occupà da l'Israel. Sin quai ha l'Israel reagì cun assassinar in cumandant d'aut grad da la Hisbollah.

16 d'avust

Ils discurs a Doha, la chapitala dal Qatar, davart ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza èn ids a fin senza resultats concrets. Tenor ils pajais mediaturs, il Qatar, l'Egipta ed ils Stadis Unids, vegnian represchentants anc a sclerir detagls averts ils proxims dis. Ils puncts dispitaivels n'han ils pajais mediaturs però betg numnà. En pli hai num ch'i saja vegnì preschentà a l'Israel ed a la Hamas ina proposta che correspundia pli u main al plan da pasch preschentà dal president american Joe Biden.

14 d'avust

L'Israel po cumprar ulteriur material militar en ils Stadis Unids en la valita da 20 milliardas dollars. Il minister da l'exteriur Antony Blinken ha approvà la vendita. I sa tracta tranter auter da pli che 50 aviuns da cumbat dal tip F-15, da vehichels militars, da muniziun per panzers e rachetas. Per part vegni a durar onns, fin che las furniziuns americanas cumenzan. Tar ils aviuns da cumbat per exempel fin il 2029.

9 d'avust

L’Israel e la milissa radical-islama Hamas duajan reprender ils discurs davart ina pausa da cumbat per la Strivla da Gaza e la deliberaziun dals ostagis. Quai pretendan il Catar, l’Egipta ed ils Stadis Unids ch’intermedieschan tranter las partidas da conflict. Per quest intent han els envidà a discurs ils 15 d’avust. Quels possian avair lieu u a Cairo u a Doha. L’Israel ha gia confermà da trametter ina delegaziun a quest inscunter. La Hamas n’ha anc betg prendì posiziun en chaussa.
L'aut-cumissari per dretgs umans da l'ONU sa mussa schoccà dal minister da finanzas israelian. Tenor medias israelianas ha Smótritg ditg ch'i saja legitim da bloccar rauba d'agid per la Strivla da Gaza, per liberar ils ostagis – e quai era sche 2 milliuns persunas morian là. Tals messadis instigheschian ad odi sin civilists innocents, di l'aut-cumissari Volker Türk. Da laschar murir da fom la populaziun – ubain chastiar collectiv la populaziun – quai sajan crims da guerra, uschia Türk. E quai vegnia examinà. Avant eran la Germania, la Frantscha e l'Uniun europeica gia sa mussads consternids da tals messadis.

7 d'avust

Var in'emna suenter ch'il manader politic da la Hamas Ismail Hanija è vegnì mazzà en la chapitala iranaisa Teheran, ha la gruppaziun radicalislamistica palestinaisa in nov schef. Il nov um a la testa sa numna Yahya Sinwar, sco la Hamas ha communitgà via X. Sinwar vala sco tirafils da l'attatga da la Hamas l'october 2023 sin l'Israel. El viva en in lieu nunenconuschent en la Strivla da Gaza.

4 d'avust

La milissa islamistica Hisbollah ha tenor atgnas indicaziuns sajettà pliras rachetas sin il nord da l’Israel. Quai rapportan las agenturas da novitads AFP e SDA. Per l’ina ord solidaritad cun ils Palestinais en la Strivla da Gaza. Per l’autra sco reacziun sin las attatgas israelianas sin il sid dal Libanon. Tenor indicaziuns israelianas ha il sistem da defensiun «Iron Dome» tschiffà bleras da las rachetas. Indicaziuns davart donns ed unfrendas na datti anc betg.
L’Israel sa prepara sin in’attatga pli gronda. Quella pudess vegnir da differentas varts. Ins haja para disturbà la rait da GPS en la gronda part dal pajais, rapportan medias israelianas. Ellas sa refereschan ad utilisadras ed utilisaders d’apparats da navigar. Era sch’ils utilisaders èn en il center da l’Israel, mussia lur apparat da navigar ch’els sajan a Beirut, damai la chapitala dal Libanon. Las forzas armadas israelianas avevan duvrà quest med gia l’avrigl. Cun disturbar las datas da GPS vulan ellas render pli grev a las dronas da cumbat da chattar lur mira.
La Frantscha cusseglia a sias burgaisas e burgais en l’Iran da bandunar il pajais – almain per il mument. La raschun: il spazi d’aria da l’Iran ed ils eroports dal pajais pudessan vegnir serrads pervi da las tensiuns cun l’Israel. Quai scriva il ministeri da l’exteriur franzos. Avant aveva la Frantscha ed er auters pajais gia cusseglià da bandunar il Libanon. Els teman ina escalaziun militara tranter l’Iran e ses alliads dad ina vart e l’Israel da l’autra vart. La raschun: l’Iran fa responsabel l’Israel per il mazzament dal schef da la Hamas, Ismail Hanija.

