Sco quai ch'in studi da l'Institut pastoralsociologic svizzer mussa, haja la publicaziun da l'abus sexual entaifer la baselgia catolica gì ina gronda influenza sin las extradas dal davos onn. Era tar nus en il Grischun. La statistica mussa che 2'000 Grischunas e Grischuns han mussà il dies a la baselgia catolica – pia dubel uschè bleras sco l’onn avant. Cun quai saja bunamain stà da quintar, sco quai che Urs Winter da l'Institut pastoralsociologic svizzer declera.
En vista a las bleras extradas da la baselgia vul la baselgia catolica chattar il dialog cun sias commembras e ses commembers. Per quai ha la baselgia catolica dal chantun turitg lantschà ina campagna ed in di da telefon ils 10-12-2024. Era l'uvestg da Cuira Joseph Maria Bonnemain ha respundì persunalmain dumondas al telefon.
Cun l'acziun veglia la baselgia dar la pussaivladad d'adressar tut il problems, patratgs e malsegirtads. Envers l'agentura da novitads Keystone-SDA ha l'uvestg da Cuira ditg ch'el saja conscient ch'i possia dar critica al telefon. Critica fundada gidia dentant a la baselgia da far in pass enavant.
L'acziun da telefon stat en connex cun ina retschertga davart la reputaziun da la baselgia catolica. Ils resultats vegnan publitgads l'entschatta dal 2025.
Emprims resultats mussian che 18% dals catolics e catolicas hajan gia ponderà d'extrar. La reputaziun pateschia oravant tut pervi dals scandals d'abus sexual e da las emprovas da zuppentar quels sco era dal retard cun refurmas per l'egualitad d'um e dunna.
Bleras persunas èn stadas spaventadas, vilentadas e trumpadas da lur baselgia – perquai èn millis persunas sortidas.
Cunzunt per persunas che hajan gia avant mess en dumonda tschertas valurs da la baselgia catolica, dettia uschè in eveniment, sco la publicaziun dal studi d'abus sexual, la motivaziun finala d'extrar da la baselgia, uschia Urs Winter plinavant. Il pli tard cura ch’i giaja lura d'emplenir la declaranza da taglia, tschentian bleras e blers la dumonda: Vi jau propi sustegnair questa instituziun?
Era la baselgia evangelic-refurmada è pertutgada
En il chantun Grischun è la cifra d'extradas creschida da radund 1'000 sin 1'500, pia in plus da 50%. Las raschuns sajan diversas, ina saja dentant centrala, sco quai che Urs Winter declera. Umans na distinguian betg, sch’els sajan catolics u refurmads. Tut vegni pachetà en ina chista cun il titel “baselgia”. Uschia han ils rapports d’abus entaifer la baselgia catolica era gì ina influenza sin las extradas da la baselgia refurmada.
Quai po era Erika Cahenzli, presidenta dal cussegl-baselgia evangelic-refurmà dal chantun Grischun, confermà. 50% dapli extradas cumpareglià cun l'onn precedent – quai fetschia mal ed els deploreschian la situaziun zunt fitg, uschia Erika Cahenzli.
Omaduas baselgias èn pertutgadas dad extradas
-
Bild 1 von 2Legenda: Erika Cahenzli Presidenta dal cussegl-baselgia evangelic-refurmà dal Grischun. RTR
-
Bild 2 von 2Legenda: Thomas Bergamin President da la cumissiun administrativa da la Baselgia catolica dal Grischun. RTR
Motivs da sortir da la baselgia
Tenor Thomas Bergamin, president da la cumissiun administrativa da la Baselgia catolica dal Grischun, haja il studi d'abus sexual entaifer la baselgia catolica segiramain gì ina gronda influenza sin las bleras extradas. Dentant constateschian els era che intginas persunas hajan duvrà quest studi d’abus sexual sco stgisa per spargnar raps. E quai saja fitg donn. La fin manchian exact quels raps en la cassa da las plaivs per far dal bun en la cuminanza avant lieu, uschia Thomas Bergamin plinavant. Questas raschuns po er Erika Cahenzli suttastritgar.
L’ura da religiun è ina oasa da tempra religius-meditativa cun novitads or dal mund da las religiuns, predi/meditaziun e dapli.
Per pudair abunar quest podcast duvrais Vus ina software cumpatibla cun podcast u ina app. Sche Vossa app n'è betg en la glista sura, lura pudais copiar la feed URL manual en Vossa app da podcast u software.
Mesiras per reducir il dumber d’extradas
Tge sto sa midar per che las baselgias vegnian da tegnair lur cartentas e cartents? Erika Cahenzli ha ina clera visiun: Rinforzar il dialog cun la societad.
Jau vi chattar il dialog cun la societad e tschentar la dumonda: Tge dovra la societad da la baselgia?
Per crear quest dialog saja central dad ir tranter la glieud e da sa participar a la societad, saja quai cun porscher divers workshops u cun sustegnair instituziuns socialas sco per exempel ina Caritas. Ed era Thomas Bergamin, parta quest avis. El accentuescha plinavant ch'i saja era impurtant da communitgar activamain davart ils servetschs che la baselgia fetschia, sco per exempel ils divers posts da cussegliaziun.
La glieud sto savair tge che la baselgia fa tut dal bun.
E la fin finala haja era da far cun fidanza – lezza saja ida a perder cleramain il davos onn – e quella vali uss da puspè fabritgar si, uschia Erika Cahenzli. Ussa schai vid las baselgias da far buna lavur. Saja quai cun renconuscher ils sbagls ch’èn vegnids fatgs, communitgar transparentamain e la fin finala era cun preschentar a moda pli publica tge che las baselgias fan tut dal bun per la societad.
