Siglir tar il cuntegn
video
Il president communal da Lostallo explitgescha ils donns en la vischnanca
Or da Telesguard dals 27.06.2024.
laschar ir. Durada: 4 minutas 1 Secunda.

Mesolcina In'emna suenter las malauras

Venderdi passà hai pluvì tant sco anc bunamain mai en la Val Mesolcina. Ina bova a Sorte ha destruì ina part dal vitg. Ina persuna è vegnida chattada viva ed ina morta, duas persunas restan sparidas.

Las malauras en la Mesolcina il venderdi passà han fatg donns da 38 milliuns francs. Ins quinta cun radund 200 edifizis donnegiads. Quatter persunas èn vegnidas sutterradas d'ina bova a Sorte.

video
Co hai pudì vegnir tar la catastrofa a Lostallo?
Or da Telesguard dals 26.06.2024.
laschar ir. Durada: 4 minutas 1 Secunda.

Ina dunna è vegnida salvada viva, in um han ins chattà mort. La tschertga da duas ulteriuras persunas cuntinuescha. A Grono ha la polizia chattà ina dunna morta en il flum Moesa. I pudess sa tractar d'ina da las duas persunas sparidas.

Plievgia extrem ferma

Daniela Schmucki da SRF Meteo ha ditg: «En dus dis èn bunamain 125 milimeters plievgia vegnids ensemen. Per Grono è quai en media bunamain 80% da la plievgia dal zercladur. Era problematic èsi stà ch'igl ha il venderdi saira dà 60 millimeters plievgia aifer in'ura.»

Da las malauras èn er las vias en Mesolcina pertutgadas. L'autostrada A13 è destruida sin plirs tschancuns. Tenor il vicedirectur da l'Uffizi federal da vias duai l'autostrada esser averta puspè ils 10 da fanadur sin mintgamai in vial.

audio
In'emna suenter la bova a Lostallo
ord Actualitad dals 28.06.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 3 minutas 52 Secundas.

Il venderdi avantmezdi era la situaziun da privel en il Grischun anc betg critica. En il decurs dal suentermezdi era'la però sa pegiurada. Il chantun ha uffizialmain avertì dal privel d'inundaziuns en la Mesolcina. Quai suenter ch'in sbuvaditsch aveva gia bloccà l'autostrada A13 tranter Roveredo (GR) e Lumino (TI).

La vischnanca da Lostallo discurra da donns da 38 milliuns francs

20 milliuns francs donns sulettamain vi d’edifizis, vias ed infrastructura – ed en tut muntan quels a 38 milliuns francs. Quai ha la vischnanca Lostallo annunzià avant las medias, cun preschentar in’emprima stimaziun da l’inventari donnegià e dals custs.

Il president communal da Lostallo Nicola Giudicetti è dapi venderdi passà vi da organisar e coordinar cun blera glieud en differentas linguas. Uschia ch'el ha er midà il discurs da talian sin tudestg e puspè enavos. Temp per studegiar tge ch'el fa insumma n’ha el betg propi gì.

audio
Tura cun il president communal da Lostallo
ord Actualitad dals 26.06.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 10 Secundas.

Pertutgada da las malauras è ina surfatscha totala da radund 100 ha. Tschintg edifizis èn cumplettamain destruids, da quai 3 chasas. L’Assicuranza d'edifizis dal Grischun ha survegnì fin la gievgia 100 fin 130 annunzias da donns. Ella quinta, sin fundament d’ina emprima stimaziun, che radund 200 edifizis èn donnegiads. Per curclar ils donns ha la vischnanca lantschà in appel a donaziuns.

audio
Mesolcina: la vischnanca da Lostallo ha infurmà davart ils donns
ord Actualitad dals 27.06.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 4 minutas 58 Secundas.

Il president è stà al lieu per sa far in maletg dals donns. A Sorte ha ina bova destruì dal tuttafatg trais chasas, en auters lieus èn tschalers emplenids cun aua e glitta.

video
Gronda solidaritad en Mesolcina. La glieud sa gida nua ch’ella po.
Or da Telesguard dals 25.06.2024.
laschar ir. Durada: 3 minutas 7 Secundas.

Privel per corp ed olma

Ina da las quatter persunas sparidas han las forzas d'agid pudì salvar viva la sonda marvegl e la transportar en l'ospital. La dunna haja pudì activar sut ils craps sin ses telefonin l'applicaziun da la Guardia aviatica svizra da salvament (Rega). Uschia ha ella pudì vegnir salvada. Corporalmain giaja quai tenor las circumstanzas bain.

Ina persuna sparida è vegnida chattada morta, i sa tractia d'in um, ha il maina-acziun ditg ad ina conferenza da medias. Tschertgà è vegnì cun chauns, dronas ed helicopters, era cun sustegn da l'armada. La sonda s'han radund 200 persunas sa participà a l'acziun da tschertgar e rumir.

Pleds da solidaritad e sustegn

Ad ina conferenza da medias da la dumengia suentermezdi han il cusseglier federal Ignazio Cassis, il president da la regenza grischuna Jon Domenic Parolini, il president da la regenza tessinaisa Christian Vitta, il maina-acziun da la Polizia chantunala dal Grischun William Kloter ed il president communal da Lostallo Nicola Giudicetti infurmà davart la situaziun actuala.

Vitiers vi dals morts ed ils donns han tozzels da persunas en las regiuns Mesolcina e Calanca stuì bandunar lur chasas.

Il president da la regenza grischuna Jon Domenic Parolini ha garantì a las vischnancas pertutgadas la collavuraziun ed il sustegn. Er il president da la regenza tessinaisa Christian Vitta è sa solidarisà cun la populaziun pertutgada.

Reconstruir l'A13

Tranter Lostallo e Mesocco è l'autostrada donnegiada, perquai ch'ina bova ha manà enturn il flum. Quel haja lavà or la terra sut la via sin in tschancun da 200 meters. Ina part da la via è crudada davent.

Las lavurs da reparatura avanzian bain tar l'autostrada A13 a Lostallo. L'emprim sto la Moesa vegnir manada enavos en ses vegl letg dal flum. Suenter sto il terren puspè vegnir emplenids. La finamira saja d'avair il fanadur puspè mintgamai in vial avert. Per dus vials stoppian ins quintar ch'i va anc fin la fin da l'onn.

Actualmain lavurian ils baggers al limit. Suenter ch'intgins grips èn vegnids siglientads, duain quels vegnir transportads davent cun l'aua dal flum. En il medem mument vegn puspè emplenì si là nua che l'aual aveva avant intgins dis lavà davent material. Sinaquai possia la via vegnir renovada.

Ovras idraulicas ord funcziun

L'Axpo ha mess ord funcziun sis ovras idraulicas suenter las auas grondas en la Mesolcina. Intginas ovras sajan donnegiadas e stoppian vegnir reparadas, communitgescha il concern d'energia. Tut las ovras idraulicas hajan ins dentant sclaus a moda controllada ed en in stadi segir.

audio
In'ovra damain n'ha strusch consequenzas
ord Actualitad dals 24.06.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 2 minutas 3 Secundas.

RTR actualitad 08:00

Artitgels legids il pli savens