Las vischnancas grischunas Domat, Landquart, Poschiavo, Puntraschigna, Lumnezia e Stussavgia han introducì la votaziun electronica en ina fasa d’emprova. Dapi ils 3 da mars 2024 pon las votantas ed ils votants da questas vischnancas decider sch’ellas vulan dar giu la vusch via telefonin e tablet enstagl da trametter ils cedels da votar per posta u schizunt deponer els en l’urna. La dumengia passada han las votantas ed ils votants da las vischnancas d’emprova pudì far diever da la votaziun electronica gia per la terza giada. En la vischnanca Stussavgia è prest la mesadad da las votantas e dals votants sa decidids per la varianta digitala da vuschar.
Tantas vuschs electronicas sco a scrit
Quai tradescha Toni Theus, responsabel en l’administraziun communala tranter auter per las elecziuns. «Fin uss èn bundant 130 votantas e votants da la vischnanca Stussavgia s’annunziads per votar electronic.» Quai na para betg gist bler visavi a las passa 780 persunas cun dretg da vuschar en la vischnanca gualsra. Sco i para s’annunzian dentant quels che van pli stedi a vuschar per la varianta electronica. Da las 130 annunziadas ed annunziads per la votaziun electronica han 60 votantas e votants la finala era vuschà via tablet u telefonin en Stussavgia la fin da l’emna passada.
La votaziun n’ha en general betg procurà per grondas undas en nossa vischnanca.
Betg bler dapli votantas e votants èn numnadamain sa decidids da dar giu lur parairi a scrit. Il suveran lumnezian n’ha betg sulet gì la pussaivladad dad s’exprimer en fatschentas chantunalas e federalas. La via digitala è era stada averta la fin da l’emna passada per las elecziuns communalas.
Administraziun distgargiada
E quai è succedì per cumplaina cuntentientscha dal president communal Daniel Solèr. Betg mo perquai che sia reelecziun è reussida, mabain perquai ch’il sistem d’eleger e la collavuraziun cun l’administraziun chantunala ha funcziunà. «Grazia al sistem electronic vegn nossa administraziun distgargiada.» Gia ordavant sto la vischnanca trametter damain material da votaziun. Distgargiada vegn l’administraziun cunzunt da votaziuns cun elecziuns che dattan bler da dumbrar. Daniel Solèr fa attent che las vuschs electronicas arrivan a Cuira sin la plattafurma dal chantun – e la vischnanca possia dumbrar ensemen las vuschs electronicas cun l’atgna dumbraziun dals cedels da vuschar a scrit. La vischnanca noda 250 registraziuns da vuschar electronic. Era quai na para betg bler visavi al dumber total da 1’730 persunas cun dretg da vuschar en Lumnezia. Quantas da las votantas e dals votants che han sa laschà registrar èn la finala sa participadas a las elecziuns da la fin da l’emna n’ha Daniel Solèr betg pudì dir.
Jau suppon dentant che la plipart è sa participada a las elecziuns.
Tranter 33% e 37% da las persunas cun dretg da vuschar èn sa participadas a las elecziuns communalas. Ord vesta dal president communal è la varianta da votar electronic l’avegnir. «Cunzunt sch’ins vul intimar la giuventetgna dad ir a votar.» Remplazzar la votaziun a scrit na vegn la varianta electronica dentant betg, almain betg a curta vista, manegia Daniel Solèr. E l’administraziun communala vegn gia en curt a preparar il segund scrutini per las elecziuns communalas planisadas il favrer da l’onn proxim. Quellas preparativas ston pervia dal sistem electronic succeder pli baud, accentuescha il president communal.
La vischnanca Stussavgia ha medemamain previs elecziuns communalas e quai ils 6 d’october 2024. Elecziuns che succedan a l’urna, a scrit a la moda veglia sco quai che Toni Theus di. «Jau manegel dentant che nus vegnin baud u tard a schlargiar la votaziun electronica sin nivel communal.» El discurra da sulet singuls incaps che l’elecziun electronica haja chaschunà. «Singuls èn stads pendids sin via electronica magari perquai ch’els n’han betg terminà il proceder correct.» Questas persunas ha l’administraziun communala pudì contactar. Co la votaziun electronica funcziunescha ord vista dal chantun n’è il mument betg stà d’eruir. La pagina dal chantun tradescha dentant, ch’igl è previs da laschar sa participar dapli vischnancas a la votaziun electronica en il decurs da l’onn 2025.
