L'idea ha Andreas Moser, manader servetschs communals, gì il 2017. Da santeris en la Bassa è el stà inspirà ed ha sinaquai preschentà sia idea als da Panaduz. El haja gì da far bain in pau lavur da persvasiun. Ma la fin finala eran tuts persvas – era ils dus spirituals dal vitg.
-
Bild 1 von 5Legenda: Andreas Weber El è l'iniziant dal santeri da guaud a Panaduz. RTR, Seraina Derungs -
Bild 2 von 5Legenda: Nagins nums Be cifras marcan las 100 plantas nua ch'ins po laschar satrar. Mintgin po decider sez, sch'el u ella vul ina plachetta cun cifas u las inizialas. RTR, Seraina Derungs
-
Bild 3 von 5Legenda: Ina planta da fossa RTR, Seraina Derungs
-
Bild 4 von 5Legenda: Il guaud da santeri a Panaduz RTR, Seraina Derungs
-
Bild 5 von 5Legenda: Mintgin dastga ir a spass tras il guaud I na dat naginas restricziuns per visitar il santeri. El è avert 365 dis l'onn. Be l'unviern po quai esser, ch'ins na po betg visitar la planta da ses defunct. RTR, Seraina Derungs
Ina nova furma
Il santeri è en il guaud ed ins po tscherner la planta, nua ch'ins vul vegnir sutterrà ina giada. La schelta è gronda, en total stattan 100 plantas a disposiziun sin ina surfatscha da quatter hectaras. 11 da quellas èn gia occupadas.
- 54 pigns
- 10 lareschs
- 31 tieus
- 6 faus
Nagina decoraziun
Damai ch'il santeri è en il guaud, valan era las «reglas» da guaud. Vul dir, igl è scumandà da metter nà fluras, perquai che la lescha da guaud scumonda en general da plantar flurs en guauds en Svizra. I possia dar, ch'i saja in pitschen anghel u cristal là, quai saja lura en urden. Però pli grondas chaussas n'èn betg lubidas sco decoraziun e vegnan lura allontanadas.
Varts negativas e nunspetgadas
Avant che avrir il santeri ha Andreas Weber, ensemen cun selviculturs, allontanà plantas flaivlas che pudessan cupitgar. Plinavant hajan els concepì e chavà novs trutgs tras il guaud. Quai apprezieschia la glieud fitg.
Ma tuttina avevan els in tschert respect dal project. Co vegn la glieud a reagir? Vegnan els ad ir tras il guaud u guntgir el?
Vegnì èsi la finala tut auter. Il resun è oramai positiv davart il santeri en il guaud. Persunas turnan gugent, er suenter la sepultura.
In santeri per mintgin che vul
Laschar sepulir po mintgin che vul a Panaduz en il santeri da guaud. Era betg-burgais dal vitg. Principalmain vegnian persunas, ch'han gì ina relaziun cun la natira, ch'eran gugent là.
Da purla a purla - en il ver senn dal pled
Il bi vid in santeri da guaud è, tenor Andreas Weber, ch'ins possia serrar il ciclus da la vita. Sco quai ch'i vegn ditg en la Bibla, èn ins purla e daventa purla. Cun svidar ora la tschendra (vaschès na vegnan betg sepulids en il guaud) giascha la pulvra puspè enavos en la natira. Ella nutrescha la planta per pudair crescher vinavant.