Siglir tar il cuntegn

40’000 accidents ad onn Hobi ristgà: Pertge è viandar uschè privlus?

L’autra vart dal boom da viandar: Il dumber d'accidents è creschì considerablamain ils ultims onns. Quai causa il turissem da massa che sa mova en territoris critics – e l'agen ego.

Gia sco bargnochels raivain nus en ils auts – ed il pli tard cun 30 penda l'emprima giacca termoactiva en la stgaffa da vestgadira: Nus Svizzers essan in pievel da viandants. Perfin ils chamutschs salidan nus a moda bainvulenta, cura che nus chaminain sper els ora.

Uschia è circa il clisché. La realitad è in’autra: mintg'onn datti var 40'000 accidents da sport da muntogna e viandar en Svizra. En media moran onn per onn 53 persunas durant far noss sport popular nr. 1.

Anc ils onns 2000 hai dà mintg'onn «mo» circa 17'700 accidents. L'augment è er la culpa dal boom da viandar che ha cumenzà ils ultims onns en Svizra. Ed: la statistica d'accidents «crescha» cun l'augment da la populaziun. Nua che dapli persunas vivan vegn viandà dapli – per via natirala datti uschia dapli collaps e crudadas.

Però: il dumber d'accidents saja s'augmentà surproporziunalmain durant l'ultim decenni declera Mara Zenhäusern dal Post da cussegliaziun per la prevenziun d'accidents (bfu). Davart ils motivs sa laschia be specular. «Probablamain èn dapli glieud senza experientscha en viadi che n'ha naginas enconuschientschas specificas dals privels da muntogna e che ristgan era dapli.»

Plakat am Bahnsteig mit dem Text 'Checken Sie vor Bergwanderungen nicht nur die Zugverbindungen.'
Legenda: Il post da cussegliaziun per la prevenziun d'accidents appellescha da sa preparar conscienziusamain sin turas da viandar. Memia savens sa perda l'appel. Post da cussegliaziun per la prevenziun d'accidents

Tar blers accidents gioga ultra da quai la survalitaziun da sasez e la mancanza d'attenziun ina rolla. Precis sco la faussa valitaziun da l'aura e dal terren sco era in schlet equipament.

E tge rolla gioga l'ego? Respostas sin quai ha Bernhard Streicher. L'anteriur professer per psicologia sociala e persunalitad è spezialisà sin la perscrutaziun da ristgs. Oz lavura el independent e s'occupa surtut da ristgas per il sport da muntogna.

Uschia è betg auter

Quests ristgs vegnan tenor il psicolog savens percepids memia pauc. En il center stat il plaschair d'esser en la natira libra e da vulair cuntanscher sia finamira dal di. Il privel n’è betg uschè presents.

«I n'è dentant betg uschia che la glieud va en muntogna e pensa: «Oz fatsch jau propi insatge malprudent e tup»«, relativescha Streicher. Empè da quai dettia in effect psicologic che possia avair consequenzas fatalas: Sche nus ans essan decidids per insatge, prendain nus dapli infurmaziuns che pledan per questa decisiun. Infurmaziuns che pledan encunter zuppentain nus.

Curaschi per l'autocritica

Il Cussegl dal psicolog: Restar flexibel ed adattar la ruta a las cundiziuns. «I sa tracta da metter adina puspè en dumonda criticamain l'atgna decisiun.» Vul dir: Betg simplamain ir vinavant rigurusamain, era sch'ins vesa da lunsch ils nivels d'urizi u sche la tura sa mussa pli stentusa che supponì.

Zwei Wanderer betrachten eine Hängebrücke in bergiger Landschaft.
Legenda: Turnar n'è nagina opziun: Uschia vegnan gugent ignoradas tavlas d'avertiment e da scumond, perquai ch'ins na vul betg sa laschar manar giu da sia ruta planisada. U la previsiun da l'aura vegn interpretada in pau optimisticamain. (maletg simbolic) Keystone

Er in auter svilup ha fatg pli privlus il viandar: Las metropolas classicas da muntogna èn cuntanschiblas pli confortabel oz, l'infrastructura ha laschà svanir bleras resistenzas natiralas. «Uschia vegn glieud ch'è equipada mal e che n'ha nagina experientscha extremamain svelt en territoris critics», di Streicher.

Las muntognas èn daventadas pli accessiblas cun il turissem da massa. Ma ellas na perduna anc adina nagins sbagls. Oravant tut per persunas che sa sentan sco en in parc da divertiment.

Streicher concluda: «Durant ils ultims decennis è sa mussada l'idea che mintgin possia far tut. Quai che vegn intermedià damain èn ils privels che vegnan accumpagnads cun quels.»

Nahaufnahme eines Wanderschuhs auf einem Baumstumpf.
Legenda: Partir en sneakers vers la chamona n’è definitivamain betg ina bun'idea. Ma a la fin finala n’èn ins per lunsch ora betg adina sez la culpa: Tar ina lavina u ina bova pon ins simplamain era esser dal fallà temp el fallà lieu. (maletg simbolic) Keystone

Artitgels legids il pli savens