I saja da concentrar las resursas là nua che la problematica saja la pli gronda, hai num en la communicaziun dal Departament per infrastructura energia e traffic dal Grischun. Perquai dumonda il chantun l'Uffizi federal d'ambient per lubientscha da sajettar en tut 27 lufs. Cun quai vul el nizzegiar las pussaivladads da la nova ordinaziun da chatscha che lubescha da regular lufs senza ch'els han chaschunà donns ubain dad eliminar entirs trieps ch'èn sa cumportads problematicamain.
Per questa emprima fasa (december 2023 – fin schaner 2024) ha il chantun tenor la cussegliera guvernativa responsabla, Carmelia Maissen, trais finamiras:
- pudair regular là nua ch'i ha dà fin uss ils pli gronds conflicts
- stabilisar uschia che la populaziun da lufs na creschia betg vinavant uschè exponenzialmain
- ils lufs che restan duain puspè esser pli temelitgs
Ils trieps dal Vorab, da Stagias, dal Corn da Lantsch e da Beverin duain vegnir eliminads dal tuttafatg. Singuls lufs dals triep dal Jatzhorn a Tavau e dal triep Rügiul en il Puschlav duessan medemamain vegnir sajettads. Las dumondas da regular sto l'Uffizi federal da l'ambient uss respunder. Il chantun haja sper la dumonda actuala gia la permissiun da sajettar tut en tut 17 luffins dals trieps da Valgronda, Stagias, Vorab, Moesola e Corn da Lantsch.
Agid da chatschaders e chatschadras
Per pudair sajettar ils lufs avant il favrer 2024 e cuntanscher il pli grond effect pussaivel sin la proxima stagiun da pasculaziun, saja la regenza en contact cun l'Uniun chantunala da chatschaders e chatschadras da patenta. Sche pussaivel, duain ils lufs vegnir sajettads en il rom da la chatscha speziala en las regiuns pertutgadas. Sa participar a la chatscha da lufs pon be chatschaders inscrits en las regiuns correspundentas. Plinavant survegnan els er anc instrucziuns da l'Uffizi da chatscha, uschia il responsabel Arno Puorger.
Las mesiras duain impedir durant la proxima stagiun da pasculaziun las attatgas dals trieps da lufs da Stagias e Vorab sin arments sco er la superaziun repetida da mesiras per la protecziun da muntaneras tras ils trieps da lufs dal Beverin e dal Corn da Lantsch. Tant las attatgas dals trieps da Stagias e Vorab sin arment sco er la superaziun repetida da mesiras da protecziun entras ils trieps dal Beverin e dal Corn da Lantsch èn cumprovadas.
La regulaziun preventiva dal luf è pussaivla davent dal prim da december fin ils 31 da schaner 2024. Ils responsabels dal chantun èn da buna speranza che l'Uffizi federal d'ambient dettia las lubientschas per sajettar tut ils trieps. Il pli tard mez november duai la resposta da la Confederaziun esser sin maisa.
Anc inqual dumonda averta
Sajettar in entir triep da lufs saja fitg pretensius ed i na saja betg pussaivel da dir sch'i reussescha u betg, ha ditg Arno Puorger vinavant. Er saja l'emprima giada ch'il chantun emprova da sajettar plirs trieps e quai cumplettamain. Quai saja ina nova situaziun per tut ils pertutgads, ha la cussegliera guvernativa, Carmelia Maissen accentuà.
Sch'i vegn era en l'avegnir sajettà tants lufs n'ha ella betg pudì dir. Ins sappia anc memia pauc e saja en ina fasa nua ch'ins stoppia rimnar experientschas. Gia cler saja però che la regulaziun dals lufs vegnia a daventar in pensum permanent, uschia sco il chantun reguleschia er la populaziun da capricorns che sajan medemamain animals protegìds.