3 d'avust

En l'Iran èn passa in tozzel persunas vegnidas arrestadas en connex cun l'attatga sin il manader politic da la Hamas, Ismail Hanija. Quai rapporta la «New York Times» sa referind sin pliras persunas ch'èn involvidas en las investigaziuns. Tranter quels sa chattian collavuraturs dal servetsch secret, emploiads dal militar e da l'albiert a Teheran, nua che Hanjia è vegnì mazzà. Era quest albiert vegn manà dal militar.
D'ina attatga cun dronas en la Cisjordania ha il militar israelian mazzà 5 Palestinais. Quai rapportan ospitals da la regiun. Tenor atgnas indicaziuns haja il militar israelian sajettà sin in vehichel. Tranter las unfrendas sa chattia in cummandant da las brigadas Kassam – la partiziun armada da l'organisaziun terroristica Hamas. Ils 5 umens erian sin via da commetter in'attatga terroristica.

2 d'avust

Il president american Joe Biden ha discurrì al telefon cun il primminister israelian Benjamin Netanjahu davart la situaziun actuala en il Proxim Orient. Biden haja suttastritgà da vinavant sustegnair l’Israel en il cumbat cunter la Hamas en la Strivla da Gaza, la Hisbollah en il Libanon ed ils Huthi en il Jemen – che vegnan tuts sustegnids da l’Iran. Quai ha communitgà la Chas’alva a Washington. Biden sa fetschia gronds quitads pervi da las tensiuns che creschian. Da mazzar il schef da la Hamas n'haja betg fatg meglier la situaziun. I dovria vinavant stentas da de-escalar en la regiun. Fatg part dal discurs haja era la vicepresidenta Kamala Harris.
Millis persunas han prendì part a la sepultura dal schef da la Hamas Ismail Hanija a Doha – la chapitala dal Katar. Parallel a la sepultura a Doha èn era vegnids organisads en auters pajais – per gronda part muslimas – ceremonias da commemoraziun, sco en Tirchia, Indonesia e Pakistan. Quai rapporta Al Jazeera. Hanija è vegnì assassinà mesemna en la chapitala iranaisa Teheran. La regenza da l'Iran ed era la Hamas dattan la culpa a l'Israel. L'Israel n'ha betg confermà quai. Il manader religius iranais Ajatollah Ali Chamenei ha smanatschà l'Israel cun in chasti dir.

1 d'avust

Il Cussegl da segirezza da l’ONU è sa fatschentà cun il mazzament dal schef da la Hamas, Ismail Hanija en l'Iran. L’Iran ha pretendì da la cuminanza internaziunala da chastiar l’Israel per l’attatga. Era la China, la Russia e stadis arabs han crititgà l’Israel en quest connex. L’Israel ha percunter renfatschà a l’Iran da destabilisar l’entira regiun, perquai ch’el sustegnia organisaziuns terroristicas sco la Hamas e la Hisbollah. Ils Stadis Unids e la Gronda Britannia han accentuà che l’Israel haja il dretg da sa defender.

31 da fanadur

Il pli aut manader religius da l'Iran Ajatollah Ali Chamenei, smanatscha a l'Israel cun vendetga – quai suenter che lez hajan assassinà il schef da la Hamas Ismail Hanija en la chapitala iranaisa Teheran. I vegnia a dar in chasti dir, èsi scrit sin la pagina d'internet da Chamenei. Tenor indicaziuns da la Hamas è Hanija mort pervia d'ina attatga israeliana. L'Israel sez n'ha betg anc prendì posiziun. Entant ha l'Iran clamà ad ina sesida da crisa ses cussegl naziunal per segirezza – quai per discutar eventualas reacziuns da l'Iran sin l'attatga.

