«Ina gronda part dal chantun Vallais saja il mument pertutgà dal privel da schelira», ha ditg Olivier Borgeat, il secretari general da l’uniun da branscha fritga e verdura vallesana, glindesdi sin dumonda da l’agentura da novitad Keystone-SDA. Tant las culturas en la planira sco en las spundas sajan sut observaziun.
Il med il pli impurtant en il cumbat cunter la schelira è da springir ils pumers cun aua. Uschia sa furma ina vetta protegenta enturn ils brumbels che protegian els da temperaturas sut il punct da schelira. Vi da las spundas vegn dà fieu a chandailas sut ils pumers per evitar che las temperaturas sa sbassian memia fitg. Sin terren spundiv èsi main bun da dar aua perquai ch’i pudess dar sbuvaditschs.
Bilantscha pir mez matg
Tar las vignas da vin saja il privel da donns da schelira localmain fitg different, ha ditg Yvan Aymon da l'uniun da branscha per vignas e vins. En las vignas sin terren spundiv vegn il ristg taxà pli pitschen ch'en la planira dal Rodan. L'unda da fradaglia che dura passa in'emna saja dentant en general alarmanta.
Las mesiras preventivas vegnan mantegnidas durant l’entira emna. Propi passà saja il privel da donns da schelira pir suenter mez matg cura ch’ils sontgs da glatsch sajan passads, ha Borgeat da l’uniun da branscha da puma e legums declerà. Pir lura sa laschia la dimensiun dad eventuals donns da schelira stimar.
Situaziun precara en la Svizra orientala
Era en la Svizra orientala regia ina situaziun precara en la pumicultura e la verdura. Donns da schelira na sajan il mument dentant betg da lamentar, ha declerà Reto Leumann dal center da cussegliaziun agricula Arenenberg TG a Keystone-SDA.
Ins haja montà folias tar intgins tschareschers per proteger els da temperaturas bassas. Tge effect che la perioda fraida ha sin las racoltas, saja il mument grev da valitar.