Scola privata «Vita Allegra» - Sche la muntogna daventa ina stanza da scola

Mintga uffant haja ses agen tempo da sa sviluppar e d'emprender. Tenor la co-manadra da la scola privata «Vita Allegra» Miriam Caderas vegnia tar mintga uffant pli baud u pli tard l'interess per materia da scola. Da betg metter sut squitsch ils uffants en lur process d'emprender, dettia ad els la schanza da pudair sa sviluppar pli libramain, scuvrir lur fermezzas e realisar atgnas ideas.

Per la scola privata lavuran 3 magistras ed in magister, in pèr dad els en pensum parzial. Ils scolars vegnan accumpagnads stretgamain dals magisters per che quels possian valitar nua che l'uffant stat cun sia furmaziun, nua ch'el ha talent e nua ch'el dovra anc sustegn. Uschia pon ils uffants vegnir promovids individualmain e sustegnids en lur agen svilup. Per ina part ha la scola lieu en ina stanza da scola a Favugn, per l'autra dentant era savens ordadora en la natira libra u sin in bain puril. Uschia possian ils uffants era viver lur sforz da sa mover e construir ina colliaziun cun la natira.

Per pudair realisar il plan d'instrucziun 21 lavura la scola privata cun ils cudeschs da scola obligatorica. Bler material da scola vegn era realisà a moda creativa en projects. Uschia han ils scolars per exempel rimnà il cumenzament da quest onn cristals durant in'excursiun en il territori dal Beverin. En stanza da scola vegn il tema elavurà uschia, ch'ils uffants tractan la furmaziun da la terra, studegian las furmas dals cristals en geometria e scrivan ina preschentaziun davart lur di aventurus.

Fin a la terza classa na vegnan emessas naginas notas a las scolaras ed als scolars. Actualmain han 9 scolaras e scolars cumenzà l'onn da scola. Quels èn tranter 7 e 10 onns vegls, uschia che la scola privata ha cumenzà cun la purschida d'ina scola primara. Cun il temp vulessan els era porscher in stgalim superiur. Per l'instrucziun na vegnan ils uffants betg partids strictamain tenor vegliadetgna en classas mabain scolads ensemen, per ch'ils uffants en lur differents stgalims da svilup possian profitar in da l'auter.

Situaziun giuridica per scolas privatas

Per pudair porscher in'alternativa a la scola populara en furma d'ina scola privata èn las leschas differentas da chantun a chantun. Per survegnir ina lubientscha en il Grischun, dastgan vegnir engaschads sulettamain magisters scolads. A partir da la terza classa ston vegnir fatgs attestats cun notas, plinavant sto il plan d'instrucziun 21 vegnir resguardà ed era las scolas privatas vegnan controlladas d'inspecturs. Cun resguardar las prescripziuns chantunalas pon las scolaras ed ils scolars da tut temp puspè midar ad ina scola populara e vegnan preparads era per la vita professiunala u scolas superiuras sco il gimnasi.

Scolas privatas na vegnan betg sustegnidas finanzialmain dal chantun, perquai ston tut ils custs che resultan vegnir surpigliads dals geniturs u da las persunas d’assistenza. Quellas muntan en il cas da la scola «Vita Allegra» per in uffant circa 1'000 francs e per dus uffants circa 1'300 francs per mais.