30 da fanadur

Trais dis suenter in'attatga cun racheta mortala sin il Plateau dal Golan ha l'Israel fatg en la chapitala libanaisa Beirut in'attatga intenziunada sin in cumandant da la milissa schiita Hisbollah. Quai ha rapportà l'armada israeliana.

28 da fanadur

L’ONU e l’UE han appellà l’Israel e la Hisbollah d'agir uss cun tutta precaziun: Quai suenter ch’ina racheta ha tutgà ina plazza da ballape sin il Plateau dal Golan che vegn controllà da l’Israel. Tenor indicaziuns uffizialas èn 12 persunas vegnidas mazzadas, per gronda part uffants e giuvenils. L’ONU e l’UE averteschan d’ina ulteriura escalaziun dal conflict. Il primminister israelian Benjamin Netanjahu ha smanatschà a la Hisbollah da far vendetga. Ordavant ha la milissa islamistica declerà da betg esser responsabla per questa attatga.

25 da fanadur

La regenza israeliana vul scumandar l'ovra d'agid a Palestinais UNRWA e declerar ella sco organisaziun terroristica. Il parlament ha approvà provisoricamain in sboz per ina lescha. L'incumbensà per l'exteriur da l'UE Josep Borrell appellescha a l'Israel da revocar la decisiun e terminar quest «nunsenn». Scumandar la UNRWA muntia d'attatgar la dignitad umana da quels che dependian da l'agid da l'Organisaziun da las Naziuns Unidas, di Borrell sin X. L'Israel renfatscha a l'ovra d'agid, che collavuraturs da l'UNRWA appartegnian a la Hamas radical-islama. Ina examinaziun independenta n'ha dentant chattà naginas cumprovas da quai.

24 da fanadur

Il schef da la regenza israeliana Benjamin Netanjahu ha nizzegià ina represchentaziun davant las duas chombras dal congress american per refusar tut la critica envers l'agir militar da ses pajais en la Strivla da Gaza. Il primminister ch'è sut squitsch en la patria ed en il mund internaziunal è sa laschà celebrar en il capitol a Washington spezialmain dals republicans, ha partì ora en tut las direcziuns cunter critichers ed ha tranter auter numnà las renfatschas da la curt penala internaziunala manzegnas privlusas. Il discurs è vegnì accumpagnà da ferms protests enturn l'edifizi dal parlament en la chapitala americana.

23 da fanadur

Las gruppaziuns palestinaisas rivalisantas Hamas e Fatah s'avischinan. Quai resulta da discurs tranter represchentants da las gruppaziuns en China. Las gruppas sajan sa cunvegnidas da terminar lur dispitas. Ellas hajan suttascrit ina cunvegna correspundenta. L'organisaziun radical islama Hamas aveva stgatschà or da la Sdrivla da Gaza la Fatah l'onn 2007 e controllescha dapi lura la regiun. La Fatah – ina gruppaziun socialista seculara – controllescha la Cisjordania.
L'armada israeliana ha decretà d'evacuar parts da la citads da Chan Yunis en il sid da la Sdrivla da Gaza. La populaziun duaja bandunar lur chasas scriva l'armada e sa render en direcziun vest en in'uschenumnada zona umanitara. La raschun per l'evacuaziun è in engaschi militar planisà cunter l'organisaziun radical-islama Hamas.

22 da fanadur

L’Israel vul puspè negoziar cun la Hamas. Ins veglia trametter ina delegaziun per negoziar davart la liberaziun dals ostagis israelians en la Strivla da Gaza. Quai ha communitgà il primminister israelian Benjamin Netanjahu avant ch’el è partì per discurs en ils Stadis Unids. L’Egipta ed il Catar coordineschan ils discurs indirects tranter las duas partidas da conflict. Fin uss però senza success.
L’Israel ha danovamain attatgà miras da la Hisbollah en il sid dal Libanon. Tranter auter haja ella bumbardà ina rampa per sajettar rachetas ed in post d’observaziun da la milissa terroristica. Quai ha communitgà l’armada israeliana. Ordavant aveva la Hisbollah da sia vart attatgà il nord da l’Israel cun dronas e rachetas.

