Tar la cumpra da novs aviuns da cumbat è l’incumbensa per affars politics sco cuntrapart cun la Frantscha vegnida da la Cussegliera federala Viola Amherd sezza. Quai ha il departament dad Amherd il VBS admess envers radio SRF. Amherd aveva ditg enfin ussa ch'ella n’haja savì nagut da tractativas cun la Frantscha.
Anc avant in'emna han ils dus departements na betg vulì dir insatge tar quai che Amherd ha accusà ch'els hajan davos il dies dad ella contrahà cun la Frantscha. Uss ha il departament da finanzas e da l'exteriur confirmà che l'incumbensa da contrahar sur affars en cuntrapart politics cun tut ils pajais che produceschan ils aviuns da cumbats saja vegnida da Amherd, la scheffa dal VBS, sezza.
L'istorgia cun la cumpra dals aviuns da cumbat
Cun sis milliardas francs èsi ina da las pli grondas fatschentas d'armament da l'istorgia svizra. La fin da zercladur 2021 ha il Cussegl federal decis da cumprar ils aviuns da cumbat F-35A dals Stadis Unids.
Retschertgas dal SRF radio han mussà ch'anc in'emna avant la cumpra haja il Cussegl federal dumandà la Frantscha per ina confirma ch'els sajan pronts per fatschentas en cuntrapart sche la Svizra cumpra ils aviuns da cumbat franzos «Rafale». Quatter funtaunas independentas hajan confirmà quai envers il radio SRF.
La brev cun la confirma saja lura vegnida enavos da Paris ed haja si la data dals 28 da zercladur. Scrit e suttascrit dal minister d'economia e finanzas Bruno Le Maire. Quai era il temp nua che la Svizra aveva da decider tge aviuns da cumbat ch'i veglian cumprar.
Le Maire haja confirmà duas chaussas:
- Per l'ina che la Frantscha saja pronta da furnir ad otg chantuns da la Svizra ina gronda part da las entradas da taglia dals cunfinaris. Quai sajan sur 10 onns radund 3,5 milliardas francs, sco il departament da finanzas ha calculà.
- Per l'autra che la Frantscha sustegnia la Svizra en tut ils dossiers da la politica europeica.
Brev era per incumbensa dal Cussegl federal
Questa brev haja il minister da finanzas Ueli Maurer tramess per incumbensa dal Cussegl federal durant la sesida dals 23 da zercladur. Ueli Maurer haja classifitgà quest document sco document secret, perquai saja nagut stà public. Tuttina ha la Svizra decis ils 30 da zercladur da cumprar ils aviuns da cumbat F-35 dals Stadis Unids. Sinaquai ha Paris interrut tut las relaziuns diplomaticas impurtantas cun la Svizra.
Tenor indicaziuns dal Departament federal da defensiun haja Viola Amherd gia infurmà il Cussegl federal, ch'il jet american saja stà bler megliers en l'evaluaziun che tut tschels eroplans testads. Uschia saja stà cler, ch'ins possia mo cumprar quel ed i na dettia naginas tractativas pli cun auters pajais. Per il VBS èn ils departaments da finanzas e da l'exteriur stads responsabels davent da l'entschatta per las tractativas.
Sch'i ha dà tractativas, lura senza savida dal departament e da sia scheffa.
Viola Amherd ha cunquai renfatschà al minister da finanzas Ueli Maurer ed al minister da l'exteriur Ignazio Cassis, d'avair fatg tractativas davos ses dies. Sin dumondas concretas, daco ch'il Cussegl federal, e cunquai era Viola Amherd, hajan dumandà ina conferma da Paris, in'emna avant la decisiun, n'hai betg dà respostas concretas. Il schef da communicaziun dal VBS, Renato Kalbermatten, sco era il pledader dal Cussegl federal, André Simonazzi, han renvià sin il fatg, che las sesidas dal Cussegl federal sajan confidenzialas.
