Siglir tar il cuntegn

Clic Parturir – en l'ospital u tuttina a chasa?

Parturir è ina chaussa emoziunala ed uschia era la decisiun co e nua parturir. 95% da las dunnas en Svizra sa decidan per l'ospital. Ma savevas tge opziuns ch'i dat er anc?

Per in Clic ha Nina Defuns fatg visita en l'ospital, en ina chasa da parturir ed ad ina spendrera che gida tar naschientschas a chasa. En il film visita ella era geniturs ch’han parturì a chasa dal tut senza persunal medicinal.

video
Parturir – en spital u tuttina a chasa?
Or da Clic dals 26.09.2024.
laschar ir. Durada: 36 minutas 31 Secundas.

La naschientscha en l'ospital

La maioritad da las dunnas sa decidan da parturir lur pop u lur poppa en in ospital en accumpagnament da spendreras e medis e medias. En il Grischun pon ins il mument far quai en sis ospitals.

Nus visitain l'Ospital Regiunal Surselva a Glion e faschain part da la saira d’infurmaziun per geniturs vegnints. Qua vesan ils geniturs per l’emprima giada las stanzas da parturir. E nus vulain savair pertge ch'els vulan parturir en l'ospital.

Per mai era quai adina cler. Jau stun a Glion e vuleva adina far la via simpla. Betg far memia cumplitgà e simplamein savair: en tschintg minutas sun jau en l'ospital. Per mes um ed era per mai èsi stà impurtant d'avair questa segirtad.
Autur: Michèle Cabalzar
Frau in einem Raum mit Vorhängen im Hintergrund.
Legenda: Michèle Cabalzar durant la visita en l'ospital. RTR

La chasa da parturir

Ina spendrera oriunda da Morissen ha avert avant bun tschintg onns l’emprima chasa da parturir en il Grischun. Qua pon dunnas vegnir a parturir ordaifer l'ospital e la spendrera Graziella Montalta accumpogna ellas durant quest grond eveniment. Il sa sentir da chasa gidia, tenor la spendrera, durant il process da naschientscha. Ma cler, i po esser ch’ina naschientscha na va betg sco previs. Per quests cas è Graziella preparada.

I dovra adina in plan a ed in plan b. E ti stos adina esser in pass ordavant a la situaziun. E quai è natiralmain schon il «Kunst» da sentir cura ch'igl è finì, cura stos interrumper en favur da la segirtad da mamma ed uffant.
Autur: Graziella Montalta
Frau sitzt auf gelbem Sofa in gemütlichem Wohnzimmer.
Legenda: Graziella Montalta en la chasa da parturir. RTR

Parturir a chasa cun spendrera

Las spendreras che accumpognan naschientschas a chasa san ins en il Grischun dumbrar giu vid in maun. Ina dad ellas è Riccarda Riedi da Masein. Nus dastgain accumpagnar ella sin ina visita tar ina mamma en la pagliola. La mamma ha parturì avant in'emna in pop tar ella a chasa, en las atgnas quatter paraids: ina bella naschientscha e tut è ì bain. Ma era Riccarda sto esser preparada per ils cas critics e tut tenor spetgar in’urella sin agid per mamma ed uffant.  

I dat schon lieus nua ch’jau na sun betg en ina mes’ura en in ospital. La guard jau tut tenor pussaivladad ch’jau hai ina segunda spendrera sco persuna dal fatg. Ed jau stoss propi era pasar giu in zic sch’jau poss far u sch’jau na poss betg responsar quai.
Autur: Riccarda Riedi
Zwei Frauen mit einem Baby in einem Dachzimmer.
Legenda: Riccarda Riedi e Veronika Shearer cun il pop Valentin. RTR
audio
«Clic» davart naschientschas en Grischun – discurs cun Nina Defuns
ord Actualitad dals 26.09.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 7 minutas 40 Secundas.

 La naschientscha senza spendrera

Parturir a chasa, ma persula cun tes partenari, senza persuna dal fatg: pudessas ti ta metter avant quai? Sidonia e Stefan Ueltschi han gì ina naschientscha libra a chasa avant bun in onn. Per els saja quai stà ina naschientscha precis tenor lur giavischs. Per chapir pertge ch’els dus èn sa decidids per ina tala naschientscha giain nus en il film enavos en il temp ed udin da lur sperdita d’in uffant tar ina naschientscha passada.

Nus avain parturì il 2022 ina poppa ch’è morta trais uras suenter la naschientscha. Tut quai che nus avain fatg tras ha manà nus tar questa via da la naschientscha libra. Nus vulevan decider sezs ed esser pli libers.
Autur: Stefan e Sidonia Ueltschi
Mann und Frau mit kleinem Kind draussen vor Landschaft.
Legenda: Stefan e Sidonia Ueltschi a chasa cun Aleya. RTR

Mintgina e mintgin chatta sia via

Il film mussa quatter differentas vias da parturir, quatter differents lieus ed almain quatter differentas filosofias da viver. E la fin sto mintga famiglia chattar l’atgna via. Impurtant è da savair ch'i dat differentas opziuns per parturir, quai ch’è tenor la redactura dal film in grond privilegi. 

La doula – accumpagnadra da la naschientscha

Tar tut quels differents lieus da parturir pon ils geniturs vegnints u la mamma vegninta sa laschar accumpagnar dad ina doula. Ina doula è tenor definiziun ina servienta da la dunna. Doulas accumpognan dunnas u ils geniturs durant e suenter la gravidanza e sustegnan ellas era durant la pagliola, sin nivel psichic ed emoziunal. Ina doula ch'accumpogna naschientschas dapi 14 onns è Edith Caderas da Flem. Nina ha fatg ina spassegiada cun Edith per emprender d'enconuscher meglier la lavur dad ina doula.

video
La doula – accumpagnadra da la naschientscha
Or da Telesguard dals 30.09.2024.
laschar ir. Durada: 3 minutas 46 Secundas.

Clic

Artitgels legids il pli savens