19 da fanadur

L'occupaziun dals territoris palestinais tras l'Israel è tenor la Dretgira internaziunala a Den Haag illegala. La pli auta dretgira da las Naziuns Unidas constatescha che l'occupaziun n'è betg temporara pli suenter 60 onns e cuntrafa uschia al dretg internaziunal. L'occupaziun stoppia vegnir terminada immediat. L'Israel n'accepta betg l'expertisa da la dretgira, il president Benjamin Netanjahu ha gia annunzià da betg resguardar il cumond. La decisiun n'è betg lianta, duess dentant augmentar il squitsch da chattar ina soluziun per il conflict en la Strivla da Gaza.
En la citad da costa Tel Aviv è detunada ina drona la notg passada. La drona haja tutgà ina chasa datiers da l’ambassada dals Stadis Unids. Ina persuna saja vegnida mazzada ed 8 ulteriuras sajan vegnidas blessadas. Quai han communitgà las forzas da salvament sin la plattafurma X. Tenor indicaziuns da l’armada betg confermadas pudessi sa tractar d’ina drona che saja vegnida sajettada dals rebels da Huthi nà dal Jemen. Per sbagl n’haja dà nagin alarm d’aria.

18 da fanadur

Il port provisoric davant la costa da la Strivla da Gaza, installà dals Americans vegn mess ord funcziun. Tenor l'armada americana haja il port gidà da furnir rauba d'agid en la Strivla da Gaza. L'aua selvadia ha dentant adina puspè donnegià l'installaziun. Sco alternativa per furniziuns en la Strivla da Gaza vesan ils Stadis Unids il port dad Aschdod en l'Israel. La pli gronda sfida restian dentant la malsegirezza e l'anarchia en la Strivla da Gaza, ch'impedeschian la repartiziun da l'agid, hai num da vart dals Americans.

15 da fanadur

La Hamas ha rut giu las tractativas per ina pausa da cumbat cun l'Israel. Quai sco reacziun sin las grevas attatgas israelianas da la sonda en il sid da la Strivla da Gaza. Tenor il ministeri da sanadad palestinais – che vegn controllà da la Hamas – èn passa 90 persunas vegnidas mazzadas tar las attatgas or da l'aria. Tenor indicaziuns israelianas è in dals manaders da la Hamas stà la finamira d'attatga, numnadamain il numer 2, Mohammed Deif. Quel na saja dentant betg vegnì blessà, ha la Hamas pretendì.

13 da fanadur

Suenter la fin dals cumbats en la Strivla da Gaza duaja dar ina regenza transitorica per Gaza e la Cisjordania. Quai propona la milissa radical-islama Hamas. Questa regenza duaja sa cumponer da Palestinais che na fetschian betg part d’ina partida politica. Sclaus duajan uschia esser la Hamas, l’Israel ed er pussanzas estras. La regenza transitorica duaja restar en uffizi enfin ch’i dettia novas elecziuns. Ordavant ha il president american Joe Biden annunzià che la Hamas e l’Israel sajan sa cunvegnids a tscherts puncts da basa per ina cunvegna.

11 da fanadur

Tenor las ONU pateschan bunamain in mez milliun persunas fom en la Sdrivla da Gaza. L'access ad agid e nutriment saja savens restrenschì. Entant cuntinueschian però las tractativas indirectas tranter la Hamas e l'Israel davart in armistizzi e per tut tenor relaschar ils ostagis.
Attatgas e cunterattatgas tranter Israel e Hisbollah: Las milissas schiitas Hisbollah han attatgà or dal Libanon il Plateau dal Golan, occupà da l'Israel.
L’Israel ha intimà la populaziun palestinaisa da bandunar la citad da Gaza. L’ONU ha crititgà quest plan d’evacuaziun: Il dretg umanitar stoppia vegnir resguardà da tut las partidas da conflict. Ils basegns fundamentals da la populaziun stoppia en mintga cas vegnir resguardads, tuttina sche la populaziun restia u fugia. L’armada israeliana ha intimà l’entira populaziun da la citad da fugir tras uschenumnads corridors umanitars en direcziun dal sid da la Strivla da Gaza. Quant blera glieud che viva anc en la citad da Gaza, n’è betg enconuschent. Organisaziuns d’agid discurran da plirs 10'000.

