Tenor Richard Atzmüller, schef da l’Uffizi per il svilup dal territori, èsi strusch pussaivel che tuttas 60 vischnancas cun memia grondas zonas da construcziun termineschian a temp las lavurs da dezonaziun.
Dad ina vart sajan ils biros che cusseglian las vischnancas pertutgant dezonaziuns surchargiads. Da l’autra vart dettia quai ulteriurs entardaments sche las vischnancas inoltreschian quasi tuttas enina lur dezonaziuns e planisaziuns al chantun.
Sperdita massiva per proprietaris
Per in proprietari che posseda ina parcella che croda ord la zona da construcziun, munta ina dezonaziun ina spertida da facultad massiva.
Reto Crameri, advocat da proprietaris pertutgads, discurra da terren da construcziun che custa tranter 300 e 1'000 francs il meter quadrat. Suenter ina dezonaziun valia il terren forsa anc 5 francs per meter quadrat.
Pertge èsi da dezonar?
Il 2013 ha il suveran svizzer decidì la revisiun da la lescha da planisaziun dal territori. Lezza preveda dezonaziuns per cuntanscher suandantas finamiras:
- schanegiar la cultira
- impedir construcziun sparpagliada
- construir a moda pli spessa
Las dezonaziuns vegnan exequidas dals chantuns. Il Grischun tutga tar chantuns cun grondas zonas da construcziun: 60 vischnancas grischunas han perquai da redimensiunar lur zonas da construcziun.
Criteris per decider tge parcella dezonar
Per las vischnanas na saja quai betg simpel da decider tge parcellas che stoppian vegnir dezonadas, di Beat Sonder, planisader cirquital. Il chantun haja mess a disposiziun in mussavia per calcular la surfatscha e per localisar las parcellas ch’èn da dezonar.
En emprima lingia vegnian parcellas a l’ur d’ina vischnanca dezonadas – parcellas anc betg preparadas, vul dir senza via e senza lingias d’aua etc. Sche quai na bastia anc betg, stoppian era parcellas gia preparadas vegnir dezonadas.
Tut tenor possian era parcellas amez in vitg esser pertutgadas, di Beat Sonder. Per exempel sch’ins veglia proteger il maletg d’ina vischnanca che sa chattia sut protecziun. En tals cas mettian ins las parcellas pertutgadas en la zona verda.
Stopp da bajegiar u pratica liberala?
Tschertas vischnancas che sa chattan en il process da dezonaziun proseguan ina pratica fitg stricta. Sin terren che pudess vegnir dezonà – pia terren en la zona da planisaziun – na lubeschan ellas nagins novs bajetgs pli fin che las dezonaziuns èn decididas.
Autras vischnancas han ina pratica pli liberala, per exempel Alvra. Là hai perfin dà in pitschen boom da bajegiar en la fracziun da Surava, di Reto Crameri che fa era part da la suprastanza dad Alvra. A Surava avevia quai radund 20 onns dà naginas dumondas da bajegiar pli. Ed uss entaifer curt temp gist quatter dumondas – che la vischnanca haja lubì malgrà squitsch da dezonaziun.
«Nus avain ina tenuta liberala e lain pussibilitar e betg impedir», di Reto Crameri, suprastant dad Alvra cun departement da construcziun.
Alvra haja 170 parcellas en la zona da bajegiar e stoppia reducir quellas sin in dumber da 28 parcellas. Ord vista da la suprastanza dad Alvra è quai bler memia pauc.
Nus vegnin a batter per mintga meter quadrat en la zona da bajegiar