Adrian Camartin (RTR): En in'emna elegia il Cussegl naziunal Vus sco ses nov president e cunquai era sco pli aut Svizzer. Co tuna quai en Vossas ureglias: «Martin Candinas, il pli aut Svizzer»?
Martin Candinas: Igl è fitg spezial dad udir quai ed i dovra segir er anc in temp per s’endisar vi da quella nova funcziun. Dentant las preparativas hai jau fatg, jau crai che jau sun pinà ed i vegn a sa mussar sche quai è propi uschia.
Adrian Camartin : In problem ch'jau ves è ch’il presidi da la Chombra gronda lia a Vus er in zic ils mauns. Vus na pudais betg esser uschè activ ed influenzar la politica a Berna sco quai che Vus avais fatg ils ultims 11 onns. E quai gist cura ch’i vegn decidì en il Parlament federal davart la protecziun dal luf u era davart schluccar las restricziuns per segundas abitaziuns u era per las aclas. Quant vess faschais?
Martin Candinas: Jau ma legrel nunditg sin quai uffizi. Jau hai era vulì quest uffizi, hai gì in cumbat intern en la fracziun per dastgar daventar president dal Cussegl naziunal. E da l’autra vart èn quai gist quellas tematica nua ch'jau vegn a patir fitg da betg pudair influenzar activamain quellas votaziuns. Dentant èsi cler sch’ins vul surpigliar quest uffizi ch’ins na fa betg politica activa durant quai onn. Jau vegn a far quai tenor meglier savair e pudair. Cun quella restricziun stoss jau viver.
Adrian Camartin: L’auter glindesdi na vegn betg ad esser l’emprima giada che Vus sesais sin la sutga presidiala. Ils ultims dus onns avais adina puspè pudì siglir en cura che la presidenta u il president han gì auters termins. E quai ch’è immediat dà en l’ureglia è che Vus avais manà la sesida per rumantsch. Quant preschent vegn il rumantsch ad esser durant Voss onn presidial?
Rumantsch preschent en il Cussegl naziunal
Martin Candinas: Il rumantsch è ina part da mia identitad, da mia persuna. Ed uschia vegn il rumantsch era ad accumpagnar mai en quai onn presidial ed ins vegn ad udir di per di cura che nus avain sessiun la lingua rumantscha. Jau sun dentant conscient che betg tuts han mo plaschair da stuair udir il rumantsch e vi perquai era qua tschertgar in bun equiliber tranter preschientscha dal rumantsch e betg dar sin la gnerva a mias collegas en il Cussegl naziunal.
Adrian Camartin: Gia en Vossa emprima sessiun che Vus manais spetga in emprim punct culminant. L’elecziun da la successura e dal successur da cusseglier federal Ueli Maurer e da cussegliera federala Simonetta Sommaruga. Sco uschiglio mai vegnan las egliadas ad esser drizzadas sin Vus per udir ils pleds «elegida u elegì è...». Avais gia cumenzà a trenar quests pleds avant il spievel? E forsa anc pli impurtant: Tgi decida tge cravatta che Vus purtais quai di?
Elecziun dubla dal Cussegl federal in siemi
Martin Candinas: Quai da vestgadira n’è betg mia fermezza. Quai guard jau cun mia dunna ed ultra da quai avain nus ina buna collega che ha pli baud vendì vestgadira. Ellas accumpognan mai gia il di da mia elecziun ed uschia era il di da l’elecziun dal Cussegl federal. A mai na di tut quai betg la massa mo jau sai ch’i dat pli spert reacziuns pervia da la vestgadira e betg exnum pervia da quai ch’ins di e fa.
Adrian Camartin: Ed avais forsa era gia pinà ina segunda chamischa perquai ch’i pudess vegnir pulit chaud durant quella elecziun?
Martin Candinas: I pudess vegnir pulit chaud ed jau suppon che jau vegn schon a suar in zic cunquai che la fin finala è quai schon in siemi da mintga president dal Cussegl naziunal da dastgar presidiar durant in’elecziun dal Cussegl federal. E ch’igl è gist in’elecziun dubla è natiralmain ina gronda surpraisa e da l’autra vart in immens plaschair. Ins ha natiralmain era grond respect vers quai mument perquai ch’ins sa che bunamain l’entira Svizra è quai di davant la televisiun.