Da vender: vigna per in franc. Quai che tuna sco ina buna offerta è in veritabel problem per la viticultura en il Vallais. L’organisaziun dals viticulturs quinta cun betg damain che 300 hectaras che sajan svanidas ils davos trais onns. Il grond problem n’è dentant betg ch’i vegnia uschia producì pli pauc vin en il Vallais, mabain che adina dapli possessurs da vignas chalan simplamain da cultivar quellas parcellas che na rendan betg pli. Quai saja in privel per ils possessurs da las vignas vischinas, di il viticultur Emmanuel Chassot.
Il vair privel èn las ivas da l’onn passà ch’èn restadas vi da la vit e ch'han la malsogna da la sfarinussa. Quai è in grond privel per tschellas vignas sch’i plova in per dis in suenter l’auter.
Gist per evitar che malsognas sa derasan pretenda la lescha ch’ils possessurs ston stgarpar ora las vits e renatiralisar las parcellas sch’ellas na vegnan betg pli cultivadas e tgiradas en urden. Na vegn quai betg fatg sto la vischnanca far quai e trametter il quint als possessurs.
Autoritads memia passivas
Ma gist quai schabegia darar, crititgescha Emmanuel Chassot. Sco deputà da l’Allianza dal Center en il Cussegl grond dal Vallais ha el perquai confruntà la regenza cun questa situaziun nunpussaivla ed malsegira per tschels viticulturs.
Il cusseglier guvernativ responsabel, ses collega da partida Christophe Darbellay, sustegna bain la pretensiun da Chassot, è dentant da l'opiniun che las vischnancas stoppian qua ademplir lur obligaziuns.
Las vischnancas duain survegliar e denunziar quels possessurs e suenter vegn il chantun ad ordinar da runcar las vits. Nus avain dumandà las vischnancas dad esser bler pli attentas. Jau crai che mintga vischnanca, cunzunt quellas cun bleras vignas han da far lur lavurs il proxim temp.
Uschè simpel na saja quai dentant betg, respunda Christophe Germanier, il president communal da Conthey. Sia vischnanca haja sulet l’onn passà dumbrà 20 vignas abandunadas.
Per nus èsi fitg grev da vesair sch’ina vigna è abandunada sche nus na survegnin nagin avis. I na dat nagin persunal che va mintga di tras las vignas per guardar co la situaziun è. Tar grondas vignas ves’ins quai spert, ma tar pitschnas parcellas che n’èn betg pli cultivadas, èsi per nus fitg grev da registrar quellas.
Ed uschia turna la balla puspè tar ils viticulturs. Chistophe Germanier appellescha numnadamain ad els da sez vegnir activs e d’annunziar a la vischnanca sch’els vesian u audian da vignas abandunadas. Ils vischins sez hajan finalmain il pli grond interess da proteger lur vignas da malsognas e da parasits, è el persvas.