10 da fanadur

Las milissas schiitas Hisbollah han attatgà or dal Libanon il Plateau dal Golan occupà da l'Israel. Ina racheta ha tutgà in auto e mazzà ils passagiers. Cun laschar ir tozzels da rachetas ha la Hisbollah fatg, tenor atgnas indicaziuns, vendetga per in'attatga israeliana en la Siria. Là era ina anteriura guardia persunala dal manader da la Hisbollah vegnì mazzà. L'Israel ha puspè reagì cun novas attatgas or da l'aria en il Libanon. Cunquai creschan las tensiuns al cunfin israelian-libanais.
L'armada israeliana ha sgulà in'attatga ord l'aria sin la citad da Chan Junis en il sid da la Strivla da Gaza. Latiers sajan mortas almain 25 persunas sco quai che l'autoritad da sanadad che vegn controllada da la Hamas rapporta. Tenor in'agentura da novitads sa tracti tar las unfrendas surtut da fugitivs. Il militar israelian percunter ha communitgà che l'attatga saja stada drizzada envers terrorists da la Hamas. Il militar haja appellà l'emna passada dad evacuar la regiun. Rapports davart unfrendas civilas vegnian examinads.

24 da zercladur

La fasa da cumbats grevs da l'Israel cunter la Hamas en la Strivla da Gaza s'avischina ad ina fin. Quai ha ditg il primminister israelian Benjamin Netanjahu. Quai na muntia dentant betg la fin da la guerra cunter la Hamas, ha el accentuà envers l'emettur israelian Channel 14. L'Israel prevesa da transferir parts da las truppas al cunfin cun il Libanon, en il nord dal pajais.

18 da zercladur

En la Strivla da Gaza duain dapli furniziuns d'agid cuntanscher la glieud. Quai ha l'armada israeliana empermess. Perquai ha ella annunzià uschenumnadas «pausas da fieu tacticas» – pia interrupziuns temporaras dals cumbats. Davart dal program alimentar da l'ONU hai num che la situaziun umanitara en la Strivla da Gaza saja vinvant catastrofala. Ins speria ch'i dettia gia baud las pausas da fieu empermessas per ch'era il persunal da l'ONU possia sa muventar a moda segira e proveder la populaziun cun rauba d'agid.
Il squitsch sin il primminister israelian Benjamin Netanjahu vegn pli e pli grond, era da vart da l'atgna populaziun. Danovamain han millis da persunas demonstrà a Jerusalem cunter sia regenza. Ils demonstrants pretendan elecziuns novas anticipadas ed en pli ina cunvegna per pudair deliberar ils ostagis en la Strivla da Gaza. Las emnas passadas hai adina puspè dà protestas en l'Israel, era da vart politica vegn il squitsch pli e pli grond.
Il primminister israelian Benjamin Netanjahu ha schlià il cabinet da guerra. Quai rapportan medias israelianas. Ch'il cabinet da guerra vegnia schlià era vegnì spetgà suenter ch'il politicher d'opposiziun Benny Gantz aveva bandunà il gremi l'emna passada.

14 da zercladur

La Hamas islamistica na sappia tenor atgnas indicaziuns betg quants dals radund 130 ostagis supponids en la Strivla da Gaza che vivan anc. Quai na sappia nagin, ha il pledader da la Hamas Osama Hamndan pretendì en in'intervista cun l'emettur da televisiun CNN. Pir la sonda avevan schuldads israelians liberà 4 ostagis or da la violenza da la Hamas durant in acziun militara en la Strivla da Gaza. Tenor indicaziuns che na sa laschan betg examinar independentamain sajan 274 Palestinais vegnids mazzads. Ils ostagis giogan ina rolla impurtanta tar las tractativas davart in armistizi.

