Jau admet – jau sun gnervusa, cura che jau ses sin la sutga e ves co che la tgiradra prepara la guglia ed il satg da plastic per mia donaziun da sang. E betg mo in zic.
Cura che jau sun vegnida en l'Ospital chantunal dal Grischun, n'era quai anc betg uschia.
Preparar per la donaziun
Enturn las quatter suentermezdi arriv jau en l'Ospital chantunal dal Grischun e vegn beneventada da la manadra da logistica Nicole Heim. Sco emprim ma dat ella in questiunari cun fitg bleras dumondas - davant e davos. Per dastgar dar sang ston blers criteris constar. Tranter auter stoss jau esser sauna, na dastg betg avair in tattoo frestg e stoss pasar dapli che 50 kilos. Tschertas dumondas èn dentant era magari specificas, per exempel sche jau sun stada en l'Engalterra tranter ils onns 1980 e 1996 – nagin ristg per mai. Jau sun naschida plirs onns pli tard.
Nus cumenzain cun la pressiun dal sang e guardain a maun d'in dagut, sche vus avais insumma avunda sang per far ina donaziun.
L'emprim mesira Nicole Heim mia pressiun dal sang. La pressiun è l'emprim bler memia auta, ed ella mesira danovamain. «Quai è la gnervusitad!» di ella e ri. La segunda giada è la pressiun lura gia bler pli bassa – respirar ruassaivlamain ha gì effect.
Entant ch'ella prenda lura in dagut sang da mes det, entran duas persunas en stanza: ina dunna cun chavels stgirs ed egliers nairs ed in um cun chavels grischs ed omadus bratschs plain tattoos. Ella è per la 16avla giada qua, el per la segunda giada.
Perquai ch'i n'è betg l'emprima giada per els, na ston els betg far l'emprim discurs cun in medi e pon dar pli svelt lur sang. L'um ma tradescha ch'el è in zic gnervus. E per las tgirunzas n'èsi gnanc uschè simpel da betg furar en ses tattoo.
Jau vuleva gia adina far ina donaziun, ma lura vegnivan las tetovaziuns adina tranteren – ed ussa hai jau pensà: ussa dun jau ina giada mes sang!
Jau na poss anc betg far mia donaziun. Mias valurs da sang constattan, tut è en urden, ma jau stoss anc discutar il questiunari cun in medi. Quest discurs va circa ina mes’ura e lura èsi uschè lunsch – jau dastg ir uffizialmain a dar sang per l’emprima giada.
Gust sin dapli reportaschas auditivas? E vualà!
La donaziun
Jau ma tschent sin ina da las sutgas blauas e spetg. Ussa vegn la gnervusitad. Ils pli gronds quitads ma fatsch jau che jau pudess dar vi ed esser senza schientscha. Ma quai n'è anc mai capità en mia entira vita. Nicole Heim ma quietescha anc in zic. «Sche Vus na vulais betg, pudain nus adina interrumper. Era suenter, cura che la guglia è en, poss jau puspè prender ora ella en duas secundas.» Jau sun tuttina gnervusa.
E lura èsi uschè lunsch – mes bratsch è dischinfectà, la guglia è pachetada ora, il satg è pront. Jau ser ils egls. «Uss è il mument da guardar davent», di Nicole Heim. E lura sent jau la guglia.
Igl è malempernaivel, ma i passa surprendentamain svelt. Lura na sent jau nagut pli e ves mo, co che l’uder da plastic s’emplaina cun mes sang. «Na fa betg uschè mal, u betg?», dumonda la manadra da la logistica. Ed ella ha raschun.
Actualmain gira il sang cun 63 militers per minuta – cun quai fissan nus en 8 minutas circa a fin.
La dunna cun egliers nairs, ch'era vegnida en cun l'um tetovà, raquinta a mai ch'ella è gia stada a fin suenter tschintg minutas. Entant che jau ses sin la sutga e smatg mia balla cotschna, emprova ella da ma motivar in zic. «Lura has nov sang en il corp!», di ella e surri. «E suenter survegns ti insatge dultsch ed in suc per baiver», di ella vinavant. Ma il pli impurtant saja natiralmain da pudair gidar autras persunas.
Forsa has salvà ina vita!
Quai ma motivescha propi in zichel. Il dumber da militers vegn pli e pli grond – 100, 200, 300 militers. Cura ch'i va sur 400 hai jau tuttenina che fa vegnir sturn. Perquai che jau hai dentant gia dà avunda sang, terminescha Nicole Heim la donaziun. «Gia finì!», di ella. Lura survegn jau in plaster ed ina faschadira pinca.
Gist cura che jau sun in zic loscha da mai che jau hai dumagnà mia emprima donaziun, vegn in um grond en stanza, cun mauns grugls ed ina chamischa quadrigliada che stenda enturn ses venter. «Quai è in dals lavurus donaturs», cloma Nicole Heim en ina giada. «In cun tschient donaziuns!».
L'um ans beneventa e declera, ch'el dettia effectivamain dapi blers onns quatter giadas ad onn ses sang. «En tut hai jau dà passa 40 liters sang, pens jau», di el. Ma el haja era gia survegnì ina massa regals sco paja, raquinta el: ina cuppina, in sientamauns da bogn, in bon e schizunt in cuntè da satg da Victorinox.
Nus quatter – l'um tetovà, la dunna cun egliers nairs, il voluntari regular ed jau essan perina: dar sang vala la paina. D'ina vart perquai ch'ins po gidar auters umans, da l'autra vart era pervi dals dultschims ed il suc dad ivas, ch'ins survegn suenter la donaziun. In suc che vesa era anc ora sco sang.