Zernez, San Murezzan u S-chanf sco exempels, han gia realisà projects cuminaivels da stgaudaments a distanza per lur affars u abitants ed abitantas. Autras vischnancas sco la Val Müstair, Scuol u Bever èn vi da realisar in project. Il chantun sustegna intents privats e cuminaivels.
Ord vista dal chantun Grischun
Il chantun ha gì l’onn passà radund 2’000 dumondas da privats e vischnancas che vulan sanar, isolar lur objects u midar il stgaudament. Il chantun ensemen cun la Confederaziun han sustegnì cun radund 46 milliuns francs per tut las mesiras, da quels radund in milliun francs en novs sistems da stgaudament a distanza, uschia il manader da l'Uffizi d’energia e traffic dal chantun Grischun, Thomas Schmid. Tenor il manader da l'uffizi saja la finamira che tut las chasadas midan enfin l’onn 2050 sin in stgaudament regenerabel. Actualmain preves'ins da cuntanscher questa finamira.
Val Müstair tschertga ina collavuraziun sur cunfin
Val Müstair aveva atgnamain gì l’idea da realisar in implant solar en occasiun dal project naziunal Solarexpress, ma els han laschà crudar quel e vulan en avegnir nizzegiar tetgs u mirs sitgs, plinavant tschertgan els ina collavuraziun cun in implant da ziplas en il Tirol dal Sid gist sin il cunfin tranter l’Italia e la Svizra. Ina firma indigena prevesa plinavant da realisar sin basa privata in stgaudament da ziplas per la fracziun da Valchava.
Scuol – il center basegna grondas capacitads da stgaudament
En il center la vischnanca da Scuol datti in grond basegn da stgaudaments che ston ils proxims onns vegnir remplazzads. La vischnanca vul perquai realisar vers ost da la vischnanca in stgaudament cun ziplas e manar quella chalur cun in conduct directamain en il center per reparter quella chalur sin divers objects sco per exempel la scola, l’administraziun communala, ma er il Bogn Engiadina Scuol, plinavant han er hotels en vischinanza mussà grond interess per sa participar vi da quel project.
Bever – en duas etappas ad in stgaudament cuminaivel
Bever ha, tenor la presidenta communala, memia pauc guaud per realisar in project cun ziplas, perquai prevesan els da realisar in stgaudament cun aua sutterrana. L’aua temprada duess vegnir manada cun conducts enfin davant las chasas da privats e quels duessan lura nizzegiar quella chalur cun installar in stgamiader da chalur. Previs èn duas etappas. La vischnanca è fabritgada enorm stretga, perquai èn foras en la terra main attractivas. En in emprim pass vulan els realisar in project per ils quartiers Charels Sura e Suot, pli tard èsi previs da realisar anc in auter project per ils quartiers Culögnas ed il center da la vischnanca.