11 da zercladur

L'organisaziun radical-islama Hamas è sco i para pronta d'acceptar la resoluziun da l'ONU per ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza e da tractandar davart ils detagls. Quai rapporta l'agentura da novitads Reuters sa referind ad in pledader da la Hamas. Quel haja ditg che la Hamas acceptia il plan sco era da barattar ostagis israelians cunter praschuniers israelians

Il Cussegl da segirezza da l'ONU ha vuschà per il plan per ina pausa da cumbat en la Strivla da Gaza ch’il president american Joe Biden ha preschentà dacurt. Il pli pussant gremi da las Naziuns Unidas ha approvà ina resoluziun en chaussa. Quai cun 14 vuschs Gea. Sulettamain la Russia è s’abstegnida da la vusch. Avant radund diesch dis ha Biden preschentà in plan da pasch da plirs stgalims. Quel prevesa tranter auter ina pausa da cumbat da sis emnas sco er da laschar liber ils ostagis israelians e praschuniers palestinais.
Las reacziuns sin la resoluziun dal Cussegl da segirezza da l’ONU èn stadas positivas: l’ambassadura americana tar las Naziuns Unidas, Linda Thomas Greenfield, ha discurrì dad in «votum per la pasch». L’Israel haja gia approvà il plan. Sch’er la Hamas saja pronta da far quai, pudess la guerra ir a fin mardi, uschia ha ditg l’ambassadura americana. La milissa radical-islama Hamas ha beneventà la resoluziun en in'emprima reacziun ed accepta sco i para la resoluziun per ina pausa da cumbat. Ella saja pronta da realisar la proposta ensemen cun ils stadis ch'hajan intermedià en chaussa, hai num en ina communicaziun. Per il president palestinais Mahmud Abbas saja la resoluziun in pass en la dretga direcziun.

10 da zercladur

En l’Israel è il minister Benny Gantz sa retratg da la regenza d’urgenza. Il motiv sajan differenzas davart l’avegnir da la Strivla da Gaza. Quai ha ditg l’anteriur minister da defensiun davant las medias. Gantz aveva gia smanatschà da far quest pass, sche la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu na preschentia betg in plan per Gaza per il temp suenter la guerra. L’ultimatum da Gantz è scadì sonda passada. La regenza d’urgenza è vegnida furmada suenter l’attatga terroristica da la Hamas dals 7 d’october.
Il Program alimentar mundial na reparta nagina rauba d’agid pli al port provisoric a Gaza. Quai ha annunzià la directura dal program. L’organisaziun saja preoccupada pervi da la segirezza da ses collavuraturs e sias collavuraturas. Las acziuns en il rest da la strivla cuntinueschian dentant. Sonda passada èn dus magasins da l’organisaziun vegnids attatgads cun rachetas; in collavuratur saja vegnì blessà. Uschespert che la situaziun lubeschia, vegnian els puspè a cuntinuar cun lur lavur al port, uschia la directura dal Program alimentar mundial vinavant.

9 da zercladur

Suenter che l'armada israeliana ha liberà quatter ostagis or dals mauns da la milissa radical-islama Hamas hai danovamain dà demonstraziuns en pliras citads israelianas. A Tel Aviv e Jerusalem sajan millis da persunas idas sin via per demonstrar cunter la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu. Ils demonstrants renfatschian a la regenza ch'ella fetschia memia pauc per che tut ils ostagis vegnian libers. Quai rapportan medias localas. Da l’acziun da salvament sajan ier passa 200 persunas vegnidas mazzadas. Quai rapportan las autoritads palestinaisas che vegnan controlladas da la Hamas. Las indicaziuns na pon betg vegnir verifitgadas a moda independenta.
Ils Stadis Unids han pudì reparar lur port provisoric a la costa da la Strivla da Gaza. Ier sajan bunamain 500 tonnas rauba d’agid vegnidas transportadas a Gaza. La fin da matg avevan vent ed undas donnegià il port. Ils Stadis Unids avevan construì el, cunquai ch’i n’è betg pussibel da transportar avunda rauba d’agid per via terrestra.

