-
Bild 1 von 3Legenda: Tavla d’avertiment a l’entschatta da l’alp Gren. RTR, Reto Pfister -
Bild 2 von 3Legenda: Per proteger endretg ina muntanera dovri bler material. RTR, RETO PFISTER
-
Bild 3 von 3Legenda: L'apparat da spaventar il luf vegn cunzunt en acziun la notg. RTR, Reto Pfister
La situaziun sin las alps da nursas en Surselva è sa midada cumplet ils davos onns. Anc avant paucs onns pudevan ils purs laschar ir las nursas bunamain sco ellas vulevan per las alps enturn. Uss cun l'augment dal dumber da lufs èn els sfurzads da far saivs da protecziun.
Far saiv sin las alps è ina sfida
Ils pasturs na vegnan betg da construir persuls tut las saivs necessarias. Uschia ston ils purs sa gidar. Quai è ina lavur supplementara ch’els ston organisar dasper il manaschi a chasa. La construcziun d’ina saiv da nursas che correspunda a tut las prescripziuns n'è per part strusch pussaivla sin l’alp Gren.
Igl ha grippa, igl ha vallettas, igl ha rusnas, igl ha crappa, atras la val curra il flum. Igl è strusch pussaivel da far saiv, sch’ins sto furar per mintga pal ina rusna. Vidlonder vegn ch’ins sto metter las nursas mintga di insanua auter en ina saiv
Tgi paja?
Ina part dal material da saiv ha il chantun pajà a l’alp. Per las uras da lavur ch’ils purs ston metter a disposiziun, vulan quels vegnir indemnisads. Els na vulan betg purtar persuls las consequenzas che la preschientscha dal luf ha.
Igl è balurd (verrückt) che nus stuain far tut sezs. Il luf n'essan betg nus! Quel na s’auda betg a l’alp! Quel s’auda al chantun e perquai duai lez surpigliar ils custs e la responsabladad.
Avegnir intschert
Co i va vinavant cun l’alp da nursas a Gren è intschert e dependa co la stad actuala va a fin. Sche la sperdita da nursas entras il luf fiss tuttina gronda sco l’onn passà, alura quintan ils purs da Sursaissa strusch pli ch’ella vegniss anc ina giada chargiada.