Siglir tar il cuntegn
audio
Sfida luf: Co van auters chantuns enturn cun las visitas dal luf?
Or da Actualitad dals 22.12.2021.
laschar ir. Durada: 4 minutas 32 Secundas.

Lufs en Svizra Co van ins enturn cun il luf en la bassa ?

Basilea-Champagna, Berna e Turitg han vuschà cunter la revisiun da la lescha da chatscha che vuleva tranter auter ch’il luf po vegnir regulà pli simpel. Dentant han era quels chantuns adina puspè visitas dal luf. Co van ils chantuns enturn cun las visitas nunusitadas?

Tar l’emprova da far ina revisiun da la lescha da chatscha s’ha pudì observar che chantuns muntagnards han plitost sustegnì quella entant che chantuns urbans han plitost vuscha cunter. La revisiun vuleva tranter auter ch'i duai vegnir pli simpel da schluppettar il luf.

En Grischun è il luf in tema permanent. Lufs vegnan adina puspè observads e procuran en la politica ed en la populaziun per discussiuns. Dentant betg mo en il chantun Grischun sa derasa il luf adina pli fitg. L’animal chatta era la via en autras parts da la Svizra. Uschia sa preparan divers chantuns, nua ch’il luf vegn vesì sporadicamain, per pudair pussibilitar ina convivenza d’uman e luf.

Tema sporadic

En il chantun Turitg è il luf in visitader rar. En media pon ins cumprovar ina giada l’onn ina observaziun dal luf. L’emprima giada il 2014. Tenor Wolfgang Bollack, il pledader da medias dal chantun da Turitg responsabel, daventa il luf en quel mument ch’el vegn vesì in tema en il chantun. Dentant la discussiun svanescha uschè svelt sco ella è arrivada. Ins va però da quai ora ch'i pudess dar en avegnir dapli lufs singuls che vegnan observads en il chantun da Turitg. I na vegn era betg exclus ch'i pudess sa furmar en avegnir in triep. Per pudair infurmar la populaziun ed oravant tut l’agricultura dal visitader datti in alarm d’SMS. Uschia pon puras e purs en la regiun nua ch’il luf è da viadi trair las mesiras da protecziun che fan da basegn.

Per il mument n’è il luf dentant betg in tema che brischa a Turitg. Era en il parlament n’è quel betg en discussiun. Auter sa preschenta la situaziun en il chantun Berna.

Paucs lufs dentant gronda canera

En il parlament dal chantun Berna è il luf arrivà. Diversas moziuns èn vegnidas inoltradas. La preschientscha dal luf è s'augmentada ils davos onns. Lufs residents datti dentant mo paucs, ma adina puspè passa in u l’auter sin il territori dal chantun Berna. Questa primavaira han ins era schluppettà in emprim luf a Berna; Ina luffa che ha stgarpà passa 50 animals da niz. Quai haja chaschunà anc pli grondas discussiuns tranter aderents ed adversaris dal luf di l’inspectur da chatscha Niklaus Blatter. El va era da quai ora ch'il luf vegn a sa derasar a Berna. Avunda plaz avess il chantun. Ins possia profitar da chantuns che enconuschan gia meglier il luf, di Blatter. Era cun il chantun Grischun sajan ins adina puspè en contact. Pli baud u pli tard pensa l’inspectur da chatscha ch’i vegnia era a dar in triep en il chantun Berna.

Interessà ma betg polarisà

Quest onn è il luf stà per l’emprima giada sin visita en il chantun Basilea-Champagna. La populaziun haja reagì quieta ed interessada, di il responsabel per chatscha e pestga Holger Stockhaus. Era l’agricultura è stada calma. I saja stà in eveniment interessant. Ins suppona ch'in luf è en gir en la regiun Basilea-Champagna, Soloturn ed Argovia.

Uschia ha l’emprima visita dal luf dentant era purtà 7 nursas e chauras mortas. Cun la DNA han ins pudì mussar si ch'igl era il luf. Era quai n’ha betg procurà per grondas discussiuns en la populaziun di Stockhaus. Cun quai che Basilea-Champogna è fitg populà ed i n'ha betg gronds territoris adattads per il luf na tem’ins era betg ch’ins pudess avair in di in triep. Holger Stockhaus è fitg interessà da vesair co l’inscunter cun il luf vegn a sa sviluppar en la populaziun e sche quai ha in influenza sin la tenuta.

RTR actualitad 11:00

Artitgels legids il pli savens