8 da zercladur

L'armada israeliana ha liberà quatter ulteriurs ostagis or da la Strivla da Gaza. Sco quai che l'armada ha communitgà sajan ils ostagis vegnids transportads en in ospital. Els sajan èn bun stadi. L'armada israeliana ha deliberà las quatter persunas or dal champ per fugitivs da Nuseirat en il center da la Strivla da Gaza. Ils ostagis ch'han tranter 21 e 40 onns eran tuts vegnids rapinads da l'organisaziun radical-islama Hamas ils 7 d'october durant in festival da musica en l'Israel.
En la Strivla da Gaza datti ina nov'emprova per ina pausa da cumbat. Il minister da l'exteriur american Antony Blinken vegnia a viagiar l'emna proxima en il Proxim Orient, scriva il ministeri da l'exteriur american. En ils discurs giaja per il plan dal president american Joe Biden, co terminar ils cumbats en la Sdrivla da Gaza. Ultra da quai vul Biden che l'organisaziun radical-islama Hamas laschia liber tut ils ostagis israelians e che l'infrastructura destruida en la Sdriva da Gaza vegnia refatga. Fin ussa n'han ni la Hamas ni l'Israel acceptà las propostas americanas.

7 da zercladur

Il secretari general da l’ONU, António Guterres, ha crititgà ferm l’attatga da l’Israel sin ina scola da la UNRWA en il center da la Strivla da Gaza. Localitads da l’ONU stoppian er tar conflicts armads restar intacts. Er ils Stadis Unids pretendan da lur allià da sclerir il cas dal tuttafatg. L’Israel da sia vart pretenda d’avair mazzà terrorists da la Hamas che sajan sa zuppads en la scola. Tenor l'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais èn radund 6'000 persunas stadas en la scola durant l’attatga or da l’aria. Almain 35 persunas sajan vegnidas mazzadas e bleras ulteriuras blessadas.
Il primminister israelian, Benjamin Netanjahu, vegn a tegnair ses pled en il congress dals Stadis Unids ils 24 da fanadur. Quai ha il pledader da la chombra dals represchentants, il republican Mike Johnson, communitgà. Netanjahu duai dar pled e fatg davart l’agir da l’Israel en la Strivla da Gaza suenter las attatgas da la milissa radical-islama da l’october passà. Gia l’entschatta dal mais aveva il primminister da l’Israel acceptà l’invit da Washington. Fin uss n'è la data dentant betg stada enconuschenta.

6 da zercladur

L'armada israeliana ha sgulà in'attatga ord l'aria sin ina scola da l'UNRWA, l'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais en la Strivla da Gaza. En la scola sa chattavia ina basa da l'organisaziun da terror Hamas, communitgescha l'armada israeliana. Tenor indicaziuns da la Hamas èn mortas almain 27 persunas tar l'attatga sin la scola a Nuseirat en il center da la Strivla da Gaza. Numerusas persunas sajan vegnidas blessadas. L'autoritad da sanadad che vegn controllada da la Hamas n'ha fin ussa betg confermà quai. Las indicziuns na pon betg vegnir examinadas.

5 da zercladur

L'Uniun europeica sustegna il plan da pasch per la Strivla da Gaza dal president american Joe Biden. L'UE pretenda che l'Israel e la Hamas acceptian il plan, sco quai che la cumissiun da l'UE communitgescha. Il plan da pasch da Biden pudessia manar ad in armistizi duraivel ed a la liberaziun da tut ils ostagis ch'èn vegnids rapinads en la Strivla da Gaza. Plinavant possia il plan pussibilitar dapli agid umanitar e perquai sustegnia l'UE il plan.

4 da zercladur

La Svizra na duai betg renconuscher la Palestina sco stadi. Quai ha decis il Cussegl naziunal. El ha refusà cleramain ina moziun or da las retschas da la PS. La moziun è stada colliada cun la pretensiun che la Hamas laschia liber tut ils ostagis israelians ch’ella aveva rapinà l’october passà. Tenor il minister da l’exteriur Ignazio Cassis sustegna la Svizra vinavant ina schliaziun da dus stadis. Dal punct da vista dal Cussegl federal èsi dentant il fauss mument da renconuscher la Palestina sco agen stadi.
Ils Stadis Unids pretendan che lur plan da pasch per la Strivla da Gaza vegnia realisà immediatamain. Cunzunt la milissa radical-islama Hamas duaja er approvar il plan preschentà. L’Israel haja, tenor indicaziuns americanas, gia approvà il plan. Perquai han ils Stadis Unids inoltrà ina resoluziun en il Cussegl da segirezza da l’ONU. Er ils stadis G7, la gruppa da las grondas pussanzas economicas democraticas, sustegnan il plan da pasch. Quel prevesa ch’i dettia ina pausa da cumbat e ch’ils ostagis israelians vegnian laschads liber.
L'Israel ha confermà la mort da quatter ulteriurs ostagis ch'eran vegnids rapinads ils 7 d'october da la Hamas. Tar trais da las persunas mazzadas sa tracti dad umens sur 80 onns ch'eran vegnids rapinads or d'in kibuz. Da las radund 250 persunas che la Hamas aveva rapinà sajan probabel anc radund 120 en la Strivla da Gaza. Quantas che vivian anc, na saja betg cler.

2 da zercladur

Il president dals Stadis Unids Joe Biden ha preschentà ier in plan da pasch per la Strivla da Gaza. Plirs ministers israelians han entant smanatschà da bandunar la regenza dal primminister Benjamin Netanjahu, sche la regenza israeliana acceptia quest plan. Quel terminass la guerra senza che las finamiras da la guerra fissan vegnidas cuntanschidas, ha per exempel ditg il minister da finanzas da l’extrema dretga. Sumegliant tuni er dal minister da polizia, medemamain da l’extrema dretga. Percunter beneventa il manader da l’opposiziun, Jair Lapid, il plan da Biden. I saja ina proposta sin maisa che stoppia uss vegnir realisada, uschia Lapid.
L'ovra d'agid da l'ONU per fugitivs palestinais ha interrut sia lavur en la citad da Rafah en il sid da la Strivla da Gaza. La UNRWA haja interrut ils servetschs sanitars ed auters servetschs impurtants en la citad. Quai ha communitgà il schef da l’organisaziun d’agid, Philippe Lazzarini, sin la plattafurma X. Tut ils 36 alloschis d’urgenza sajan uss vids. Dentant lavuria la UNRWA vinavant en la citad Chan Yunis, en il nord da Rafah. Plinavant er en il center da la Strivla da Gaza, nua che radund 1,7 milliuns umans vivian – uschia Lazzarini vinavant.

1 da zercladur

La Svizra sustegn la proposta per in plan da pasch per la strivla da Gaza ch'il president american Joe Biden ha preschentà ier. Ins stoppia puspè stgaffir ina perspectiva politica sin basa d'ina schliaziun cun dus stadis. Quai ha il schef da communicaziun dal departament d'affars exteriurs – Nicolas Bideau – scrit sin la plattafurma X. Tenor l'Israel è la cundiziun per in armistizi durabel la destrucziun da la Hamas. La Hamas da l'autra vart ha communitgà da na betg esser pronta da dar giu la pussanza en la strivla da Gaza avant la retratga da l'Israel.
La regenza israeliana è s'exprimida en connex cun il plan da pasch da trais fasas ch'ils Stadis Unids han preschentà ier. La cundiziun per in armistizi durabel saja anc adina la relaschada da tut ils ostagis e la destrucziun da l'organisaziun terroristica, la Hamas. Quai ha il biro dal schef da regenza israelian – Benjamin Netanjahu – communitgà. La Hamas ha valità la proposta per in plan da pasch en la strivla da Gaza – sco citat – positiv. Il secretari general da l'ONU Antonio Guterres ha signalisà ses sustegn per il plan da pasch.
Il primminister israelian Benjamin Netanjahu duai tegnair in pled davant il congress american. Quai vulan las testas dals republicans e dals democrats. Els han envidà Netanjahu a Washington per declerar co ch'el veglia cuntanscher ch’i dettia ina pasch persistenta en la Strivla da Gaza. Il pledader da la chombra dals represchentants, il republican Mike Johnson, ha publitgà l'invit. In termin exact per la visita dal primminister israelian na vegnia betg numnà en la brev.
Il president american Joe Biden ha preschentà in nov plan da trais fasas per in armistizi en la Strivla da Gaza. La finamira saja da terminar il conflict a lunga vista, da deliberar tut ils ostagis e da pussibilitar la reconstrucziun en la Strivla da Gaza. L'Israel haja elavurà la proposta. Quella vegnia uss preschentada a la milissa radical-islama Hamas. Lezza ha il president american intimà d’approvar la proposta per cumprovar ch'ella veglia vairamain in armistizi. En in'emprima reacziun ha la Hamas valità la proposta sco «positiva».

cuntegn